همشهری آنلاین- زینب زینال زاده: در خیابان، پشت چراغ قرمز، در اتوبوس و مترو و حتی در مراکز تجاری و خرید، آنها را می‌بینیم؛ برخی جعبه آدامس به دست دارند؛ تعدادی جوراب می‌فروشند، بعضی شیشه خودروها را پاک می‌کنند و کودکانی که مشغول گلفروشی هستند. خلاصه شغل‌های متفاوتی دارند، اما همگی برای یک هدف و آن هم تأمین مخارج خانواده تلاش می‌کنند. این، روایت کودکان کار است؛ کودکانی که سنشان کمتر از ۱۵سال است، اما بنا به دلایلی مجبورند به جای بازی و تفریح و حتی تحصیل علم و دانش، از صبح تا دیروقت کار کنند. کودکی این بچه‌ها در دنیای بزرگترها و تلاش برای کسب رزق و روزی خلاصه می‌شود.
براساس مصوبه سال۹۵ شناسایی و ساماندهی کودکان کار به‌عهده سازمان بهزیستی است، اما شهرداری تهران در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی با فراهم کردن زیرساخت‌هایی چون پویاشهر اقدام به ساماندهی این کودکان کرده است. گرچه آمار دقیقی از کودکان کار و خیابان تهران موجود نیست، اما براساس گفته‌های سوده نجفی، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران حدود ۷۰هزار کودک کار و خیابان در پایتخت وجود دارد که ۸۰درصد آنها ایرانی نیستند. فارغ از ملیت، آنها کودک هستند و نیاز به حمایت دارند؛ رویکردی که توسط مدیریت شهری در سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران پیگیری می‌شود و اکنون حدود ۶۷۰۹ کودک شناسایی و با معرفی به مراکز پویاشهر از خدمات آموزشی، تحصیلی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و ... استفاده می‌کنند. علاوه بر آن احمد احمدی‌صدر، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی در گفت‌وگو با همشهری از راه‌اندازی کلینیک سیار خبر می‌دهد و می‌گوید که با توجه به نیاز کودکان کار و خیابان به خدمات درمانی، این کلینیک‌ها در جنوب شرق تهران راه‌اندازی شده‌اند.
کلینیک‌های تخصصی
کلینیک سیار دندانپزشکی و چشم‌پزشکی به همت یک مجموعه خیریه سلامت‌محور و مرکز پویا شهر محله خاوران با هدف ارائه خدمات ویژه به کودکان کار و خیابان راه‌اندازی شده است. احمدی‌صدر با بیان این مطلب می‌گوید که علاوه بر کودکان کار و خیابان به خانواده‌هایشان در این کلینیک‌ها خدمات درمانی ارائه می‌شود. او در تشریح نحوه پذیرش در کلینیک‌های تخصصی عنوان می‌کند: «کودکان کاری که مشکلاتی مربوط به دهان و دندان دارند یا نیازمند به معاینات چشم‌پزشکی هستند از طریق مددکاران مراکز پویاشهر به اداره آسیب‌های اجتماعی معرفی و براساس اولویت‌بندی به مرکز پویاشهر خاوران معرفی می‌شوند. کودکان هم در زمان تعیین شده به مرکز مراجعه می‌کنند و تحت معاینات پزشکی قرار می‌گیرند.» به گفته مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی، به همت خیران، نیاز کودکان به عینک هم پیگیری و تأمین می‌شود.
راهنمای تحصیلی
توجه به تحصیل و آموزش کودکان کار و خیابان همواره مورد تأکید مدیریت شهری بوده است و ازاین‌رو برای ارتقای تحصیلی آنها کارگاه مشاوره تحصیلی در مراکز پویاشهر پیش‌بینی شده است. احمد احمدی‌صدر در راستای تأیید این موضوع می‌گوید: «معتقد هستیم همه کودکان، حق تحصیل دارند و ازاین‌رو زمینه علم‌اندوزی را برای کودکان کار و خیابان در مراکز پویاشهر فراهم کردیم. به‌هرحال این کودکان درگیر کار هستند و شرایط تحصیلی خاصی دارند و برخی هم از تحصیل بازمانده‌اند. با برگزاری کارگاه‌های مشاوره تحصیلی در مراکز پویاشهر تلاش می‌شود، روند تحصیل این کودکان تسهیل شود. طبق مذاکرات انجام شده با مسئولان آموزش‌وپرورش تعدادی از دانش‌آموزان پس از گذراندن دوره‌های تحصیلی در مراکز پویاشهر می‌توانند در مدارس دولتی ادامه تحصیل دهند.» به‌گفته او در یک سال گذشته تعدادی از کودکان کار و خیابان وارد دانشگاه شده و مشغول تحصیل در مقاطع عالی هستند.
مشاوره‌های روانشناسی
کودکان کار و خیابان در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار دارند و نیازمند مشاوره‌های روانشناسی هستند. در راستای تحقق همین نیاز است که کارگاه‌های مشاوره در مراکز پویاشهر دایر می‌شوند. آن طور که مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی می‌گوید: «مشاوره‌ها به‌صورت فردی، گروهی و خانوادگی ارائه می‌شوند و مشاوران با ابزارهای تست روانشناسی و کارشناسان روانشناسی هم به شکل تخصصی هریک از کودکان و خانواده‌های آنها را ارزیابی می‌کنند. همچنین درصورتی‌که مددجویان و خانواده‌هایشان نیاز به روانپزشک داشته باشند به مراکز درمانی، مانند بیمارستان شهدای گمنام و مراکز درمان پزشکان بدون مرز معرفی می‌شوند. اگر برای آنها دارو تجویز شود با تأیید مددکاران داروها به‌صورت رایگان تأمین خواهد شد.» علاوه بر کارگاه مشاوره، در موضوعات پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، فرزندپروری، بحران بلوغ و مهارت‌های زندگی کارگاه آموزشی هم تشکیل می‌شود.
نظر شما