به گزارش همشهری آنلاین، دکتر علی خاجی دبیر کمیته کشوری اخلاق در پژوهشهای زیستپزشکی وزارت بهداشت درباره آخرین وضعیت طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن توضیح داد: کمیته اخلاق در پژوهشهای زیستی وزارت بهداشت در حال بررسی طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن است. پس از انجام بررسیهای لازم، این کمیته نظر خود را به مجریان و مسئولین وزارت بهداشت اعلام خواهد کرد.
وی در پاسخ به پرسشی در زمینه تفاوت نظر متخصصان و مجریان این طرح مطالعاتی درباره مضرات قلیان اکسیژن اظهار کرد: اگر کمیته اخلاق در پژوهشهای زیستی وزارت بهداشت به این نتیجه برسد که طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن قابل اجراست، اجازه ادامه طرح را صادر و اگر از آسیبرسان بودن این دستگاه مطلع شود، از این طرح مطالعاتی جلوگیری میکند. بررسی طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در کمیته اخلاق پژوهشهای زیستی وزارت بهداشت آغاز شده، این کمیته فقط از منظر مباحث اخلاقی به طرح ورود میکند و در این مسیر از نظر مشاوره متخصصان قلب و ریه کمک میگیرد.
- عوارض خطرناک قلیان اکسیژن ؛ از آسیب مغزی و ریوی تا سرخوشی کاذب
- وزارت بهداشت قلیان اکسیژن را تایید کرد | افزایش ۱۹۰ درصدی مصرف روزانه سیگار بین زنان | تحت فشاریم سیگار برگ و الکترونیک تولید کنیم
جلسه کمیته اخلاق با مجریان طرح قلیان اکسیژن
خاجی با اشاره به برگزاری جلساتی با مجریان طرح قلیان اکسیژن گفت: در انتظار پاسخ مجریان طرح قلیان اکسیژن هستیم که به جمعبندی نهایی برسیم. نتایج مدنظر هنوز ارائه نشده، اما کمیته اخلاق در پژوهش برای تعیین نتایج نهایی به موضوع ورود میکند. پس از بررسی نتایج، جمعبندی نهایی به مجریان طرح اعلام میشود و نتایج نهایی در صورت نیاز رسانهای میشود.
وی گفت: تاکید میکنم، طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن موافقان و مخالفانی دارد، اما نظر هیچکدام از این گروهها به عنوان نظر بالادستی تلقی نمیشود. از نظر کمیته اخلاق در پژوهش زیستی وزارت بهداشت، طرحهای مطالعاتی باید به نحوی باشد که سلامت جامعه حفظ شود.
حفاظت از شرکتکنندگان طرح مطالعاتی از آسیبهای احتمالی
دبیر کمیته کشوری اخلاق در تشریح اهمیت موضوع اخلاق در پژوهشها اظهار کرد: یک کار علمی یا طرح مطالعاتی باید بر مبنای اصول علمی و اخلاقی انجام شود. در غیر این صورت، خروجی کار ارزش علمی نداشته و قابل استفاده نیست.
وی با اشاره به ۳ وظیفه عمده کمیتههای اخلاق در پژوهش گفت: اولین وظیفه کمیته اخلاق در پژوهش، «حفاظت و مراقبت از آزمودنی» است؛ یعنی افرادی که در انجام یک پژوهش یا مطالعات مشارکت میکنند باید از آسیبهای احتمالی محافظت شوند.
این مسئول با بیان اینکه هیچ اجباری برای مشارکت بیماران در یک طرح تحقیقاتی وجود ندارد، افزود: مهمترین و اولین هدف این است که افراد واردشده در یک مطالعه نباید در معرض آسیب قرار گیرند. شاید بتوان گفت بخش زیادی از طرحهای مطالعاتی برای شرکتکنندگان سود و منفعتی ندارند، اما در درازمدت برای جامعه سودمند تلقی میشوند.
هدف وسیله را توجیه نمیکند؛ نمیتوانیم از هر روشی برای انجام پژوهش استفاده کنیم
خاجی با بیان اینکه مراقبت و محفاظت از آزمودنیها، استمرار همکاریها را نیز در پی دارد، اظهار کرد: به منظور استمرار ارتباط مشارکتکنندگان با طرحهای مطالعاتی، حفاظت از آزمودنی الزامی و جزو وظایف اصلی کارگروهها/ کمیتههای اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت به حساب میآید.
وی ادامه داد: بنابراین تنها به این دلیل که ما قرار است به جامعه کمک کنیم، نمیتوانیم از هر روشی برای انجام پژوهشها استفاده کنیم. به عبارت دیگر هدف وسیله را توجیه نمیکند و ما در زمینه حفاظت از آزمودنی بسیار جدی هستیم و تعارفی با هیچکس نداریم.
مراقبت از پژوهش وظیفه کمیته اخلاق است
دبیر کمیته کشوری اخلاق درباره وظیفه دوم کمیته اخلاق در پژوهش توضیح داد: «مراقبت از پژوهش» از دیگر وظایف کمیته اخلاق به حساب میآید. یک پژوهش باید براساس اصول علمی، مباحث نوین و مورد پذیرش دنیا طراحی و اجرا شود. یک پژوهش یا طرح مطالعاتی نمیتواند با روشهای علمی قدیمی انجام شود. یک تکنیک علمی که حتی اگر در زمان خود توسط افراد مطرح در رشته پزشکی معرفی شده اما در گذر زمان منسوخ شده باشد، نباید برای یک طرح مطالعاتی بهکار گرفته شود.
وی ادامه داد: اگر یک پژوهش یا طرح مطالعاتی با یک روش علمی جدید انجام نشود، به طور قطع، نتایج حاصله قابل استناد و استفاده نیست. تعریف یک طرح مطالعاتی یا پژوهش میبایست دقیق و متناسب با شرایط کشور باشد. همچنین هزینهها در طرح نامه یک مطالعه، باید متناسب با اقدامات فی ما بین شده باشد. ویژگیهای یک طرح مطالعاتی فقط محدود به مطالعه یا تحقیق نمیشود بلکه پژوهشگر نیز باید از مهارت لازم و دانش کافی برخوردار باشد.
وی ادامه داد: اگر کمیته اخلاق در پژوهش به این نتیجه برسد که یک پژوهشگر از مهارت و صلاحیت کافی برخوردار نیست، میتواند از انجام آن مطالعه جلوگیری کند.
نظر شما