درعین‌حال مسئولان بورس اوراق بهادار نیز از احیای شاخص‌های قدیمی بورس تهران تا 2 ماه آینده خبر دادند.
به گزارش همشهری، شاخص بورس تهران از ابتدای امسال و پیش از برگزاری دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری دچار یک تحول اساسی شد و نحوه محاسبه آن به‌طور بی‌سابقه‌ای تغییر کرد؛ به‌طوری که 2 شاخص اصلی بورس تهران یعنی شاخص قیمت و همچنین شاخص بازده نقدی و قیمت که مبنای محاسبه فعالان بازار بود به کل ماهیت خود را از دست دادند و حذف شدند.
بسیاری از فعالان بازار بر این اعتقادند که حساسیت دولت به نوسان‌های شاخص بورس تهران باعث شده تا مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار دست به طراحی مدل جدیدی بزنند که نماگرهای بورس تهران را همواره در مدار صعودی نشان بدهد.
در دوره‌های گذشته نیز مدیران قبلی بازار اقدام به تغییر شاخص‌های بورس تهران کرده بودند؛ اما اقدام جدید بورس تهران در استفاده از فرمول جدیدی که پایه عددی آن از شاخص قیمت گرفته شده و نحوه محاسبه آن بر مبنای شاخص بازده نقدی و قیمت است، تاکنون سابقه نداشته است.
این موضوع باعث شده که ارتباط شاخص بورس تهران با گذشته به‌طور کل قطع شود و اکنون محققان، دانشگاهیان، سهامداران، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و تمامی فعالان بازار که به نوعی در ارتباط با بازار سرمایه هستند، مبنای محاسبه دقیقی برای بررسی و تحقیق بر روند شاخص ندارند.
تغییرات معنادار شاخص به‌ویژه با آغاز فصل مجامع نمود بیشتری پیدا کرد به‌طوری که هرسال همزمان با آغاز تیرماه و زمان تقسیم سود، شاخص بورس تهران با افت مواجه می‌شد اما این شاخص در سال جدید نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش نیز یافته است، البته این موضوع به تغییر فرمول محاسبه شاخص بازمی‌گردد که میزان بازدهی نقدی سهام شرکت‌ها نیز در شاخص محاسبه می‌شود؛
هر چند کارشناسان با این نوع نحوه محاسبه شاخص موافق هستند اما مشکل از آنجا آغاز می‌شود که مبنای عددی این شاخص که در روز‌های آخر سال گذشته روی عدد 34 هزار واحد قرار داشت اکنون با پایه عددی 9 هزار یعنی همان عددی که شاخص قیمت در روز‌های پایانی سال گذشته نشان داده می‌شد محاسبه می‌شود.
این موضوع باعث شده است شائبه سیاسی بودن این تصمیم در بین فعالان بازار مطرح شود و شاخص جدید با نام شاخص سیاسی مطرح شود نه شاخص بورس.
این در حالی است که مسئولان بورس تهران آخرین آمار شاخص بورس تهران را به فدراسیون جهانی بورس‌های اوراق بهادار بر مبنای اعداد قبلی شاخص بازده نقدی و قیمت اعلام می‌کنند و این موضوع نشان می‌دهد که مدیران بازار سرمایه خود نیز به ایراد‌هایی در مبنای عددی این شاخص آگاه هستند.
در همین حال، هادی بیدختی کارشناس بازار سرمایه در مورد تغییر در نحوه محاسبه شاخص می‌گوید: اگرچه شاخص قیمت سال‌ها مورد توجه بازار بود اما این شاخص واقعیت‌های بازار سرمایه را منعکس نمی‌کرد چرا که سهام یک شرکت پس از تقسیم سود و باز شدن نمادش در بورس با کاهش قیمت مواجه می‌شد و این موضوع اثر خود را روی شاخص نشان می‌داد.
به گفته وی، در گذشته اگر چه سهامداران یک شرکت سود دریافت می‌کردند اما قیمت سهام پس از برگزاری مجمع و باز شدن نماد در بورس کاهش می‌یافت که این موضوع در محاسبات جدید اصلاح شده است.
وی می‌افزاید: روش کنونی در محاسبه شاخص روش درست‌تری است اما باید به این نکته دقت کرد که شاخص قیمت که در گذشته نمایش داده می‌شد مبنایی برای فعالان بازار بود که اکنون وجود ندارد.
بیدختی با بیان اینکه شاخص جدید بورس تهران قیمت سهام یک شرکت قبل از مجمع منهای سود تقسیمی این شرکت را محاسبه می‌کند، یادآور می‌شود: نحوه جدید محاسبه شاخص باعث شده است تا کج فهمی‌های گذشته در مورد شاخص اصلاح شود اما چند اشکال عمده نیز به‌وجود آورده است.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه می‌دهد: عمده‌ترین اشکال این شاخص این است که امکان مقایسه شاخص با گذشته از بین رفته و شاخص به نوعی ارتباطش را با گذشته از دست داده است به همین دلیل نمی‌توان بر مبنای اعداد سال گذشته به یک نتیجه منطقی در مورد روند حرکت شاخص در سال‌جاری رسید. به گفته بیدختی، اشکال دیگر این شاخص این است که عدد شاخص کل از ابتدای امسال تاکنون متوقف شده است.
شاخص‌های قدیمی تا 2 ماه دیگر می‌آیند
ماه گذشته مدیران بورس تهران وعده داده بودند شاخص‌های قدیمی بورس تهران را بار دیگر احیا کنند.
در همین رابطه روز گذشته محمدرضا رستمی معاونت ناظران و امور اعضای شرکت بورس اوراق بهادار در گفت‌وگو با همشهری در پاسخ به این پرسش که شاخص‌های قدیمی بورس تا چه زمانی برای نمایش دوباره در بورس آماده می‌شوند، گفت: شاخص‌های قدیمی باید در نرم‌افزار جدید معاملاتی بورس تعریف شوند به همین دلیل این موضوع به شرکت خدمات فناوری بورس سپرده شده است. به گفته وی، شاخص‌های قدیمی بورس تا 2 ماه دیگر برای نمایش دوباره روی تابلوی بورس آماده می‌شوند.
