لباس باهوش

گل هوشمند روی این لباس در اثر تغییر دما ، باز و بسته می شود

«نیتینول» اولین بار در سال 1962 میلادی به طور تصادفی در آزمایشگاه نیروی دریایی امریکا کشف شد. این آلیاژ از دو عنصر نیکل و تیتانیوم (نیکل حدود 55 و تیتانیوم حدود 45 درصد) تشکیل شده است و به دلیل ویژگی­های منحصر به فردی که دارد، در بسیاری از رشته­ها مثل پزشکی، کامپیوتر، کشاورزی و هنر استفاده می­شود.  این فلز می­تواند شکل اصلی خودش را به یاد آورد. یعنی اگر تکه کوچکی از یک سیم نیتینول را خم کنیم، بعد با یک  وسیله گرمازا به آن حرارت بدهیم، آن وقت خواهیم دید که نیتینول دوباره به شکل اولیه خودش بر می­گردد!

نیتینول می­تواند تا دمای 500 درجه سانتی­گراد، حافظه خودش را حفظ کند. در واقع ساختار اتم­های این ماده به گونه‌ای است که در دمای بالا و پایین آرایش متفاوتی پیدا می­کند. بسیاری از مواد جامد ساختاری کریستالی یا منظم دارند، اما نیتینول دارای دو ساختار کریستالی است. در دماهای پایین اتم‌های نیتینول در وضعیتی قرار می­گیرند که به آن «مارتنسیت» گفته می شود و در دمای بالا این چیدمان عوض می شود و به آن «آستنیت» می گویند. زمانی­که نیتینول در معرض گرما قرار می­گیرد، اتم­های آن انرژی دریافت شده را صرف تغییر ساختار از حالت مارتنسیت به آستنیت می­کنند، که این جابه‌جایی اندک اتمی، تغییر زیادی در رفتار ماده ایجاد می‌کند، تا آنجا که در دماهای پایین، نیتینول نرم و در دمای بالا، سخت و ارتجاعی است.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای این فلز در پزشکی است. درساخت سیم­های ارتودنسی و پیوند رگ­های خونی و درمان ضایعات استخوانی، این ماده هوشمند به کمک بشر آمده است. از دیگر استفاده‌های آن می­توان به ساخت ربات و هواپیما و انواع وسیله­های خانه و حتی خلق اثرهای هنری زیبا اشاره کرد.