به گزارش همشهری آنلاین این سردیس در جوار مسجد جامع ارومیه نصب شده؛ جایی که به گفته مورخان محل زندگی بویوک‌خان اقبال‌الدوله افشار بوده و خیابان مقابل مسجد جامع هم نام اقبال‌الدوله نام‌گذاری شده‌است.
امام‌قلی‌خان اقبال‌الدوله معروف به بویوک‌خان اقبال‌الدوله یکی از سرداران صاحب‌نام آذربایجان در عهد ناصری فرزند لطفعلی خان سرتیپ بود. بویوک‌خان اقبال‌الدوله سال ۱۲۴۰ قمری متولد شد و در سال ۱۲۶۸ قمری به منصب سرهنگی فوج افشار رسید و به همراه آن فوج روانه خراسان شد. سال ۱۲۸۰ قمری به امر سلطان مراد میرزا حسام‌السلطنه، حاکم فارس به فارس رفت. ۴ سال بعد به ارومیه بازگشت و در سال ۱۲۸۹ قمری ملقب به اقبال‌الملک شد. چندی بعد، پس از فوت برادرش شجاع‌الدوله به فرماندهی لشگریان افشار رسید و حاکم ارومیه شد و اقبال‌الدوله لقب گرفت.
اقبال‌الدوله با دختر علی‌قلی‌خان آجودان‌باشی ازدواج کرد و صاحب فزرندان شد. یکی از دختران او به همسری اردشیرخان شجاع‌الدوله درآمد. چنگیز اقبالی که مدتی ریاست انجمن شهر ارومیه را به عهده داشت و رحمت‌الله اقبالی، هفتمین شهردار ارومیه از نوادگان اقبال‌الدوله محسوب می‌شدند.
علت محبوبیت بویوک‌خان
بویوک‌خان اقبال‌الدوله افشار به دلیل حضور در جنگ‌های هرات محبوبیت زیادی پیدا کرد، اما محبوبیت و شهرت اصلی او در دفاع از ارومیه بود. در دوران حکمرانی او قیام شیخ عبیدالله نهری پیش‌آمد و ارومیه صحنه نبردهای خونینی میان پیروان شیخ عبیدالله و نیروهای دولتی شد. ارومیه به مدت ۱۵ روز در محاصره قرار گرفت و بویوک خان اقبال‌الدوله نقش مهمی در حفظ و حراست از شهر و مردم ایفا کرد و مانع از سقوط ارومیه شد. او با کمک روحانیون، مردم شهر و نیروی نظامی خود (سربازان افشار) از شهر دفاع کرد. در این جنگ ارومیه از چند نقطه از جمله چاناقلی تپه (شیخ‌تپه) مورد حملات توپخانه‌ای قرار گرفت که آسیب جدی به آن وارد نشد. تدبیر بویوک خان اقبال‌الدوله افشار مانع قتل عام ۳۰ هزار نفر از ساکنان شهر ارومیه شد.
حالا دیگر رهگذران میدان امام خمینی(ره) ارومیه با دیدن این سردیس یاد دلاوردی‌های او را زنده نگه می‌دارند.
نظر شما