همه سناریوهای بنزینی دولت چهاردهم | روند عجیب افزایش مصرف بنزین از سال ۸۰ تا کنون را ببینید

به گزارش همشهری آنلاین، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور برای چندمین‌بار نسبت به وضعیت مصرف و قیمت بنزین انتقاد کرده است. اکنون این شائبه مطرح می‌شود که آیا دولت چهاردهم گزینه‌ای برای کنترل مصرف ‌جز افزایش قیمت در دست دارد؟ با رونمایی از نخستین بودجه پیشنهادی دولت این فرضیه تقویت شده که دولت دنبال گران‌کردن بنزین است اما واکنش مجلس چه خواهد بود؟

غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه‌۱۴۰۴در جریان رسیدگی به کلیات بودجه سال آینده به صراحت گفته که در هر شرایطی مخالف افزایش قیمت میعانات و بنزین هستم و سیاست‌های کنترلی را قبول دارم. او با اشاره به کاهش بودجه پیش‌بینی‌شده برای واردات بنزین در سال‌۱۴۰۴ گفت: این به‌معنای افزایش قیمت بنزین نیست بلکه باید دولت ۷میلیون لیتر بنزین مصرفی را با سیاست‌هایی کاهش دهد تا فشار بر مردم وارد نشود. پیش از این هم حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته بود که در لایحه بودجه سال آینده افزایش قیمت پیش‌بینی نشده است. با این توضیح آیا افزایش قیمت در سال آینده صورت نمی‌گیرد یا اینکه قرار است تصمیم‌گیری در خود دولت انجام شود؟

پیشنهاد کنترل مصرف وزارت نفت

محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت هم مخالف افزایش قیمت بنزین است و گفته دولت این گزینه را دنبال نمی‌کند. یک مقام مسئول در این وزارتخانه هم می‌گوید: متنوع‌سازی سبد سوخت برای حل ناترازی یک ضرورت است‌ اما چگونه می‌شود سبد سوخت خودروها را که وابستگی بالایی به بنزین دارند، از ناترازی خارج کرد؟ محمدصادق عظیمی‌فر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران راه برون‌رفت از ناترازی بنزین را اجرای سیاست‌های غیرقیمتی و علت اصلی افزایش مصرف را فرسودگی ناوگام حمل‌ونقل و سهم پایین حمل‌ونقل عمومی در جابه‌جایی مسافر و کالا می‌داند و می‌گوید: در طول یک سال گذشته ۳میلیون متر معکب یعنی معادل ۱۴درصد از مصرف سی‌ان‌جی به‌عنوان یکی از ابزارهای متنوع‌سازی سبد سوخت فسیلی ایران در حوزه حمل‌ونقل کم شده است. آیا دولت چهاردهم می‌خواهد که با افزایش سهم سی‌ان‌جی از فشار فعلی مصرف بنزین بکاهد؟

اعداد چه می‌گوید؟

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی فاش کرده که ۵۰درصد از ناوگان حمل‌ونقل خودرویی و ۹۰درصد از موتورسیکلت‌های در حال تردد فرسوده هستند. سؤال مهم مردم این است که چرا نسبت به نوسازی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای ایران و کاهش مصرف بنزین خودروها اقدام نمی‌شود؟

کنترل مصرف بدون تغییر قیمت

درحالی‌که دولت‌ها در ایران یکی از گزینه‌های کنترل مصرف بنزین را افزایش قیمت می‌دانند اما تجربه چندبار شوک قیمتی نشان داده که این سیاست جواب نمی‌دهد و پس از گذشت مدتی دوباره روند مصرف به حالت اولیه برمی‌گردد و پس از چندسال به سبب افزایش تعداد خودروهای در حال تردد به‌ویژه وسایل نقلیه بنزین‌سوز فرسوده، مصرف صعودی می‌شود. حتی سهمیه‌بندی بنزین هم نتوانست جلوی ناترازی را بگیرد. حالا به‌نظر می‌رسد دولت پزشکیان می‌تواند به جای انتخاب گزینه افزایش قیمت، به فکر گزینه‌های پایدارتر و کم‌هزینه‌تر برود.

مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور در آخرین اظهار نظر خود درباره بنزین می‌گوید: اگر قرار است یارانه بنزین را بدهیم، باید عادلانه و به همه بدهیم؛ باید با مجلس و کارشناسان تفاهم کرد تا عدالت برقرار شود، در غیر این صورت باید به عده‌ای یارانه بدهیم و یک عده هم فقر و گرفتاری را به‌خاطر گرانی‌ها تحمل کنند. پزشکیان تأکید کرد: اگر قرار است یارانه بنزین را بدهیم، باید عادلانه و به همه بدهیم نه اینکه من اگر ۴تا ماشین دارم به من یارانه بدهند ولی آنکه ماشین ندارد، هزینه آن یارانه را بپردازد. باید آن کسی که ندارد را ببینیم.

به گزارش همشهری، درحال حاضر تعداد خودروهای در حال تردد ۳۵ میلیون و ۱۵۹ هزار دستگاه و تعداد خودروهای فرسوده ۱۳ میلیون و ۵۱ هزار دستگاه است که به این ترتیب نسبت خودروهای فرسوده به کل خودروها ۳۷ درصد است.

گام‌های مهمی که باید برداشته شود

تغییر الگوی سهمیه بنزین از خودرو به فرد

بهبود سیستم حمل‌ونقل عمومی

تشویق استفاده از خودروهای هیبریدی و برقی

وضع مالیات کربن بر خودروهای شخصی بنزین‌سوز

از رده خارج‌کردن خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان

واردات خودروهای کم‌مصرف و الزام به تولید خودروهای استاندارد

کنترل تردد خودروهای تک‌سرنشین در کلانشهرها

ترغیب و تشویق شهروندان به استفاده از دوچرخه در مسیرهای کوتاه

استفاده از فناوری‌های نوین و مدیریت هوشمند ترافیک

وضع مالیات سبز بر خودروهای کم‌مصرف

سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های خودروهای برقی و هیبریدی

افزایش سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت حمل‌ونقل کشور

روند مصرف روزانه بنزین در ایران