والی دستی به صورتش کشید و باز پرسید: نام برادرت؟ جوان هاشمی گفت: علی. والی ابرو در هم کشید و چند بار گفت: علی، علی، علی، پدرت چه میخواهد که نام همه فرزندانش را علی گذارده است؟ جوان رعنای هاشمی این سخن والی مدینه را نزد پدر برد. پدرفرمود: والله اگر خداوند دهها فرزند پسر به من عنایت کند نام همه آنها را علی میگذارم و اگر دهها فرزند دختر به من عطا کند نام همه آنها را نیز فاطمه میگذارم.
و اینگونه معرفتی بود که علیاکبر حسین یعنی همان جوان نیکوصورت و رعنای هاشمی از آن برخوردار بود؛ جوانی که در هنگامه کربلا وقتی پدر خواست او را به میدان بفرستد خطاب به مردمان همیشه تاریخ میگوید: « یا قوم، هولاءِ قد برز علیهم غلام، اَشبهُ الناس خَلقاً و خُلقاً و منطقاً برسولالله؛ ای قوم، شمایان را گواه میگیرم که پسری را به میدان میفرستم که شبیهترین مردم از نظر رفتار و گفتار و کردار به رسولالله(ص) است بدانید هر زمان ما دلمان برای رسولالله(ص) تنگ میشد نگاه به چهره این پسر میکردیم.»
بنا به نقل ابوالفرج اصفهانی، صاحب مقاتلالطالبین حضرت علیاکبر در عصر خلافت عثمان به دنیا آمدند. با پذیرش این قول میتوان گفت حضرتشان در وقت شهادت 25ساله بودهاند. مادر حضرت، لیلی بنت ابی مره بن عروهبنمسعود ثقفی است.
در تواریخ آمده عروه بن مسعود یعنی پدر مادر علیاکبر(ع) یکی از سادات اربعه در اسلام و از عظمای معروفین است و او را شبیهترین مردم به عیسیبنمریم گفتهاند.
حضرت در مکتب پدر و پدربزرگ بزرگوارشان یعنی حضرت اباعبداللهالحسین(ع) و حضرت امیر به بهترین نحو، معرفتآموز بودهاند. درباره زندگی علیاکبر متأسفانه منابع تاریخی برای ما سخاوتی ندارند و حتی در آنچه از ایشان به ما رسیده نیز اختلاف نظر است. شیخ مفید و سید بن طاووس و طبری و ابناثیر و ابوالفرج و غیره ذکر کردهاند که نخستین شهید هاشمی، علیاکبر بوده است و فراز «السَّلامُ عَلیکَ یا اَوّل قَتیل مِن نَسْلِ خَیر سَلیل» در زیارت شهدای معروفه موید همین امر است.
در مقابل البته برخی ارباب مقاتل نخستین شهید از اهلبیت را عبدالله بن مسلم گفتهاند و شهادت حضرت علی اکبر را در اواخر شهدا ذکر کردهاند. همینطور سن ایشان نیز در هنگام شهادت مورد اختلاف است.