دسترسی به سایتهای اینترنتی به کندی صورت میگیرد و امکان استفاده از اینترنت موبایلی که هیچ، انتقال پیامک و حتی ارتباط معمولی صدا هم به سختی صورت میگیرد.
این در حالی است که نیاز بخشهای اقتصادی و تجاری به اینترنت و ارتباطات بسیار ضروری است و نبود ارتباطات الکترونیکی به معنای رکود کسب و کار است.
از منابع رسمی خبر رسیده است که نصب یک فایر وال روی شبکه مخابرات بهمنظور پالایش اطلاعات، دسترسی کاربران اینترنت به این شبکه جهانی را باز هم کندتر کرده است.
در واقع علاوه بر ای اسپیها خود مخابرات نیز دیواره آتش جداگانهای را در مسیر ترافیک دیتای کشور قرار داده و کسانی که بیش از همه در این میان ضرر میکنند کاربران مظلوم ایرانی هستند که برخی مواقع هم از سوی شرکتهایی مانند مایکروسافت و گوگل مسدود میشوند و هم از سوی مخابرات وطنی!
در شرایطی که کشورمان حداقل 10 میلیون پورت پرسرعت اینترنت برای برنامه 5ساله پنجم توسعه کشور نیاز دارد متأسفانه هنوز در برخی مناطق شهر بزرگی مثل تهران که بیشتر طرح تجاری شرکتهای ندا - ارائهکننده اینترنت پرسرعت - را شامل میشود، امکان استفاده از اینترنت پرسرعت برای مشترکان وجود ندارد.
برخی این موضوع را به ناتوانی شرکتها در عمل به تعهدات مربوط دانسته و از طرف دیگر چند سال از دریافت پروانه شرکتها گذشته و برخی از آنها مدعیاند که امکانات مخابراتی را در برخی از مراکز مخابراتی استان تهران در اختیار آنها قرار نگرفته و آنها هم که قرارگرفته کماکان امکانات منصوبه این شرکتها بهطور کامل زیربار نرفته، از اینرو ضرر و زیان سنگینی به شرکتهای ندا تحمیل شده است.
اما کاربران اینترنتی در مناطق بدون امکانات اینترنت پرسرعت تهران نمیدانند که این مشکل چگونه و چه زمانی برطرف میشود؟ آیا مخابرات باید تسهیلات لازم و مکان مناسبی را در اختیار شرکتهای ندا قرار دهد تا آنها این پورتها را نصب کنند و یا شرکتها مسئول عمل به تعهدات خود هستند؟
اینترنت پرسرعت، اینترنتی با بیش از 512 کیلوبیت در ثانیه سرعت است و در اکثر نقاط جهان این سرعت بالای یکمگ و حتی در حد 2مگابیت بر ثانیه است. این رقم در برخی کشورهای پیشرفته تا 40 مگابیت در ثانیه هم میرسد. حتی در کشورهایی مثل کرهجنوبی ومالزی و سنگاپور نیز سرعت اینترنت صدها برابر ایران است و در ایران رسیدن به این سرعت خواب و خیال است.
کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه 11 شرکت دارای مجوز ندا ( ارائهکننده اینترنت پرسرعت) در کشور داریم، چنانچه همکاری لازم از طرف مخابرات انجام شود به این دلیل که شرکتها در رقابت با یکدیگر و تلاش برای ایجاد پورت هستند درصورت همکاری از طرف مراجع مربوطه بهخودی خود اینترنت پرسرعت میتواند به حد مطلوب خود برسد.
با وجود این موضوع شرکتهای ندا آماده سرمایهگذاری بیشتری در این راستا هستند که البته به نظارت دقیق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی منوط خواهد بود مشروط به اینکه تعهدات دو طرفه بوده و عملا شرکتهای مخابراتی با در دست داشتن پروانه جدید خود و انحصار امکانات مخابراتی، شرکتهای ندا را وارد بازی یکطرفهای که به ورشکستگی آنان منجر شود نسازد.
به گفته مدیرعامل یک شرکت ارائهکننده اینترنت پرسرعت در کشور، بهترین مراکز در اختیار مخابرات استان تهران باقی مانده است؛ البته نمیتوان نقش ضعیف برخی از دارندگان مجوز ارائه اینترنت پرسرعت را در پیادهسازی انتظارات بازار اینترنت پرسرعت نادیده گرفت.
مهران اندیشهفر، مدیرعامل یک شرکت ندا به ایسنا گفت: با توجه به حضور 11 شرکت PAP دارای مجوز انتقال داده در سراسر کشور، عمده مشکلات آنان در استان تهران نهفته است؛ یعنی جایی که بیشتر طرح تجاری شرکتهای ندا را شامل میشود.
وی معتقد است اگر مفاد پروانه ندا از ابتدای صدور توسط این شرکتها رعایت میشد امروز شاهد فراوانی این سرویس و قیمت نازلتری در این زمینه بودیم و بهجای کشمکش بین شرکتهای خصوصی و دولتی اینترنت با محتوای مناسبی در سطح کشور داشتیم.
طبق اظهارنظر برخی شرکتهای اینترنتی با وجود ابلاغیه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات مبنی بر پرداخت 3 هزار تومان به جای هزار تومان بابت نگهداری خطوط اینترنت پرسرعت برای هر مشترک، شرکتهای مخابراتی همان هزینه 3 هزار تومانی را بعد از گذشت چندین ماه از ابلاغ از آنها خواستارند که این موضوع در قیمت تمام شده خطوط پرسرعت برای کاربران نهایی نیز تاثیرگذار است و باعث حرکت کند شرکتها در این زمینه نسبت به دیگر کشورها میشود.
فقدان هماهنگی معضل اینترنت پرسرعت
کارشناسان بر این عقیدهاند که بهتر بود در بحث اینترنت پرسرعت کشور در زمان صدور مجوز فعالیت برای فعالان، امکانات اجرایی نیز برایشان فراهم و فضای همکاری بین دولت و بخش خصوصی در این رابطه ایجاد میشد.
ناصرعلی سعادت، مدیر یک شرکت اینترنتی نیز درباره اینکه چرا امکان استفاده از اینترنت پرسرعت در برخی مناطق تهران فراهم نیست و شرکتهای اینترنتی این سرویس را ارائه نمیکنند، نبود همکاری و هماهنگی درباره موضوع اینترنت پرسرعت را بسیار مهم و قابل توجه ذکر کرد و گفت: در توزیع پهنای باند که یکی از روشهای آن پورت پرسرعت است بهدلیل وجود انحصار در شهرها درواقع بخش خصوصی ناخواسته در جدال و رقابت با بخش دولتی قرار گرفته که همین موضوع به ایجاد مشکلاتی منجر شد.
ظاهرا برای ایجاد تعامل بخش خصوصی با مراکز مخابراتی حدود 3سال زمان صرف شد زیرا مراکز توجیه نبودند و در این رابطه نه مرکز مخابرات و نه بخش خصوصی مقصر بود بلکه مشکل این بود که چون مجوزها بدون ایجاد زمینههای مورد نیاز صادر شد، این مشکل بهوجود آمد.
رئیس انجمن شرکتهای اینترنتی ایران هم معتقد است: برای رسیدن به اهداف موردنظر در زمینه اینترنت پرسرعت باید شرکت ارتباطات زیرساخت پهنای باند اینترنتی را که در اختیار قرار میدهد به چندین برابر افزایش دهد.
مسعود ریاضیات با بیان اینکه در برخی مراکز تلفنی هنوز پورتهای لازم برای ارائه اینترنت پرسرعت نصب نشده است اظهار کرد: مخابرات باید تسهیلات لازم و مکان مناسبی را در اختیار شرکتهای ندا که ارائهدهنده سرویس اینترنت پرسرعت هستند قرار دهد تا آنها این پورتها را نصب کنند.
او با بیان اینکه مراکز مخابرات باید همکاری و تسهیلات لازم را برای نصب پورت برای شرکتهای خصوصی و ندا قراردهند ابراز کرد: کوتاهی در این زمینه درآمد شرکتهای مخابرات را پایین میآورد و از طرفی روند توسعه اینترنت پرسرعت را کند میکند.
راهاندازی یک میلیون پورت پرسرعت اینترنت
راهاندازی یک میلیون از 3میلیون پورت پرسرعت اینترنت که بهصورت دولتی ایجاد میشود برعهده شرکت مخابرات استان تهران بوده و تا پایان سال 88 مکلف به نصب و راهاندازی آن هستیم که در این راستا قرارداد 80 هزار پورت تا پایان سال 87 نهایی شد و تجهیزات مورد نیاز برای راهاندازی این تعداد پورت تیرماه به دست ما خواهد رسید.
محمد روحالهی از راهاندازی یک میلیون پورت پرسرعت تا پایان سال خبر داد و با اشاره به مصوبه هیئت دولت مبنی بر ورود مخابرات در راهاندازی 3میلیون پورت، ورود بخش دولتی به این حوزه را تا ابتدای سال 85 ممنوع اعلام و اظهار کرد: در حال حاضر 11 شرکت PAP یا ندای فعال حدود 90هزار پورت در استان تهران راهاندازی کردهاند.
وی حضور جدی شرکت مخابرات استان تهران در حوزه پورتهای پرسرعت در حدود مردادماه سالجاری عنوان و اظهار کرد: در حال حاضر امکان ارائه ADSL در همه مناطق استان تهران وجود ندارد.
او با بیان اینکه شرکتهای PAP در جهت عمل به تعهدات خود تلاش کردهاند ادامه داد: در عمده مناطق شهر و استان تهران، شرکتهای PAP پورتهای پرسرعت را ارائه میدهند و فکر میکنم اگر همکاری بهتری بین مخابرات و شرکتهای PAP وجود داشته باشد و نیز سفارش تجهیزات به نتیجه برسد بتوانیم تا درصد بالای نیازهای استان تهران را پوشش دهیم.
روحالهی از ارائه 100 هزار پورت در استان تهران ازسوی شرکت مخابرات استان تهران بین ماههای تیر و شهریور خبر داد و اظهار کرد: میدانیم که تقاضا بیش از این مقدار خواهد بود و برای پاسخ به تقاضا همکاری شرکتهای PAP نیز ضروری است.
قرار است 100 هزار پورت که راهاندازی میشود بهطور عمده مورد استفاده متقاضیان شهر تهران قرار بگیرد زیرا عمده تقاضا برای ADSL در شهرهای تهران و کرج است اما در حال حاضر بهدلیل محدودیت تجهیزات برای افزایش تعداد پورتها، اعلام عمومی برای ارائه نمیشود اما با وجود اینکه نمیتوان بهطور دقیق حجم بازار را محاسبه کرد اما مطمئنا تقاضا وجود دارد.
توسعه پورت پرسرعت طبق آمار پایینتر از متوسط منطقه و البته برنامه توسعه دولت است و جا دارد تا تمامی مسئولان با همکاری بیشتر به این مهم بپردازند. در این میان نقش سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بهعنوان نهاد رگولاتوری بسیار مهم است که به عقیده کارشناسان متأسفانه این سازمان نوپا نتوانسته از اهرمهای نظارتی و قانونی خویش آنطور که باید بهرهمند شود.
باید دید آیا کندی عملیات توسعه اینترنت پر سرعت در ایران به دلایل فنی است یا موضوعات دیگری نیز بر این موضوع تاثیرگذار است.