اینکه روزنامهها خیلی وقت است به فکر جایگزین کردن شیوه انتشار قدیمیشان هستند موضوع جدیدی نیست؛ اینترنت خیلی وقت است که رقیبی برای روزنامههای چاپی به شمار میرود. اما عرضه پخشکنندههای الکترونیک جدید آمازون که اختصاصا برای روزنامهها و مجلات طراحی شدهاند، سردبیران را به این فکر انداخته است که برای انتشار مطالب خود در این پخشکننده فکری اساسی بکنند.
این پخشکننده الکترونیک که کیندل نام دارد تقریبا نصف اندازه پخشکنندههای الکترونیک موجود است و نسخههایی از روزنامههایی مانند نیویورک تایمز و واشنگتنپست را برای استفادهکنندگان پخش میکند. برخی از روزنامهها و مجلات معروف هم اعلام کردهاند تا تابستان نسخههای همخوان با این پخشکننده الکترونیک را به بازار ارائه خواهند کرد. این پخشکنندهها برای اینکه کاربران به راحتی از آنها استفاده کنند از طرحی همانند قطع تابلوئید (نوع قطع مجلهای) استفاده خواهند کرد.
با اینکه پیشتر برخی پخشکنندها در ژاپن و هلند از این قطع استفاده کردهاند اما این اولین بار است که یک شرکت از این قطع بهصورت تجاری در پخشکنندههای الکترونیک خود استفاده میکند. افزایش کیفیت گرافیکی و استفاده از صفحهای تخت و پهن در این پخشکنندهها از دیگر ویژگیهای این دستگاههای تقریبا 500 دلاری است.
جفبزوس بنیانگذار و رئیس هیئتمدیره آمازون در این باره میگوید که این پخشکننده قادر است هر گونه کتابی را با هر مقدار از جزئیات به راحتی پخش کند. آمازون که پیشتر حدود 500 هزار پخشکننده از نوع اولیه کیندل فروخته است امیدوار است این پخشکننده جدید با توجه به کیفیت و ویژگیهای برتر آن فروش بهتری داشته باشد. البته نکته مهم در این پخشکنندههای جدید این است که برخلاف مدلهای قدیمیتر که به نوعی تنها کتابخانهای دیجیتال به شمار میرفتند، این مدلها با توجه به امکان مطالعه بهروز مجلات و روزنامهها در آنها، عملا از یک مخزن به یک صفحه آنلاین برای کتابخوانی تبدیل شدهاند.
همه این امکانات، سردبیران روزنامهها را در دنیای مدرن و دیجیتال به این فکر انداخته است که کمکم در شیوههای تقریبا سنتی صنعت رو به سقوط انتشار روزنامهها بازنگری اساسی داشته باشند. تجربهای که در عرضه آنلاین موسیقی در آیتیونز اتفاق افتاده است، سردبیران را امیدوار کرده است که آنها هم شاهد چنین نقطه عطفی در انتشار روزنامهها باشند. برای نمونه آلن روزبریجر سردبیر روزنامه انگلیسی گاردین اظهارامیدواری کرده است که عرضه این پخشکنندهها، خواندن روزنامه در پخشکنندههای الکترونیک را به امری عاد تبدیل کند.
در این زمینه پخشکننده الکترونیک جدید آمازون این قابلیت را داراست که به نقطه امید سردبیران تبدیل شود؛ اما این به آن معنا نیست که کیندل هیچ اشکالی ندارد، هنوز هم مطالبی که در این پخشکننده عرضه میشود سیاه و سفید است که همین مسئله میتواند استفاده فراگیر آنها و در نتیجه تغییر گسترده در چگونگی انتشار روزنامهها را با مشکل مواجه کند. اما این پخشکننده ضمن سیاه و سفید بودن محاسنی دارد که در مقایسه با نمونههای قدیمیتر، آن را بسیار کاربردیتر کرده است. در این پخشکننده جدید از فناوری جدیدی به نام جوهر الکترونیک استفاده شده است که در مقایسه با دیگر صفحههای نمایش، متون را بسیار واضحتر و روشنتر حتی در هنگام تابش نور آفتاب نشان میدهد.
اما پژوهشگران ژاپنی در شرکت فوجیتسو این ضعف اساسی پخشکنندههای الکترونیک را با پخشکنندههای رنگی به گونهای حل کردهاند. پخشکنندهای که این محققان ساختهاند قابلیت پخش 260هزار رنگ را دارد؛ یعنی میتواند تصاویر گرافیکی مجلات را به راحتی نمایش دهد. اما مشکلی که این پخشکنندهها دارند این است که قیمت بالایی دارند. اما جدا از بحث قیمت (هزار دلار برای هر پخشکننده) تا وقتی که این پخشکنندهها به امید اول سردبیران روزنامهها تبدیل شوند زمان زیادی مانده است؛
زمان رفرش (refresh) شدن در این پخشکنندهها بسیار زیاد است (در حدود 8/1 ثانیه ) و کاربران باید برای رفتن به صفحه بعد از یک قلم استفاده کنند. همه اینها باعث شده است که این پخشکنندهها فعلا وسیلههایی که عادت روزنامهخواندن را در میان عامه مردم تغییر میدهند تلقی نشوند. با همه ضعفها و کاستیها اما پخشکنندههای الکترونیک آمازون و فوجیتسو میتوانند در بازار رو به رشد استفاده از پخشکنندههای الکترونیک صاحب جایگاه خوبی شوند. اما این دو پخشکننده در این راه رقبای جدی دیگری هم دارند.سونی و شرکت هلندی آیرکس هر دو استفاده از روزنامهها در پخشکنندههای خود را تجربه کردهاند.
با این حال در مقایسه با کیندل آمازون این پخشکنندهها اندکی از قافله عقب ماندهاند چون کسانی که از کیندل استفاده میکنند میتوانند حتی فایلهایی با فرمت آکروبات آدوبی را هم استفاده کنند. اما تعداد روزنامههایی که در پخشکننده آیرکس میتوان خواند هر کاربری را میتواند وسوسه کند که از آن استفاده کند. این پخشکننده حدود 800 روزنامه از 81 کشور جهان را با کیفیتی عالی نمایش میدهد.در فرانسه هم شرکت مخابراتی این کشور پخشکننده اورنج را به بازار عرضه کرده است.
این پخشکننده به خاطر قرارداری که با چند روزنامه معتبر فرانسوی دارد طرفداران زیادی در این کشور دارد. در کنار این قرار است تا پایان سال اورنج بهصورتی اصلاح شود که بتواند در بازار پخشکنندههای الکترونیک کتاب صاحب جایگاه مناسبی باشد. این یعنی یک رقیب دیگر وارد عرصه خواهد شد. با این حال، اینکه اورنج از چه پلتفرمی استفاده خواهد کرد هنوز مشخص نیست چون به گفته یکی از مسئولان سازنده آن، بازار به سرعت در حال حرکت کردن است.
با عرضه تلفنهای همراه هوشمند با قیمت پایین که در آنهر کاری از تماشای تلویزیون تا خواندن کتاب میتوان کرد، تصور آینده پخشکنندههای الکترونیک کتاب با فناوریهایی که در حال حاضر در آنها استفاده میشود کمی سخت است. به هر حال اینکه در آیندهای که مسلما نزدیک خواهد بود، کدام پخشکننده الکترونیک بازار را قبضه خواهد کرد مسئلهای نیست که سردبیران به آن فکر میکنند، مسئله مهم تغییر شیوه انتشار روزنامههاست و این تغییر تنها یک قربانی خواهد داشت؛ کاغذ.