همشهری آنلاین - حوادث: این قتل ۱۰ سال قبل در یکی از محلههای اصفهان اتفاق افتاد. مقتول جوانی ۲۲ ساله بود که با چند نفر از هممحلیهایش دچار اختلاف شده بود. بر سر همین اختلافات، آنها چند مرتبه با هم درگیر شده بودند تا اینکه آخرین بار ۴ نفر از کسانی که با جوان ۲۲ساله اختلاف داشتند تصمیم گرفتند او را به قتل برسانند.
جنایت اشتراکی
روز حادثه ۴ پسر جوان که میدانستند طعمهشان از کجا عبور میکند، سوار بر خودرو به کمین او نشستند. وقتی چشمشان به پسر جوان افتاد یکی از آنها که پشت فرمان نشسته بود پایش را روز گاز گذاشت و خودرو را با سرعت زیادی به او کوبید. پسر جوان نقش بر زمین شد اما این برخورد فقط باعث مصدومیتاش شده بود. در این لحظه بود که ۴ جوان خشن مرحله دوم نقشه شان را اجرا کردند. هر ۴ نفرشان در شرایطی که قمه به دست داشتند از خودرو پیاده شده و به سمت او رفتند. همگی با قمه به او ضربه زدند و وقتی مطمئن شدند که وی را به قتل رساندهاند از محل گریختند.
اعتراف به قتل
این جنایت در حالی رخ داد که چند شاهد صحنه قتل را دیده بودند و در این شرایط هویت عاملان جنایت خیلی زود شناسایی و هر چهار نفر بین ۲۰ تا ۲۳ سال داشتند دستگیر شدند. یکی از آنها درباره انگیزهاش از این جنایت گفت: مقتول مدام در محله برای ما مزاحمت ایجاد میکرد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که او را به قتل برسانیم. با خودمان فکر کردیم اگر ۴ نفری این کار را انجام دهیم هیچ کدام مان قصاص نمیشویم.
اعترافات ۴ متهم در شرایطی بود که آنها دچار اشتباه بزرگی شده بودند؛ چرا که مدتی بعد هر چهار نفرشان به اتهام مشارکت در قتل عمدی محاکمه شدند و دادگاه پس از اخذ آخرین دفاعیاتشان هر ۴ متهم را در مشارکت در قتل گناهکار دانسته و همگی را به قصاص محکوم کرد. در رای دادگاه تاکید شده بود که اولیای دم پیش از اجرای حکم باید تفاضل دیه محکومان را پرداخت کنند. این رای مدتی بعد در دیوان عالی کشور مهر تایید خورد و همه چیز برای اجرای حکم قصاص آماده شد.
آخرین برگ پرونده
همه طرفین پرونده در یک محله ساکن بودند و سالها در کنار یکدیگر زندگی میکردند. به همین دلیل همهشان به خوبی یکدیگر را میشناختند. به همین دلیل خانواده محکومان چند واسطه نزد خانواده مقتول فرستادند تا با رایزنی رضایت آنها را جلب کنند. این تلاشها ادامه داشت و از سوی دیگر اولیای دم در فراهم کردن تفاضل دیه مشکل داشتند. آنها باید برای اجرای حکم دیه کامل ۳ مرد مسلمان را محکومان پرداخت میکردند. در این شرایط بود که رسیدگی به این پرونده حدود ۱۰ سال طول کشید. چند روز قبل اولیای دم سرانجام توانستند پول مورد نیاز را تهیه کنند و پس از واریز این مبلع به حساب دادگستری، تشریفات اجرای حکم انجام شد. محکومان زمانی که حدود ۲۰ سال داشتند بازداشت و زندانی شده بودند و حالا همه شان حدود ۳۰ سال داشتند. آنها باورشان نمیشد که قرار است بخاطر قتلی که با مشارکت یکدیگر مرتکب شدهاند قصاص شوند. صبح روز اجرای حکم آنها برای آخرین مرتبه از اولیای دم درخواست بخشش کردند اما آنها موافقت نکردند و به این ترتیب با قصاص ۴ پسر جوان آخرین برگی که در این پرونده قرار گرفت گواهی فوت قاتلان بود.
چرا ۴ نفر برای یک قتل قصاص شدند
فاطمهیاس جعفری، وکیل دادگستری درباره این پرونده میگوید:در پروندههای قتل این طور است که وقتی یک نفر مرتکب قتل یک نفر دیگر میشود او به دلیل جانی که از یک نفر گرفته به قصاص محکوم میشود. اما اگر چند نفر قتل یک نفر مشارکت داشتند و رفتار هر یک از آنها کشنده و موجب مرگ شده بود چه مجازاتی در انتظار مرتکبان خواهد بود؟
بر اساس ماده ۳۷۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲، در صورتی که چند نفر یک نفر را به قتل برسانند، طوری که میزان مشارکت آنها در جنایت یکسان باشد و هر کدام از آنها اگر به تنهایی نیز این رفتار را مرتکب میشدند قتل اتفاق میافتاد، در این شرایط همه مشارکت کنندگان در قتل به قصاص محکوم خواهند شد. در این ماده آمده است: «در موارد شرکت در جنایت عمدی، حسب مورد، مجنی علیه یا ولی دم می تواند یکی از شرکا در جنایت عمدی را قصاص کند و دیگران باید بلافاصله سهم خود از دیه را به قصاص شونده بپردازند و یا این که همه شرکا یا بیش از یکی از آنان را قصاص کند، مشروط بر این که دیه مازاد بر جنایت پدید آمده را پیش از قصاص، به قصاص شوندگان بپردازد. اگر قصاص شوندگان همه شرکا نباشند، هر یک از شرکا که قصاص نمیشود نیز باید سهم خود از دیه جنایت را به نسبت تعداد شرکا بپردازد.» در تبصره این ماده نیز آمدهک «اگر مجنی علیه یا ولی دم، خواهان قصاص برخی از شرکا باشد و از حق خود نسبت به برخی دیگر مجانی گذشت کند یا با آنان مصالحه نماید، در صورتی که دیه قصاص شوندگان بیش از سهم جنایتشان باشد، باید پیش از قصاص، مازاد دیه آنان را به قصاص شوندگان بپردازد.»
این ماده به این معنا است که اگر هر چند نفر در قتل یک نفر مشارکت داشته باشند، اولیای دم میتوانند یک نفر یا همه مرتکبان را قصاص کنند، اما پیش از اجرای حکم باید دیه مازاد را پرداخت کنند. به معنای سادهتر چون آنها یک نفر را از دست دادهاند حق قصاص یک نفر را دارند؛ اما برای مجازات بیش از یک نفر باید دیه او را پرداخت کنند تا حکم قصاصی که دادگاه صادر کرده قابلیت اجرا داشته باشد.
نظر شما