آیین‌نامه‌ای که چند وقتی است برخی از مفاد آن از سوی وزارت بهداشت اعلام شده اما مثل اینکه همین اقدامات اندک هم توجه کارشناسان را به‌خود جلب نکرده است به‌طوری که روز گذشته نایب رئیس کمیسیون بهداشت مجلس گفت: با گذشت 2 سال از تصویب قانون جامع کنترل دخانیات میزان مصرف سیگار و قلیان در کشور افزایش یافته است و وزارت بهداشت نیز به‌عنوان متولی تشکیل ستاد کشوری اجرای قانون جامع کنترل دخانیات تاکنون درباره اجرایی شدن این قانون گزارشی به مجلس ارائه نکرده است.
دکتر حسینعلی شهریاری افزود: شواهد نشان می‌دهد که بسیاری از مواد این قانون هنوز اجرایی نشده است.
از جمله اینکه براساس قانون کنترل دخانیات باید آموزش درباره مخاطرات مصرف دخانیات از سوی آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا و سیما، رسانه‌ها و سازمان‌های فرهنگی از جمله سازمان تبلیغات اسلامی انجام می‌شد که به‌نظر می‌آید توجه کافی به این بند از قانون نشده است.
این در حالی است که تقریبا سال گذشته مسئولان وزارت بهداشت اعلام کردند که ایران به‌عنوان الگوی موفق مبارزه و کنترل دخانیات از سوی سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است. ولی ظاهرا به گفته کارشناسان قرار نیست هیچ پیشرفتی در زمینه اجرای کامل مفاد آیین‌نامه کنترل دخانیات اتفاق بیفتد چون به گفته کارشناسان بیش از 90درصد مردم هنوز حتی از قانون جامع کنترل دخانیات اطلاعی ندارند.
البته مسئولان وزارت بهداشت کاملا نظری عکس این را دارند و مدعی هستند که قانون جامع مبارزه با دخانیات به خواست مردم در حال اجرا شدن است و بیش از 80 درصد مردم از نحوه اجرای این قانون اطلاع دارند.
دکتر هومن شریفی، قائم مقام مرکز تحقیقات مبارزه با دخانیات، در گفت‌وگو با همشهری در این باره توضیح می‌دهد: در حال حاضر مرکز تحقیقات، پیشگیری و مبارزه با دخانیات طرحی را در سطح تهران انجام داده است.
در این طرح ما از مردم این سؤال را پرسیدیم که آیا می‌دانند قانون جامع مبارزه با دخانیات اصلا وجود دارد یا نه؟ بیش از 90 درصد از مردم پاسخشان منفی بود، درصورتی که ما زمانی این سؤال را از مردم پرسیدیم که آیین‌نامه قانون جامع کنترل دخانیات وارد مرحله اجرا شده بود؛ اگرچه اجرا نمی‌شد.
وی ضمن اشاره به روند معاهدات جهانی کنترل و مبارزه با دخانیات ادامه می‌دهد: در سال 1908 نخستین کنوانسیون معاهده جهانی مبارزه با مواد‌مخدر در چین تصویب شد و این نخستین معاهده جهانی بود که البته مدت زیادی دوام نداشت و فراموش شد.
بعد از آن معاهده‌های کوچک‌تر در حد قاره‌ای و کشوری، نوشته و تصویب می‌شد ولی نخستین معاهده جهانی در حوزه بهداشت، معاهده کنترل دخانیات بود و ما هم از نخستین کشورهایی بودیم که آن را امضا کرده و سال گذشته آن را به تصویب رساندیم.
این معاهده بندهایی دارد که در تمام دنیا باید اجرا شوند مثل محافظت از افراد غیرسیگاری. ما هم در راستای این معاهده، مینیاتوری از معاهده جهانی کنترل دخانیات در کشور طراحی کردیم به نام قانون جامع کنترل دخانیات .
دکتر شریفی با اشاره به این عبارات در مورد نحوه اجرای این قانون در کشور اظهار تأسف کرده و می‌گوید: مشکل اصلی این است که مسئولان اجرای این قانون فکر می‌کنند که مفاد این آیین‌نامه در بیش از 50درصد موارد اجرا می‌شود اما باید بدانند که آنها در واقع حرکات خودجوش برخی ارگان‌ها و مراکز در مبارزه با دخانیات را به حساب اجرای قانون می‌گذارند، در حالی که ما در اصل شاهد یک همه‌گیری نوین در مورد دخانیات و مواد‌مخدر هستیم.
به عقیده وی با این حال به عقیده ما کسانی‌که اجرای این قانون را به‌عهده دارند، مقصران اصلی هستند و باید پاسخ بدهند که چرا بعد از یک سال از ابلاغ آیین‌نامه، هیچ اقدام خاصی نکرده‌اند و فقط برخی از حرکات خودجوش را به‌عنوان دستاوردهای قانون جامع کنترل دخانیات می‌دانند.
