گروه دیپلماتیک - همشهری آنلاین: از آغاز ثبتنام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 2024 میلادی تا مشخص شدن نامزدهای نهایی دو حزب دمکرات و جمهوری‌خواه، ناظران سیاسی بارها نسبت به مقاومت کاندیداها ـ به ویژه دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوری‌خواه ـ در برابر پذیرش نتیجه انتخابات و ناآرامی‌های مشابه سال 2020 در این کشور هشدار داده‌اند. اغلب کارشناسان با اشاره به رقابت بسیار نزدیک کامالا هریس و ترامپ بر این باورند که نتیجه این انتخابات نه در پای صندوق‌های رای، بلکه در دادگاه مشخص خواهد شد.
تارنمای عربی جدید نوشته، با نظرسنجی‌هایی که نشان می‌دهد دو نامزد اصلی ریاست جمهوری تنها یک روز پیش از انتخابات تقریبا برابر هستند پیش‌بینی درباره پیروز این رقابت تقریبا غیرممکن است. با این حال، آنچه که از اظهارنظرها مشخص شده، این است که دو طرف خود را برای طیف وسیعی از سناریوهای قانونی آماده کرده‌اند.
جی. مایلز کلمن در مرکز سیاست دانشگاه ویرجینیا با اشاره به انتخابات‌های مناقشه‌انگیز اخیر این کشور می‌گوید: «در این مرحله انتظار هر چیزی را دارم، آنچه در روزهای آینده در آمریکا اتفاق می‌افتد می‌تواند تکرار تحولات سال‌های 2000 تا 2020 میلادی باشد.»
- در انتخابات ریاست جمهوری سال 2000 و در پی رقابت بسیار نزدیک به‌ویژه در ایالت فلوریدا میان آل گور نامزد دمکرات و جورج دبلیو. بوش دادگاه عالی در نهایت به نفع بوش رای داد.
- در انتخابات سال 2020 نیز دونالد ترامپ که مغلوب شده بود سعی کرد با زیر سوال بردن نتایج انتخابات و آرای اخذ شده ـ به ویژه در ایالت‌های چرخشی ـ مشروعیت انتخابات را زیر سوال ببرد.
زمینه‌چینی برای طرح دعوی
در انتخابات 2024 به نظر میرسد که دو حزب کلیدی آمریکا با درس گرفتن از دوره‌های پیشین، زمینه‌چینی برای طرح دعوی قانونی درباره نتیجه انتخابات را مدت‌ها پیش از رای‌گیری آغاز کرده‌اند. از جمله اینکه؛
- در چند ماه گذشته شکایت های متعددی از سوی دو حزب مطرح شده که ثبتنام رای دهندگان را به چالش میکشد. به اعتقاد ناظران، هدف از طرح این شکایتها هموار کردن مسیر برای مقام‌های محلی و ایالتی است تا راحت‌تر بتوانند نتایج انتخابات را رد یا تائید کنند.
- در همین حال، سازمان‌های حقوق مدنی نیز خود را برای مبارزه سختی با آنچه که بسیاری آن را براندازی انتخابات توصیف می‌کنند، آماده کرده‌اند.
غافل‌گیری دیگری در راه است؟
انتخابات آمریکا در شرایطی برگزار می‌شود که برخی ناظران نسبت به صحت نتایج نظرسنجی‌ها با توجه به نتایج غافلگیرکننده چند دوره انتخابات گذشته ـ ابراز نگرانی کرده‌اند.
- دونالد ترامپ در سال 2016 با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری بسیاری را شگفت زده کرد. او در این رقابت آرا ایالت‌های به اصطلاح «آبی» یعنی ایالاتی که به‌طور سنتی به دمکرات‌ها رای می‌دهند را به دست آورد.
- نظرسنجی‌ها در سال 2018 نیز به خطا رفتند و موج آبی باعث پیروزی ترقی‌خواهان چون الکساندریا کورتز در انتخابات کنگره شد.
- در سال 2020 میلادی نیز آمریکا دستخوش «سراب سرخ شد؛ به این معنی که در شب انتخابات ترامپ پیشتاز بود، اما چند روز بعد آرا به سمت جو بایدن نامزد حزب دمکرات رفت.
- در انتخابات میاندورهای سال 2022 نیز که بسیاری پیش‌بینی پیروزی قاطع جمهوری‌خواهان و وقوع یک موج قرمز را داشتند، آرا تقریبا برابر شد و کرسی‌های کنگره میان دو حزب تقسیم شد.
بر همین اساس است که در آستانه انتخابات 2024، بسیاری از موسسات نظرسنجی‌های قدیمی اذعان می‌کنند که پیش بینی دقیقی برای رقابت‌های ریاست جمهوری امکانپذیر نیست.
اهمیت زمان بندی در طرح دعوی حقوقی
نظام سیاسی آمریکا مسیری را برای برگزاری مجدد انتخابات در نظر نگرفته است پس در صورتی که یکی از طرفین از پذیرش نتایج انتخابات خودداری کند این دادگاه عالی است که در نهایت نامزد پیروز را مشخص خواهد کرد. احتمالا به همین دلیل است که در چند روز گذشته شاهد انبوهی از تصمیمات قانونی در مورد پروندههای انتخاباتی بودهایم از جمله:
- شکایت از حذف نام رایدهندگان در ایالت ویرجینیا
وزارت دادگستری آمریکا ماه گذشته اعلام کرد از مقامات ایالت ویرجینیا به دلیل تلاش برای حذف نام برخی از رای دهندگان شکایت کرده است.
- رد اعتراض جمهوری‌خواهان به رایدهندگان خارج از کشور در میشیگان و کارولینای شمالی
جمهوری‌خواهان در ایالت‌های کارولینای شمالی و میشیگان، صحت رای آمریکایی‌های مقیم خارج را زیر سوال بردند. بر اساس قانون شهروندان این دو ایالت می‌توانند در ایالت‌هایی رأی دهند که خودشان هرگز در آن زندگی نکرده‌اند، اما بستگانشان در آنجا زندگی می‌کردند. گرچه دادگاه شکایت جمهوری‌خواهان را رد کرده اما آنان تاکید کرده‌اند که درخواست تجدیدنظر خواهند کرد.
- رد درخواست توقف شمارش آرا موقت در پنسیلوانیا
دادگاه عالی آمریکا اخیرا درخواست اضطراری کمیته ملی جمهوری‌خواهان ایالت پنسیلوانیا برای مسدودکردن روند شمارش برگههای رای موقت آن دسته از رای‌دهندگانی که در آرای پستی خود اشتباه کرده‌اند را رد کرد. جمهوری‌خواهان در این مورد نیز گفته‌اند که درخواست تجدیدنظر خواهند کرد.
کریس آدولف استاد علوم سیاسی دانشگاه واشنگتن در سیاتل، می‌گوید: «وقتی صحبت از قانون انتخابات می‌شود، زمانبندی مهم است. اغلب زمان مناسب برای طرح یک چالش قانونی پیش از انتخابات است. دادگاه‌ها معمولاً رسیدگی به اختلافات انتخاباتی را در اولویت قرار می‌دهند چون زیرا ترمیم آسیب احتمالی پس از برگزاری انتخابات بسیار سخت است.»
درس‌هایی از گذشته
آنچه که در انتخابات سال 2020 اتفاق افتاد قانونگذاران آمریکایی را واداشت تا چارچوبی را برای اطمینان از تکرار نشدن آشوب انتخاباتی ششم ژانویه 2021 در نظر بگیرند. از جمله:
- وضع قانون اصلاح شمارش انتخابات و بهبود انتقال ریاست جمهوری در سال 2022 توسط کنگره
- تشریفاتی شدن نقش معاون رئیسجمهور در تایید نتیجه انتخابات
- برخوردار شدن نامزد پیروز از حمایت‌های قانونی لازم برای انتقال قدرت
تارنمای عربی جدید با اشاره به ابهام قانونی درباره به چالش کشیده شدن نتایج انتخابات در ایالت‌های چرخشی ـ یعنی ایالت‌هایی که به‌طور سنتی به یکی از دو حزب دمکرات یا جمهوری‌خواه گرایش ندارند، نوشته: در مورد به چالش کشیدن نتایج رای‌گیری در ایالت‌های مختلف گرچه انتخابات گذشته نشان داد که ترامپ پس از شمارش و تایید انتخابات ایالتی قادر به ایجاد یک چالش قانونی جدی نیست اما مشخص نیست که اگر این چالش حقوقی در یک ایالت چرخشی مانند ویسکانسین باشد چه اتفاقی می‌افتد. آیا ترامپ از انتصاب قضات محافظه کار که اکنون اکثریت دیوان عالی را تشکیل می‌دهند، سود می‌برد؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش، باید تحولات پسا انتخابات فضای سیاسی آمریکا را رصد کرد.
هجوم حامیان دونالد ترامپ نامزد شکست خورده انتخابات به ساختمان کنگره. ششم ژانویه سال 2021
نظر شما