به گزارش همشهری آنلاین این قلعه تاریخی جذاب از سنگ و ساروج است و از قلعه‌های عظیم البرز و ایران است که در ۹۶ کیلومتری جاده هراز، روستای وانا، بخش لاریجان شهرستان آمل و مشرف به قریه شاهاندشت و در ۶۵ کیلومتری جنوب آمل در استان مازندران قرار دارد.
قدمت آن را بیش از۳ هزار سال تخمین می‌زنند. بنای قلعه بر روی صخره‌ای حدود ۲۲۰ متر بالاتر از سطح اراضی شاهاندشت به صورت طبقه طبقه و شامل اتاق‌ها و قسمت‌های مختلف ساختمانی است. این قلعه متعلق به حکام پادوسبانیان است که به رویان، نور، کجور و رستمدار حکومت داشتند. این قلعه به دستور شاه عباس صفوی در سال ۱۰۰۵ فتح شد. روایت‌ها نشان می‌دهد بسیاری از جنگ‌های تازیان با طبرستان از این قلعه مدیریت می‌شد و در دوران صفویه قلعه به توپ بسته شد و با خیانت تصرف شد.
آشیانه عقاب
در کتاب «تاریخ طبرستان» به نام ملک بهمن لاریجانی بر می‌خوریم که دو قلعه سمنکو و لاریجان را که از آنها به استواری یاد شده، متعلق به او دانسته‌اند. طبق تحقیقات جز قلعه ملک بهمن قلعه‌ای دیگر در لاریجان نیست و شکی وجود ندارد که این قلعه همانطور که نامش هم به ما کمک می‌کند همان قلعه لاریجان است. نام ملکه قلاع هم واقعا برازنده این قلعه است، چون به مانند آشیانه عقابی تسخیر ناپذیر است، حتی در حال حاضر که زمانی طولانی از تخلیه این دژ می‌گذرد، صعود به آن سخت است.
معماری قلعه
آتشکده‌ای در بیرون قلعه و تقریبا در ۲۰۰۰ متری آن قرار دارد که از نظر سبک معماری همانند معماری دژ است. این قلعه بر روی صخره سنگی بزرگی بنا شده است که از روی آن و کنار قلعه آبشاری زیبا به پایین می‌ریزد. از دو طرف که دسترسی به قلعه غیر ممکن است. دو طرف دیگر در حال حاضر می‌تواند کمکی برای رفتن به قلعه باشد ولی در گذشته، این دو طرف که به صورت باغ هستند، توسط دیوارهای سنگی بسیار قوی و بزرگی حفاظت می‌شده، این علت کار را بسیار سخت می‌کرد. در این دیوارهای سنگی، سنگ‌هایی استفاده شده که بسیار بزرگ و سنگین است. روی و بالای قلعه برج‌هایی وجود دارد که احتمالا برای دیدبانی بوده، پله‌هایی ما را به روی این برج‌ها می‌برد. اگر از پهلو به این پله‌ها نگاه کنیم روی آنها را حجم زیادی خاک پوشانده است و نکته مهمی که به نظر می‌رسد، این است که ارتفاع هر کدام این پله‌ها بیش از ۵۰ سانتی‌متر است.
از این پله‌ها می‌توان اینطور استنباط کرد که قد افرادی که به قلعه رفت و آمد داشتند، بیش از ۲ متر بوده است. نوع مصالح ساختمانی که در این قلعه بکار برده شده سنگ و نوعی ساروج است که گویند از مخلوط شیر و مواد دیگر حاصل شده و دارای استحکام بسیار زیادی است، چون بعد از گذشت این همه سال هنوز پایدار مانده است. از نظر مهندسی، طراحی بسیار جالبی دارد، هیچ راه ورودی از اطراف قلعه وجود نداشته و تنها راه ورود آن زیر زمینی بوده که امروزه مسدود است و کوهنوردان با امکانات و رعایت موراد ایمنی می‌توانند از دیواره جنوبی قلعه به داخل صعود کنند.
مقاوم‌ترین قلعه ایران
این قلعه، مقاوم‌ترین قلعه ایران است که درون قلعه به دلیل نزولات آسمانی و کندوکاوهای جویندگان گنج تقریبا تخریب شده، بقایای دیوارهای سنگی عظیم اطراف قلعه، تعدادی اتاق در کنار آبشار، مدخل راه ورودی، چند پله بلند، دیوارهایی قطور و برج‌های بالای قلعه از جمله مکان‌های سالم قلعه هستند. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
فیلمی از قلعه ملک بهمن را اینجا تماشا کنید:
بیشتر بخوانید:
نخستین شهر دایره‌ای جهان در ایران | شهری به قدمت بیش از ۲ هزار سال + تصاویر
بازسازی تنها موزه زنده جهان
نظر شما