همه این اتفاقات تمهید بیهزینه، بیدرد سر و راحتی است که شهرداری تهران برای تمام شهروندان از هر قشر و سنی در نظر گرفته است. تفریح، آموزش، سرگرمی، بازی و... از امکاناتی است که در یک روز و در فضایی دور از آلودگیهای صوتی و محیطی و جلوههای پرتنش و ناهماهنگ شهری مهیا شده است.فرهنگسرای توچال چند سالی است که به همت سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران در ایستگاه پنجم توچال پذیرای شهروندان تهرانی است.
این مرکز از ابتدای فصل تابستان از سوی مدیریت فرهنگی- هنری منطقه یک، مسئولیت ارائه خدمات فرهنگی- هنری به شهروندان را عهدهدار است. همه شهروندان میتوانند برای فرار از یک روز گرم تابستانی به مرتفعترین فرهنگسرای تهران بر بالای کوههای زیبای توچال بروند. تنها کافی است به یکی از فرهنگسراها و خانههای فرهنگ منطقه خود مراجعه کنید و یک تفریح یک روزه را به راحتی تجربه کنید.
تنها یک اراده و حضور در نزدیکترین فرهنگسرا یا خانه فرهنگ محل سکونت برای استفاده از یک پکیج تفریحی- آموزشی لازم است تا در فضایی بکر و دور از فضاهای پرتنش و آلوده شهر تهران و در دل کوه و طبیعت تابستان گرم و سوزان را سپری کنید. با هماهنگیهای صورت پذیرفته در روزهای مقرر و با استفاده از اتوبوسهایی که از قبل مهیا شده است به راحتی میتوان به فرهنگسرای توچال سفر کرد. هر مرکز پس از رسیدن به ایستگاه 5 توچال و 2 ساعت تفریح در این ایستگاه و استفاده از امکانات آن به محل مقصد عزیمت داده میشود.
محمد جوادشوشتری، سرپرست سازمان فرهنگی-هنری شهرداری تهران میگوید: شهرداری بهعنوان یک نهاد اجتماعی و خدماتی، رویکردهایی دارد و برنامههایی را اجرا میکند که موجب بالندگی شهروندان میشود. وی میافزاید: برنامههای اجرایی از سوی مراکز سازمان هر فصل مورد بررسی قرار میگیرد و میزان اثر بخشی آن از طرف مرکز مطالعات شهرداری به مدیران مناطق اعلام میشود. شوشتری ادامه میدهد: عمدهترین سیاستی که امسال هدفگذاری کردهایم، سبک زندگی و نشان دادن الگوهای زندگی به مردم است.
میبایست یک فرم از زندگی را به مردم ارائه دهیم تا بین پیشنهاد و برنامههای ما با دیگر مراکز قدرت انتخاب داشته باشند. بهنام خادم، مدیر مراکز فرهنگی- هنری منطقه یک، با اشاره به اهداف برپایی این فرهنگسرا میگوید: ارائه خدمات با کیفیت و مطلوب، برنامهریزی برای استفاده بهینه مخاطبان از ایستگاه پنجم، ایجاد سادگی و صمیمیت در برخورد با مخاطبان، مشارکت با مراکز و سازمانهای دیگر و پرداختن به برنامههای ویژه کودکان و بانوان از اقدامات این فرهنگسرا است.
وی در مورد برنامههای فرهنگسرا چنین توضیح میدهد: برنامههای فرهنگسرا در بخشهای هنری، ورزشی و آموزشی طراحی شده است که در بخشهای هنری به ایستگاه نقاشی، سفال، گریم، کاریکاتور، ساخت اجسام و اوریگامی و در بخش ورزشی به تیروکمان، کمانکشی، فوتبالدستی و در بخش آموزشی به انواع مشاورهها در زمینههای ورزشی، پزشکی، تغذیه و خانواده میتوان اشاره کرد.خادم ادامه میدهد: برای سالمندان هم برنامههایی نظیر مشاورههای خاص تغذیه، ورزش، تفریح و پزشکی در نظر گرفته شده است.فرهنگسرای توچال شامل بخشهای مختلفی است.
فضاهای آموزشی، تفریحی و مسابقه از امکاناتی است که برای همه سنین در نظر گرفته شده است. این فرهنگسرا بهگونهای طراحی شده که تمامی سنین میتوانند به تفریح بپردازند. نادر انصاری، رئیس فرهنگسرای توچال در این باره میگوید: در این فرهنگسرا فضاهایی در نظر گرفتهایم که خانوادهها ساعاتی را در طبیعت به بهترین نحو بگذرانند. طراحیها و تمهیدات بهگونهای است که وقتی یک خانواده به این فرهنگسرا مراجعه میکند از کودک تا پدر و مادر میتوانند از امکانات آن به اقتضای شرایط سنی بهرهمند شوند.
رئیس این فرهنگسرا میگوید: شهرداری تهران با هدف ایجاد فضای رفاهی برای شهروندان، استفاده از این مکان را برای تمامی مردم رایگان طراحی کرده است. تمامی مردم از مناطق 22 گانه میتوانند به سهولت خود را به این فرهنگسرا برسانند. برای دسترسی به این مکان لازم نیست مبلغی پرداخت کنند چرا که شهرداری برای رسیدن شهروندان به این مکان اتوبوسهایی در نظر گرفته است.
ایستگاههای مستقر در فضای باز
سرزمین بازی که ویژه کودکان زیر 10 سال است و آنان میتوانند از فضای این غرفه، استخر توپ، طنابکشی، انواع بازی و سرگرمی این سرزمین استفاده کنند.فریزبی از ورزشهای مورد علاقه تمام گروههای سنی است که در این ایستگاه شرکتکنندگان با استفاده از یک بشقاب پرنده میتوانند یک ورزش مهیج دو نفره را تجربه کنند. رادیو کوهستان از دیگر ایستگاههایی است که تمامی مراجعهکنندگان به فرهنگسرا را راضی نگه میدارد. وظیفه این ایستگاه برگزاری انواع مسابقات شاد، پخش موزیک و مصاحبه با شهروندان است.
همچنین اگر کسانی به ورزش تیر و کمان علاقه دارند میتوانند به غرفه تیر و کمان بروند. شهروندان با آموزشهایی که مربیان این رشته میدهند میتوانند تیراندازی را تجربه کنند. در غرفه دارت هم که یکی از ورزشهای پرطرفدار است حضار میتوانند پس از کسب آموزشهای لازم در مورد قوانین این بازی، لذت ورزش دارت را از نزدیک تجربه کنند.
مشارکت فرهنگسراهای شهر
در اجرای برنامههای فرهنگسرای توچال چندین فرهنگسرا مشارکت دارند. در غرفه فرهنگسرای سلامت شهروندان میتوانند ضمن آشنایی با طب سنتی، فشار و قند خون خودشان را بهصورت رایگان کنترل کنند.
در غرفه محیطزیست، آموزشهای مربوط به بازیافت ارائه و علم نجوم به شهروندان معرفی میشود. فرهنگسرای اشراق هم با غرفههای جداگانه، نمایشهای شاد و موزیکال را برای کودکان اجرا میکند و کودکان با راهنمایی مربیان میتوانند نقاشی خلق کنند.همچنین یکی دیگر از غرفهها، مشارکت فرهنگسرای ابنسینا را در برمیگیرد که با سه محوریت بازیافت، کاریکاتور و بازیهای سنتی به ارائه خدمات به شهروندان میپردازد. شهروندان دعوت شده به این کمپ در پایان تفریح و بازدید از تمام غرفههای فرهنگسرا میتوانند در غرفه عکاسی با یکدیگر عکس یادگاری بگیرند.
ایستگاههای مستقر در داخل کلبه
ایستگاههای مستقر در داخل کلبه شامل ایستگاه فوتبالدستی، پینگپنگ و نمایش خلاق است.در غرفه نمایش خلاق که یکی از غرفههای پرمشتری است، کودکان علاقهمند به نمایشهای جذاب میتوانند در این غرفه به پرورش استعدادهای خود در زمینه نمایش بپردازند.در غرفه سر و صدا نیز کودکان فرصت دارند تا با استفاده از آلات موسیقی هر چه میخواهند سر و صدا راه بیندازند و تمام انرژی خود را تخلیه کنند.رئیس فرهنگسرا در این باره میگوید: اکثر غرفهها را برای کودکان در نظر گرفتهایم که با سرگرمی آنان، والدین بتوانند از فضای طبیعت و کوه بهره بیشتری ببرند.
در پایان در مورد این کوه همین بدانید که توچال قلهای است در شمال تهران و به ارتفاع 3936 متر که بخشی از دامنه رشته کوه البرز است. دامنه جنوبی توچال مجاور با شهر تهران و قله آن مشرف به این شهر است. ایستگاه سوم این تلهکابین در 2 هزار متری از سطح دریا، ایستگاه پنجم در 3 هزار متری و ایستگاه هفتم در 3 هزار و 700 متر از سطح دریاست.
خــانههای فرهنگ سیــار
با شروع فصــل تابستان باز هم صدای هیــاهوی شادمــانه کودکــان در کــوچه پس کوچههای شهر طنین انداز میشود. اما به راستی این چنین فرصتی نیاز به برنامهریزی جامع برای فرزندانمان ندارد؟ آیا کودکان در این مقطع زمانی همچون انسانهای بیهدف میبایست روزهایشان را به امید روزهای بعدی به شب برسانند؟فرهنگسرای ملل بهعنوان یکی از مراکز فرهنگی-هنری شهر تهران همه ساله در فصل تابستان برنامههای مدونی را برای تمامیمقاطع سنی در نظر میگیرد. این مرکز وظیفه خدمات رسانی به شهروندان منطقه شمال تهران را بهعهده دارد و با توجه به بافت مسکونی منطقه، این فرهنگسرا نمیتواند به تنهایی پاسخگوی تمام نیازهای فرهنگی شهروندان باشد، بنابراین راهاندازی خانههای فرهنگ سیار در دستور کار قرار گرفت.
طرح راهاندازی خانههای فرهنگ سیار در سال 87با افتتاح 3خانه فرهنگ و در سال 88با 5خانه فرهنگ سیار در سطح منطقه اجرایی شد. این مراکز با هدف ارائه خدمات آموزشی و فرهنگی به شهروندانی که امکان دسترسی به مراکز فرهنگی را ندارند به ارائه خدمات مختلف میپردازد. برپایی ایستگاههای نقاشی، سفال، اوریگامی، کاردستی، دارت، تک شوت، تیروکمان، روزنامهخوانی، نمایش خلاق و دهها برنامه متنوع دیگر بخشی از فعالیتهای این مراکز است که هر هفته روزهای پنجشنبه و جمعه پاسخگوی هزار تا یک هزار و دویست نفر از شهروندان تهرانی است.
فرهنگسرای ملل با تکیه بر شعار « سادگی را مشق تابستان کنیم» سعی کرده تا با یک برنامهریزی صحیح و به دور از هزینهها و تشریفات نامعقول بیشترین تاثیرگذاری فرهنگی و آموزشی را در میان شهروندان تهرانی و بهخصوص ساکنین منطقه یک داشته باشد بنابراین با جذب مربیانی با تجربه و کارآمد به ارائه خدمات فرهنگی به کودکان و نوجوانان میپردازد چراکه خانههای فرهنگ سیار در واقع خانه دوم تمام کودکانی هستند که در فصل تابستان نیاز به تفریح در محیطی سالم و کمهزینه را دارند. این فرصت برای تمامی شهروندان ایجاد شده تا ضمن استفاده بهینه از امکانات خانههای فرهنگ سیار ، پیشنهادات خود را به این منطقه ارائه کنند. خانههای فرهنگ سیار در شهرک نفت، پارک دارآباد، پارک پردیس، پارک قیطریه و پارک کامرانیه در حال فعالیت هستند.