به گزارش همشهری آنلاین، آمارها نشان می‌دهد تعداد آبادی‌های خالی از سکنه ۱۵هزار و۹۲۵ در سال۱۳۴۵، ۲۶هزار و۹۲۵ در سال۱۳۵۵، ۳۸هزار و۵۷۱ در سال۱۳۶۵، ۵۹هزار و۹۹۰ در سال۱۳۷۵ و حدود 33هزار روستا در حال حاضر بوده است. حالا اما در چند سال اخیر خبرهای گاه و بی‌گاهی از مهاجرت معکوس و تولد دوباره روستاها به گوش می‌رسد؛ مانند اتفاقی که در «ورعبدالله» افتاد.
نعمت‌الله میرفلاح نصیری،فریده دل عظیمی و شهلا صباغی هم سال1395 در مقاله‌ای که در 2 ماهنامه تحلیلی -پژوهشی آمار منتشر شد، به این موضوع پرداختند که طی دهه اخیر به نظر می‌رسد در نواحی روستایی کشور الگوی دیگری از مهاجرت تحت عنوان مهاجرت معکوس شکل گرفته است؛ به‌طوری که در نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال۱۳۹۰ تعداد مهاجران معکوس (شهر به روستا) بیش از مهاجرت روستا به شهر بوده است.
آمار دقیقی نداریم
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با بیان اینکه روستا هم مثل انسان همواره در طول تاریخ زایش و مرگ‌ومیر داشته است، به همشهری می‌گوید: بنا به اقتضائاتی در یک مقطع تاریخی، روستایی در یک نقطه شکل گرفته و چه بسا رفته رفته توجیه سکونت در آنجا از بین رفته و روستا نیز با گذر زمان جابه‌جا شده است. مهدی جمالی‌نژاد با همین توضیح به این مسئله اشاره می‌کند که نمی‌توان آمار دقیقی درباره روستاهای خالی از سکنه ارائه داد؛ زیرا همواره این زایش و نابودی در طول تاریخ وجود داشته است و از سوی دیگر، بسیاری از آمارهایی که اعلام می‌شود مربوط به روستا نیست؛ بلکه مراکز فعالیتی هستند که در یک مقطعی فعالیت داشته‌اند و در حال حاضر فعالیت ندارند. او اما تأکید می‌کند که با توجه به سختی موجود در جامعه شهری و بالا رفتن سن شهروندان، می‌توان موضوع مهاجرت معکوس را پیش‌بینی کرد؛ زیرا میل به زندگی روستایی آرام و کم‌دغدغه، در جوامع شهری در حال زیاد شدن است.
طرح مردم‌پایه
یکی از برنامه‌های دهیاری‌ها افزایش شاخص‌های کیفیت زندگی در روستاهاست تا مهاجرت معکوس و البته جلوگیری از مهاجرت به شهر را رقم بزنند؛ مدیریت پسماند، خدمات ایمنی و آتش‌نشانی، بهبود شبکه معابر، تنظیف معابر، مدیریت ساخت‌وساز و... از این دست هستند. رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور ضمن اشاره به این موضوع، یکی از طرح‌هایی که در همین راستا توسط قرارگاه محرومیت‌زدایی و روستایی در وزارت کشور در حال انجام است را «تکام» معرفی می‌کند. جمالی‌نژاد توضیح می‌دهد: تکام یا طرح توانمندسازی و کارآفرینی مردم‌پایه، طرحی برای تقویت مهاجرت معکوس روستاییان است که تاکنون در اکثر استان‌های کشور اجرا شده است و همه استان‌ها در وزارت کشور با آن ارزیابی می‌شوند. او همچنین با بیان اینکه سند تحول روستا هم در دولت سیزدهم تصویب شده است، می‌افزاید: این سند مبتنی بر مردم‌پایگی، فرایندی مستمر، اقدامات هماهنگ، اولویت‌ها، فرایندی مردم‌سالار و توجه به منافع ملی تهیه و تدوین شده است. پایداری، اقتصاد پویا، استفاده از ظرفیت‌ها، توسعه و محرومیت‌زدایی از روستا، بهبود وضعیت رفاهی و بهداشتی، ارتقای وضعیت اشتغال‌زایی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های طبیعی جزو مهم‌ترین مزیت‌های مهاجرت معکوس روستاییان از شهرها به روستاست. جمالی‌نژاد در ادامه با اشاره به طرح احداث یک میلیون واحد مسکن روستایی تصریح می‌کند که تأکید بر استانداران مبنی بر توجه جدی به بازنگری طرح‌های هادی استانی در راستای ظرفیت الحاق و تامین مسکن برای تثبیت جمعیت روستا و مهاجرت معکوس است.
نظر شما