جسد ناتالیا استمیروا 50 ساله چند ساعت پس از آنکه از حوالی خانه‌‌اش در منطقه پر بحران گروزنی ربوده شد در حالی که 2 تیر به پیشانی و سینه وی شلیک شده بود، پیدا شد.
این ترور بلافاصله با موج محکومیت‌های بین‌المللی مواجه شد و مراجع بین‌المللی خواستار توجه و نظارت بیشتر بر جنایاتی شدند که در منطقه شمال قفقاز و به‌خصوص در چچن، بعد از زمان جنگ در این منطقه در سال 1994 به وقوع پیوسته‌است.
ناتالیا استمیروا، محقق و مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین فعال حقوق بشری روسیه بود که صبح روز چهارشنبه در حالی که منتظر اتوبوس برای رفتن به سر کارش بود ربوده شد.
به گفته شاهدان عینی وی به وسیله 4 مرد ناشناس به درون اتومبیل سفید رنگی انداخته شد و 8 ساعت بعد جنازه این فعال حقوق بشری روسیه در حالی که به‌صورت خشونت‌آمیزی کشته شده بود، پیدا شد.
اطرافیان او و همچنین گروه‌های حقوق بشری می‌گویند که او به خاطر فعالیت حرفه‌ای اش در زمینه حقوق بشر کشته شده است. بازپرسانی که پرونده قتل این فعال حقوق بشری را پیگیری می‌کنند اما معتقدند وی احتمالا در حوزه فعالیتش دشمنان شخصی داشته است و احتمال می‌دهند این فعال حقوق بشری توسط همین‌ها کشته شده باشد.
واقعیت این است که استمیروا طی دهه گذشته به‌دلیل پرده برداشتن از قتل‌های فراقانونی، شکنجه و آدم‌ربایی در چچن مورد غضب بسیاری قرار گرفت که در راس آنان رمضان قدیرف رئیس‌جمهوری مورد حمایت روسیه در چچن است.
کرملین هم دل خوشی از این زن نداشت. در آخرین سخنرانی استمیروا که به استناد گزارش دیده‌بان حقوق بشر منتشر شد، دولت چچن به حمله و آتش زدن منازل افراد و خانواده‌های مخالفان خود متهم شده بود. وی همچنین پرده از اعدام جوانان مشکوک به همکاری با گروه‌های جدایی طلب توسط دولت چچن برداشته بود.
درست در روز قتل این فعال حقوق بشری گزارشی 600 صفحه‌ای توسط سازمان‌های حقوق بشری روسیه منتشر شد که استمیروا در تهیه بخش اعظمی از این گزارش نقش داشته است. این گزارش اسنادی از جرایم اتفاق افتاده طی 2جنگ چچن توسط طرفین این درگیری را فاش می‌سازد. این گزارش همچنین ولادیمیر پوتین را به‌دلیل داشتن قدرت در آن برهه به انجام‌دادن جنایات جنگی متهم می‌سازد.
استمیروا در سال 2007 اعلام کرد دولت چچن فضایی از ترس و بی‌اعتمادی را ایجاد کرده است. وی در همان سال هم جایزه‌ای حقوق بشری دریافت کرد. استمیروا همچنین گفت: آنان که شاهد جنایات بوده‌اند مجبور به سکوت هستند وگرنه خیلی زود خود به یک قربانی تبدیل می‌شوند؛ شما می‌توانید تصور کنید که هرروز ممکن است به‌دلیل سخنی علیه دولت و یا اقدام اشتباهی مورد بازخواست قرار گیرید؟
ترور استمیروا دومین ترور حقوق بشری در روسیه طی سال‌جاری بوده است. در ژانویه امسال هم یک وکیل ترور شده بود. جالب است که طی 10 ماه گذشته بیش از 7 مخالف قدیرف در مسکو ترور شده‌اند که ترور 2 نفر از آنان در روز روشن و در وسط خیابان بوده است.
کنت راس، رئیس دیده‌بان حقوق بشر در این باره می‌گوید: به‌نظر می‌رسد فصل تازه‌ای از آزار آنان که به افشاگری حقوق بشری درباره دولت چچن می‌پردازند آغاز شده است. مدت زیادی بود که دولت روسیه جلوی این ترورها را گرفته بود و مسببان آنها را مورد پیگرد قرار می‌داد.
فعالان حقوق بشری روسیه انگشت اتهام این جنایت را به سوی قدیرف نشانه رفته‌اند. جالب این است که قدیرف هم دراین باره بیانیه‌ای صادر و مرتکبین این جنایات را تهدید به مجازات شدیدی کرد.
کاخ سفید هم این جنایت را محکوم کرد و انجامش را آن هم تنها یک هفته پس از دیدار باراک اوباما رئیس‌جمهوری این کشور از روسیه بسیار شوک آور اعلام کرد.
مایم همر، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در این باره اعلام کرد: این جنایات شنیع سیگنال‌های سرد‌کننده و ناامید کننده‌ای را به مردم روسیه و نظام بین‌الملل می‌فرستد. این ماجرا همچنین نشان از وجود فساد در رده‌های امنیتی و قانونی در شمال قفقاز دارد.
در مسکو هم دیمیتری مدودف رئیس‌جمهوری این کشور به سرعت به ترور ناتالیا استمیروا واکنش نشان داد. از سوی دیگر ولادیمیر پوتین با تاخیری 3روزه به این ماجرا واکنش نشان داد. مدودف خشم دولت روسیه را ازاین ترور اعلام و تاکید کرد که دولتش همه اقدامات لازم را برای جلوگیری از این جنایات انجام خواهد داد.
هنوز بسیاری از فعالان حقوق بشری به صداقت دولت روسیه در حل ماجرای این ترورها شک دارند. لااقل برای مدودف قتل این فعال حقوق بشری به تیغ دودمی می‌ماند. مدودف وقتی به قدرت رسید با اشاره به خشونت‌های قفقاز شمالی وعده داد در برخی قوانین روسیه بازنگری خواهد کرد.
از سویی قفقاز شمالی همان جایی است که کرملین برای دست برتر داشتن در چچن از قدیرف حمایت می‌کند. قدیرف و مسکو بده بستانی دارند که می‌تواند این روند را پیچیده‌تر کند.
تایم - 17جولای
