شنبه ۱۷ مرداد ۱۳۸۸ - ۱۵:۱۰
۰ نفر

کاملیا مافی: مرداد 86 بود که همه روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها در خبر اول خود از مرگ و میر دلفین‌ها در شرق هرمزگان خبر دادند و همه دوستداران محیط زیست را متاثر کردند.

اما هنوز یک سالی از این قضیه نگذشته بود که قهر طبیعت این بار به صورت پدیده ای قرمز به سراغ این سواحل آمد و در اواخر سال 87 به حدی گسترش پیدا کرد که تمامی سواحل جنوب حتی سواحل خوزستان را نیز فرا گرفت.

امروز که 7 ماه از تراکم کشند قرمز در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان می‌گذرد، هزار تن ماهی و انواع آبزیان از بین رفته و بسیاری از صیادان نیز از نان خوردن افتاده‌اند و... حالا پدیده‌ای جدید به نام شکوفایی عروس‌های دریایی آب‌های جنوب را در بر گرفته است.

 به طوری که در چند ماه اخیر بسیاری از کارشناسان و متخصصان شیلات و محیط زیست بارها از وجود و افزایش این موجود دریایی به‌ویژه گونه Crambionella orsini هشدار داده‌اند.

عروس‌های دریایی که با آمدن تابستان و افزایش دما تعدادشان نیز افزایش می‌یابد،موجوداتی هستند که نه تنها فواید خاصی برای محیط زیست خود ندارند بلکه به زنجیره مفید آبی نیز صدمه وارد می‌کنند و بسیاری از آبزیان مهم، ماهیان، میگوها و پلانکتون‌های رده بالا را می‌خورند.

جالب است بدانید که در سال 81 نیز خلیج فارس و دریای عمان یک‌بار دیگر، شکوفایی این موجود دریایی را به خود دیده‌اند در آن سال کاهش شدیدی در بحث صید سنتی به وجود آمد و خسارات سنگینی به صیادان وارد شد. به‌طوری که محمد یکی از صیادان بوشهری که 20 سال است از طریق فروختن ماهی امرار معاش می‌کند می‌گوید: چند سال پیش یک متخصص خبر از وجود این حیوان آبزی داد. اما ما چیزی ندیدیم .

در باره کشند قرمز هم باید بگویم هنوز دو سه روزی از اعلام خبر کشند سرخ نگذشته بود که دیگر کسی ماهی‌هایمان را نخرید. اگر چه متخصصان گفته بودند که این موضوع در سلامت ماهی‌ها تاثیری ندارد. اما به‌دلیل اطلاع‌رسانی غلط ما از نان خوردن افتادیم.

دکتر حمید رضایی، عضو هیات علمی مرکز ملی اقیانوس‌شناسی در این باره می‌گوید: «با توجه به پیشینه این پدیده، آمادگی برای مقابله با رخداد احتمالی چنین پدیده‌ای که می‌تواند خسارات سنگینی به آبزیان و تاسیسات آب شیرین‌کن ساحلی منطقه وارد کند ضروری به نظر می‌رسد، هر چند که برخی افراد این پدیده را ساده می‌پندارند.»

این در حالی است که رئیس بخش اکولوژی مرکز تحقیقات آبزی پروری جنوب موسسه تحقیقات شیلات به ایسنا می‌گوید: این نوع بلوم مانند کشند سرخ که ناشی از شکوفایی جلبک‌هاست خطر آنی برای محیط زیست ندارد، اما به‌عنوان جانوری که تنوع و فراوانی گونه‌های آن افزایش یافته، ممکن است اثراتش را در چند سال آینده به شکل کاهش شدید ذخایر ماهی و آبزیان نشان دهد.

دکتر سیمین دهقان متخصص بیولوژی دریا همچنین می‌گوید: به‌طور کلی تغییرات آب و هوایی و فعالیت‌ها و دخالت‌های انسانی در نواحی ساحلی موجب شده که سیکل انرژی که در گذشته به تولید ماهی یا ذخایر با ارزش تبدیل می‌شد به سمت تولید گونه‌های مضر و غیر ضروری تغییر مسیر دهد و ایران تنها کشوری نیست که با این مشکل مواجه شده است.»

همچنین دکتر نگارستان، رئیس بخش اکولوژی موسسه تحقیقات شیلات، نگرانی در این باره را بی مورد می‌داند و می‌افزاید: «مشکلات ناشی از افزایش احتمالی عروس‌های دریایی به هیچ وجه قابل مقایسه با مشکلات ناشی از پدیده‌هایی مثل کشند قرمز که چند ماهی است

آب‌های منطقه را فرا گرفته نیست و چیزی به نام شکوفایی فراگیر عروس‌های دریایی در خلیج فارس و دریای عمان اصلا مطرح نیست هرچند که هر موجودی افزایش داشته باشد و تاثیر منفی بر روی سایر موجودات زنده بگذارد، مهاجم است، اما این موضوع به این معنی نیست که هر موجودی که قرار شد افزایش بیابد مهاجم است و از همین حالا باید نگران آن بود.»

در هر حال این پدیده هم مانند هر پدیده دیگر آثار سوء خود را بر محیط زیست خواهد گذاشت هرچند که اندک و ناچیز باشد، اما آنچه این موضوع را پررنگ تر می‌کند، وجود مشکلات بهداشتی برای گردشگران و شناگران در این آب‌هاست.

بسیاری از افراد با آمدن تابستان و گرم شدن هوا به دلیل جذابیت‌های دریا از جمله شنا و ورزش‌های دیگر آبی به سواحل دریایی سفر می‌کنند و این درحالی است که پژوهشگران آمریکایی معتقدند که انتشار این دسته از موجودات در سواحل دریاها، جان گردشگران را تهدید می‌کند زیرا این جانداران افرادی را که در سواحل شنا می‌کنند، می‌گزند و بر اساس مطالعات دانشمندان علوم دریایی آمریکا، عروس دریایی زندگی 150 میلیون انسان را در جهان تهدید می‌کند.

در سال 2007 میلادی دختربچه‌ای 7 ساله در استرالیا بر اثر نیش عروس دریایی جان خود را از دست داد و تلا‌ش امدادگران برای به هوش آوردن او فایده‌ای نداشت. به گزارش رویترز، جیمی سیمور متخصص عروس دریایی‌، در این باره می‌گوید: نیش بسیار دردناک این حیوان و چنگال‌های بیش از 3 متری آن اغلب کشنده است و قربانیان در بیشتر موارد با نیش این حیوان و قبل از رساندن خود به ساحل جان خود را از دست می‏دهند. اما تا زمانی که بتوان این موجود را کنترل و از نزدیک شدن آن به سواحل جلوگیری کرد آثار سویی بر روی گردشگران نخواهند گذاشت.

دکتر حمید رضایی در این باره معتقد است: با گرم شدن هوا و افراط صیادان در شکار آبزیانی همچون   لاک پشت‌ها این پدید روز به روز گسترش پیشتری می‌یابد و اگر برای کنترل و مقابله با این پدیده اقداماتی موثر صورت نگیرد احتمال افزایش این موجود و رسیدن آن به ساحل که همین امر سبب آسیب دیدن صنعت توریسم و گردشگری نیز خواهد شد.

در هر حال با توجه به وجود این معضلات و همچنین کشند قرمز به افراد مبتلا به آلرژی پوستی و حساسیت‌های شدید پیشنهاد می‌شود که از شنا کردن در آب‌های جنوب خودداری کنند، هرچند که به گفته متخصصان این کشند سمی نبوده و خطری برای افراد عادی ندارد.

همشهری استانها

کد خبر 87315

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار محیط زیست

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز