همشهری آنلاین - نصیبه سجادی: برای دمی نشستن و آرامش یافتن همراهان بیمارانی که بعد از دوندگی و پشت سر گذاشتن اضطراب‌های فراوان کیک و ساندیسی می‌خرند و در فضای سرسبز بیمارستان نوش جان می‌کنند؛ همان‌جایی که ١٣٠ -٤٠سال پیش گورستان و امامزاده بود و پر از مردمانی که دست اهل و عیال را می‌گرفتند، آخر هفته‌ها و روزهای عید، به این سوی تهران می‌آمدند برای سیاحت و زیارت.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
در تغییر و تحولات تهران، در دوره رضاخان، گورستان و چنار، هر دو با هم از بین رفتند و به‌جای آن بیمارستان شهدای تجریش قدعلم کرد.
همه جذابیت‌های یک محله تاریخی
تهران، ساختمان‌ها، مساجد، مدارس، زیارتگاه‌ها و... همه و همه‌اش پر است از داستان‌های خواندنی که ورق زدن هرکدام بخشی از تاریخ این شهر ٢٠٠ساله را روایت می‌کند؛ از عودلاجان و بازار تا شمیران و تجریش.
شمیران یکی از برگ‌های جذاب این تاریخ، مجموعه‌ای از آبادی‌های کوچک و بزرگی بود به مرکزیت تجریش در شمال تهران. خودش بازار داشت (بازار تجریش)، جاذبه‌های طبیعی و رودخانه، امامزاده صالح (ع) و چنار بی‌همتایش که همان جذابیت را برای گردشگران رقم می‌زد. داستان امامزاده چنار تجریش و قبرستانش، اما داستان متفاوتی است که داریوش شهبازی، تهران‌پژوه، در کتاب پرسه در دارالخلافه آن را چنین روایت کرده است: «یکی از امامزاده‌های شمیران امامزاده چنار بود نبش خیابان دربند و در جوار این امامزاده هم قبرستان تجریش قرار داشت. اهالی منطقه هر شب جمعه و روزهای عید در امامزاده چنار گرد می‌آمدند، اشکی می‌ریختند و دلی سبک می‌کردند. معرکه‌گیران و عنتری‌ها و ... هم همین‌جا اسباب تفریح و تفرج مردم را تکمیل می‌کردند.
چنار تهران، نماد جاودانگی
مردم ما در طول تاریخ به چنار اهمیت می‌دادند آن هم به این دلیل که معتقد بودند این درخت روح دارد و جان.
شاید به همین دلیل است که تهرانی‌ها تا سال‌ها برای حاجت‌هایشان به امامزاده چنار می‌رفتند. پیترو دلا واله، جهانگرد معروف ایتالیایی، در ذکر وقایع سفر خود به ایران، ضمن عبور از تهران، به درختان چنار بزرگ و انبوه این شهر اشاره و تاکید می‌کند که در تمام طول عمر خود چنین درختان بزرگ و زیبایی ندیده است. به نوشته او: «چنار در باور عامه مردم ایران، نماد جاودانگی و پناهگاه ارواح شاد و سعادتمند بود. ازاین‌رو، در میان آنها، پیر، شیخ و یا امام خوانده می‌شد. بنابراین درخت چنار گاهی خود امام یا امامزاده تلقی می‌شود و گاهی نیز گمان می‌رود که در زیر چنار تنومندی امامزاده‌ای مدفون است؛ در نزدیکی بسیاری از چنارهای کهن‌سال نیز امامزاده، مسجد، تکیه و یا گورستانی قدیمی وجود دارد.»
مزار رئیس شهربانی تهران در بیمارستان شهدای تجریش
بیمارستان شهدای تجریش را همه می‌شناسند یا لااقل اسمش را شنیده‌اند.
این بیمارستان در گورستان امامزاده چنار ساخته شده است. شهبازی می‌گوید: «این گورستان بر فراز بلندی مشرف به گستره جنوبی تجریش در شمال میدان قرار داشت که در سیر فرسایش روزگار تاب نیاورد. نخست در سال ١٣٠٩ به امر رضاشاه فضای سبز و سپس به فرمان پسر تاجدارش بیمارستان و به نام رضا پهلوی خوانده شد.»
به گفته شهبازی، اوایل دهه ١٣٣٠ سال‌ها بود که از دفن اجساد در این گورستان خودداری می‌شد اما برای احترامی که مصدق برای رئیس شهربانی‌اش قائل بود پیکر سرتیپ افشار طوس، رئیس مقتول شهربانی، در گورستان امامزاده چنار به خاک سپرده شد و این آخرین جنازه‌ای بود که در این محل آرام گرفت. مزار افشار طوس تا سال‌های ٨۵-٨٦ در این بیمارستان قابل شناسایی بود. بعدها خاکبرداری و چمنکاری شد و به کلی از میان رفت.
نظر شما