اگر چه هنوز استفاده از کارت‌های اعتباری بین‌المللی بانکی در ایران چندان مرسوم نیست و همین مسئله مانع از سوءاستفاده‌های اینترنتی از کاربران ایرانی اینترنت شده است.
با این وجود هنوز هم کسانی هستند که گول برخی کلاهبرداران اینترنتی را خورده و اموال خود را از این راه از دست می‌دهند. سرقت 4 میلیارد تومانی حساب‌های بانکی توسط هکرهای ایرانی که خبر آن توسط رئیس پلیس مبارزه با جرائم رایانه‌ای و اینترنتی کشور اعلام شد از جمله موارد هشدار‌دهنده است که ضرورت توسعه فرهنگ کاربری شبکه‌های الکترونیکی را آشکار می‌سازد.
ابتدای تشکیل شورای‌عالی فناوری اطلاعات در ایران کارگروهی تحت عنوان اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی تشکیل شد که به‌رغم برگزاری چندین جلسه، دیگر از آن خبری منتشر نشد و ظاهرا نه تنها کارگروه مذکور بلکه کل این شورا در محاق تعطیلی فرو رفته است.همچنین خبرهایی در باره هک اطلاعات دارندگان تلفن همراه از طریق بلوتوث در رسانه‌ها به کرات منتشر شده که نشان می‌دهد حتی گوشی‌های تلفن همراه نیز مصون از دستبرد هکرها و سارقان اطلاعات نیستند.
ماجرای کلاهبرداری از مردم از طریق شرکت‌های هرمی هنوز از اذهان عمومی پاک نشده است و خیلی‌ها نگاهشان به تجارت الکترونیک معطوف به همان فعالیت‌هایی است که آن شرکت‌ها داشته‌اند. اما بخش عمده‌ای از سوءاستفاده کلاهبرداران از کاربران که بسیار فریبنده و پیچیده هم هست استفاده از روش ای‌میل برای سوءاستفاده از کسانی است که به گمانشان برنده بلیت بخت آزمایی یا قرعه کشی‌های بین‌المللی شده‌اند.
تبریک! شما برنده یک میلیون دلار شدید
باور کنید این تیتر ای‌میلی بود که من هفته پیش دریافت کردم و از سوی مؤسسه‌ای در هلند برایم ارسال شده بود و ادعا می‌کرد که ای‌میل من در یاهو به‌طور اتفاقی از میان هزاران ای‌میل در یک لاتاری بین‌المللی که بیل گیتس اسپانسر آن است در طبقه2 برنده شده است. به پیوست این ای‌میل یک فرم بود که باید آن را پر کرده و برگشت می‌دادم.برای کنجکاوی آن‌را پر کرده و برگشت دادم. روز بعد ای‌میلی را دریافت کردم که ضمن تبریک مجدد فرم دیگری را برایم ارسال کرد که بایدشماره مخصوصی را که خودشان برایم فرستاده بودند به آنها اعلام می‌کردم و الی آخر، این کار را هم کردم.
ساعاتی بعد ای‌میل دیگری دریافت کردم که شامل دعوتنامه برای شرکت در مراسم اهدای جایزه یک میلیون دلاری من در آمستردام بود، با ذکر دقیق تاریخ و ساعت و مکان و حتی هتل. فقط یک چیز مانده بود 790 یوروی ناقابلی که باید به حساب آنها می‌فرستادم تا برای ترخیص جایزه هزینه کنند. پاسخ نهایی من این بود: لطفا این 790 یورو را از محل همان یک میلیون دلار برداشت کنید بقیه‌‌اش را حواله کنید.
تبلیغ تقلب در فضای سایبر
کسب درآمد از اینترنت، پول پارو کنید، ماهی 160 هزار تومان درآمد را تضمین می‌کنیم، کار در منزل خودتان بدون نیاز به تخصص، اینها عناوینی هستند که برخی سودجویان با سوء استفاده از موقعیت به‌وجود آمده در فضای سایبر قصد دارند جیب مردم را خالی کنند. در یکی از سایت‌های مربوط به این افراد که برمبنای کلیک کردن روی تبلیغات ای‌میلی استوار است قیمت سی دی راهنما 13800 تومان اعلام شده که به گفته خودشان همراه با یک هدیه 10 هزار تومانی است که البته به اذعان خودشان این هدیه چیزی جز یک سی دی قفل شکسته نیست!
آنها در مورد جزئیات این شیوه جدید کلاهبرداری نیز اذعان می‌کنند: شرکت تجاری مربوطه بیشتر از آنکه از کار شما سود ببرد با کار شما گول می‌خورد!بدین ترتیب نوع جدیدی از کلاهبرداری در فضای سایبر در حال رواج است که البته ظاهری مردم فریب دارد چرا که در این شیوه اگرچه کاربر پولی نمی‌پردازد و برعکس در ازای هر کلیک پول هم می‌گیرد اما تبدیل کردن یک کاربر اینترنت به یک مشاهده‌گر تبلیغات فله‌ای و اسپمی شرکت‌های خارجی چیزی جز دریوزگی از طریق اینترنت نیست. چنین رویکردی به اینترنت علاوه بر تنزل جایگاه تولید محتوا در این فضای جدید باعث می‌شود تا خانواده‌های ایرانی تصور کنند اینترنت فقط برای همین جور چیزهاست.
هک ای‌میل با تکنیک کنجکاوی
تقریبا هفته‌ای نیست که یک ای‌میل با تکنیک‌های عجیب و غریب برای هک کردن ای‌میل یاهوی من به دستم نرسد.اسپمرها و هکرها از ترفندهای متعددی برای هک کردن ای‌میل یاهوی شما استفاده می‌کنند. برخی از این تکنیک‌ها اکنون دمده شده و لو رفته‌اند اما برخی دیگر از این تکنیک‌ها ممکن است حرفه ای‌ترین کاربران اینترنت را نیز گول بزنند.
تازه‌ترین نوع از این گروه هکرها ای‌میلی است که در آن شما را دعوت به پاسخ دادن به یک سؤال ساده می‌کند که پاسخ آن فقط بله یا خیر است و بعد برای مشاهده پاسخ سایرین از شما می‌خواهد که در صفحه‌ای که به نمایش در می‌آید و ای‌میل یاهوی شما به‌طور پیش فرض در آن وارد شده پسورد خود را وارد کرده و پاسخ سایرین را ببینید. معمولا اسم فرستنده ای‌میل هم اسم یک دختر است. کافی است شما کلمه عبورتان را وارد کنید. ابتدا خطا می‌دهد و بعد از شما می‌خواهد لحظاتی بعد همان کار را انجام دهید. بدین ترتیب ای‌میل یاهوی شما هک شده و زنجیره‌ای از هک وبلاگ یا وب سایت‌تان شروع خواهد شد.
برای جلوگیری از این اتفاق باید بدانید تحت هیچ عنوان پسورد یاهو یا جی‌میل یا هر سرویس‌دهنده دیگری را جز در صفحه ورود همان سرویس‌دهنده وارد نکنید. ظاهر صفحاتی که ممکن است شبیه یاهو طراحی شده باشد نیز نباید گولتان بزند. حتی خود یاهو نیز هیچگاه از کاربرانش با ارسال ای‌میل نمی‌خواهد پسوردشان را در صفحه‌ای وارد کنند.
هشدار دفتر اینترنت دادسرای عمومی و انقلاب
ینک تکنیک‌ها و روند فعالیت‌های کلاهبرداری‌های اینترنتی و تلفنی آن قدر گسترش یافته که حتی دفتر اینترنت دادسرای عمومی و انقلاب تهران نیز با صدور اطلاعیه‌ای نسبت به این نوع کلاهبرداری‌ها به کاربران اینترنت هشدار داده است. در این اطلاعیه آمده است: مدتی است که افرادی با هویت جعلی از طرف بانک‌ها و مؤسسات معتبر خارجی به تعدادی از کاربران شبکه اینترنت جهت برنده شدن در مسابقه یا قرعه‌کشی و یا استخدام در شرکت‌ها و مؤسسات خارجی نامه الکترونیکی ارسال می‌کنند و درصورتی که کاربر اغفال شود و مشخصات یا مدارکی را ارسال کند در مراحل بعدی جهت بررسی مدارک، صدور ویزا، اقامت و همچنین گذراندن مراحل اداری و استعلامات حقوقی و اخذ تاییدیه مراجع بین‌المللی، وجوهی را از کاربر قربانی طلب می‌کنند.
اگر کاربر مبالغ هر مرحله را به بانک خارجی اعلام شده پرداخت کند، در مراحل بعدی نیز هزینه بالاتری را از وی درخواست می‌کنند. این فرایند تا جایی پیش می‌رود که مبالغ زیادی از کاربر قربانی اخاذی می‌شود. پس از پیگیری مال باخته به‌منظور روشن شدن وضعیت خود، کلاهبرداران با بهانه‌های مختلف طفره می‌روند و یا ارتباط ای‌میلی خود را قطع می‌کنند.لذا به تمامی کاربران اینترنت هشدار داده می‌شود، اگر نامه‌های الکترونیکی تحت عنوان برنده شدن جایزه، استخدام و ... را دریافت کردند که در متن آن نامه‌ها به هر یک از انحاء هزینه‌هایی را درخواست کرده‌اند حتما هویت فرستنده را از طریق نمایندگی‌های معتبر خارجی بررسی کنند و در دام کلاهبرداران اینترنتی گرفتار نشوند. این قبیل کاربران متخلف معمولا حس طمع کاربران قربانی را تحریک می‌کنند و پس از تطمیع آنان اهداف شوم خود را به مرحله اجرا می‌گذارند.
بخش دیگری از کلاهبرداری‌ها از طریق تلفن به منازل و شرکت و یا تلفن‌های همراه صورت می‌گیرد؛ به‌گونه‌ای که پس از تماس به شماره‌ای که به‌صورت تصادفی انتخاب شده است اعلام می‌دارند که شما در قرعه‌کشی خاصی برنده شده‌اید و یک دستگاه ساعت یا ماشین‌حساب به شما تعلق گرفته است. در اینجا نیز با تطمیع افراد، آدرس مکان آنها را دریافت کرده و پس از مراجعه به محل آدرس دریافتی هدیه‌ای با ارزش بسیار کم را تحویل می‌دهند و در کنار آن نیز ظاهرا یک کارت اینترنتی با مدت کارکرد زیاد و با قیمت ارزانتر از کارت‌های موجود در بازار را به قربانی می‌فروشند که مسلما در اکثر این موارد کارت اینترنتی مذکور فاقد اعتبار است.
در مورد تلفن همراه نیز پیام کوتاهی از یک شماره نامشخص ارسال و اعلام می‌شود که شما برنده شارژ رایگان شده‌اید و با ارسال کد مندرج در پیام کوتاه به شما هزینه مکالمه رایگان هدیه داده می‌شود اما در اصل کد مذکور باعث کم شدن مقدار هزینه مکالمه موجود در حساب قربانی شده و آن مقدار هزینه را به فرستنده پیام کوتاه انتقال می‌دهد.
در این خصوص نیز هشدار داده می‌شود که اگر کسی با شماره تلفن شهروندی تماس گرفت ممکن است قصد اخاذی یا کلاهبرداری داشته باشد و یا حداقل مشخصات هویتی و سکونت مخاطب را به دست آورد که ممکن است مشکلاتی را برای شهروندان ایجاد کند.
بنابراین شهروندان برای پیشگیری از بروز مشکلات مالی و امنیتی لازم است قبل از هر پاسخی به مخاطبان تلفنی و یا اینترنتی ابتدا از هویت واقعی آنان اطمینان حاصل کنند و پس از آن پاسخ دهند و موارد درخواستی آنان را ارائه کنند. بدیهی است درصورت مشاهده افراد متخلفی که با تماس به شماره‌های تلفن شهروندان ایجاد مزاحمت کرده و از این طریق اقدام به کسب مال نامشروع می‌کنند برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.
