تازه برای این کارشان استدلال هم دارند. به‌عنوان نمونه بعضی از آن‌ها می‌گویند همان‌طور که دولت در سال گذشته کاهش بی‌سابقه قیمت مسکن را به برنامه‌ریزی‌های خود ربط داد، الان هم باید مسئولیت رکود مسکن و تلاش برای خروج از آن را بپذیرد. البته بعضی‌ها واقعاً پرتوقع هستند و اصلاً حد‌و‌حدود‌شان را نمی‌شناسند.
آن‌ها از دولت می‌خواهند برای شکست رکود مسکن برنامه‌ای «کوتاه‌مدت» تدوین کند. برای این درخواست‌شان هم دلیل می‌تراشند و می‌گویند: شواهد نشان می‌دهد در آینده نزدیک به‌رغم انتظار طبیعی، تحولات جدیدی در بازار مسکن رخ نخواهد‌داد. خرید وفروش در این بازار هم‌چنان دوران کما را طی می‌کند و ساختوساز تحت‌تاثیر این موضوع در رکود مطلق قرار دارد. بعضی‌ها واقعاً بدبین هستند. این‌طور نیست؟
سال 85 را به‌خاطر می‌آورید؟ قیمت مسکن در یک بازه کوتاه زمانی با سرعتی نجومی بالا رفت! تا جایی که نصیحت ریش‌سفیدهای شهر هم دیگر بی‌فایده بود. همه گفتند خیابان‌های تهران جای این‌جور بازارگرمی‌ها نیست، اما گوش مسکن بدهکار نبود! حالا همان مسکن حرف‌گوش‌نکن، طوری پشت چراغ قرمز مانده که طبق پیش‌بینی کارشناسان، در صورت ادامه روند، تا سال89 هم نمی‌تواند از این چهارراه عبور کند!
البته این اتفاق عواقبی هم برای پایتخت‌نشینان دارد. به عقیده برخی کارشناسان، پیامد رکود کنونی بازار مسکن کاهش تولید مسکن، ورشکستگی سازندگان و احتمال رشد شدید قیمت‌ها در آینده است. جریان خربزه و پای لرز را می‌دانید دیگر! زمانی که بازار مسکن دچار رکود می‌شود و خرید‌و‌فروشی صورت نمی‌گیرد، سرمایه‌ها از این بخش خارج شده و به سایر حوزه‌ها هدایت می‌شود.
در نتیجه تولید مسکن کاهش می‌یابد. همین موضوع است که باعث می‌شود کارشناسان خرید‌و‌فروش گران خانه را به کاهش قیمت‌ها و رکود بازار مسکن ترجیح بدهند، چراکه این رکود انفجار قیمت دیگری را به‌دنبال خواهد داشت. به عنوان نمونه علیرضا سرحدی، کارشناس مسکن معتقد است، رکود در بخش مسکن تا پایان سال‌جاری ادامه دارد:
«به‌دلیل کمبود نقدینگی و نقل‌و‌انتقالات دولت، درحالحاضر شرایط بازار مسکن در بلاتکلیفی به سر می‌برد و تا زمانی که نحوه جذب سرمایه‌ها‌ی سرگردان به سایر بخشهای تولیدی و مسکن مشخص نشود، نمی‌توان آینده روشنی از وضعیت مسکن ترسیم کرد. ما تا پایان سال‌جاری شاهد رکود مسکن خواهیم بود و چنان‌چه بتوانیم زمانی برای خروج از رکود پیش‌بینی کنیم می‌توان گفت، نیمه اول سال89 خواهد‌بود. دورنمایی خوبی برای بازار مسکن نمی‌توان تصور کرد،
چراکه شرایط فعلی شرایط خوبی نیست و هر‌چند که قیمت‌ها پایین آمده، اما نه ساخت‌وسازی در کشور انجام می‌شود و نه خرید‌و‌فروشی صورت می‌گیرد». به اعتقاد او، عمده‌ترین معضل مسکن در ایران این است که به مسکن همواره به‌عنوان یک‌کالای سرمایه‌ای قابل‌خرید‌و‌فروش نگریسته می‌شود، در‌حالی‌که مسکن باید قابل‌ارزیابی باشد.
سرحدی این اتفاق را ناشی از سیاستهای نادرست مسئولان امر در بخش مسکن می‌داند: «اگر سودی از ساختوساز وارد بازار مسکن می‌شود ناشی از افزایش قیمت زمین بوده است، نه کیفیت ساختمان. چنان‌چه دوساختمان با متراژ یکسان و کیفیت متفاوت در یک‌منطقه ساخته شود، دارای یک‌قیمت واحد است و به هیچ‌وجه به کیفیت ساختمان توجه نمی‌شود. در این مرحله تنها زمین تعیین‌کننده قیمت است، نه کیفیت ساختمان. این مثال خوبی برای نشان دادن معضل نگاه غلط به مسکن در ایران است».
در خردادماه سال86 شاهد آغاز یکی از بزرگ‌ترین دوره‌ها‌ی رکود مسکن در شهر تهران بودیم. در آن زمان کاهش قدرت خرید متقاضیان مسکن از یک‌سو و تغییر شیوه پرداخت وام مسکن از سوی دیگر موجب شد تا بازار مسکن وارد دوره جدیدی از رکود شود. کارشناسان معتقدند، رشد بیش از حد قیمت مسکن در سال85 موجب کاهش قدرت خرید متقاضیان در سال86 شد. بنابراین مسکن تنها پس از یک‌سال رونق، مجدداً وارد رکود شد.
ماجرا از این قرار است که کارشناسان رونق بازار مسکن در سال85 را مربوط به ورود گروه خاصی به بازار مسکن می‌دانند. این رونق کاذب عواقب سختی را به‌دنبال خود آورد، چراکه متقاضیان آماده برای خرید مسکن، بعد از رشد ناگهانی قیمت‌ها در آن سال قدرت خریدشان کاهش یافت. مصطفی قلی‌خسروی، رییس اتحادیه مشاوران املاک علت رکود بازار مسکن در سال86 را رشد قیمت‌ها در گذشته و کاهش قدرت خرید عنوان کرد. او معتقد بود، این رکود به این معنی نیست که تقاضا در بازار وجود ندارد، بلکه بازار با یک‌تقاضای پنهان بالقوه مواجه شده است.
رکود کنونی مسکن اگرچه موجب شده تا قیمت مسکن ثابت باقی بماند، اما همین ثبات قیمت‌ها نیز ساختوساز مسکن را تحت‌تاثیر خود قرار داده است. سازندگان مسکن می‌گویند: طرح‌ها و لوایح ارایه‌شده از سوی دولت و مجلس هنوز بازار مسکن را در یک حالت بلاتکلیفی قرار داده است، بنابراین برای ساختوساز نباید عجله‌کرد.
از طرف دیگر جواد خوانساری، دبیر انجمن شرکت‌ها‌ی ساختمانی در خصوص رکود مسکن می‌‌گوید: تبلیغات گسترده به عدم‌خرید مسکن از سوی متقاضیان برای آرام شدن بازار مسکن می‌تواند یکی از دلایل رکود بازار مسکن باشد. همه می‌دانند که رکود کنونی بازار مسکن حاکی از کاهش قدرت خرید متقاضیان پس از افزایش ناگهانی قیمت‌ها بوده است. تحلیل برخی اعضای شورای شهر تهران از آینده بازار مسکن در پایتخت نیز از تاکید آن‌ها بر لزوم تغییر در سیاستهای این بخش حکایت دارد.
رییس شورای شهر تهران معتقد است، بازار راکد مسکن، بالاخره تکانی می‌خورد و با افزایش قیمت‌ها، این بازار هم رونق پیدا می‌کند. ها‌دی ساعی، عضو دیگر شورای اسلامی شهر هم مانند مهندس مهدی چمران، وضعیت افزایش صعودی قیمت را پیش‌بینی کرده و اعتقاد دارد، این بازار راکد تکان خواهد‌خورد. البته این‌که چه زمانی بالاخره خرید‌و‌فروش مسکن روی غلتک می‌افتد، برای کسی به‌طور‌دقیق قابل‌پیش‌بینی نیست و همه حدس‌و‌گمان‌ها‌ی خود را بر اساس شواهد موجود بیان می‌کنند.
خسرو دانشجو، سخنگوی شورای شهر که در جلسات غیرعلنی ،پل ارتباطی شورا با نماینده‌های رسانه‌ها در جریان تمامی مسایل مربوط به ساخت‌و‌سازهای شهری است، با اشاره به وضعیت مبهم و نامعلوم فعلی، اظهار‌نظر درباره تاثیر شرایط عمومی جامعه بر بازار راکد مسکن را مساله‌ای تخصصی عنوان کرد:«هر ارزیابی غیرکارشناسی بر تداوم چالش‌ها دامن می‌زند و بنده ترجیح می‌دهم چون در این‌باره اطلاع دقیق و تخصصی ندارم، اظهار‌نظر نکنم».
اما مرتضی طلایی، یکی دیگر از اعضای شورای شهر تهران اعتقاد دارد، رکود مسکن دوره‌ای است: «از سال67 این معضل را مورد‌بررسی قرار داده‌ایم. رکود مسکن هر 3 تا 4سال تکرار می‌شود و در ایران نیز تحت‌تاثیر رکود اقتصاد جهانی این رکود تداوم پیدا‌کرده و دلیل آن نبود پول در گردش و حتی ابزار کافی و برنامه دقیق برای ساختوساز است. صنعت ساختوساز به‌تنهایی نمی‌تواند پیشرفت کند و بخشهای مختلف اقتصادی در حرکت این جریان راکد دخیل هستند».
طلایی پیش‌بینی می‌کند، این رکود تا یک‌سال آینده ادامه پیدا کرده و بعد از آن قیمت‌ها شکسته شده و افزایش پیداخواهد کرد.مصطفی قلی‌خسروی، رییس اتحادیه بنگاه‌های املاک هم چندی پیش اعلام کرده بود: «تصور نمی‌شود، قیمت مسکن بعد از انتخابات چندان تغییری کند، چراکه با نزدیک شدن فصل نقل‌و‌انتقال خانه که هر ساله عامل تغییر بازار بود، تغییر چندانی در این زمینه رخ نداده است».
اما حالا برخلاف برخی پیش‌بینی‌ها معتقد است: «قیمت مسکن ثابت شده و هم‌اکنون زمان خرید خانه فرا‌رسیده است و افرادی که قصد خرید دارند باید اقدام کنند. ضمن این که درحالحاضر میزان خرید و فروش ملک تا حدودی افزایش یافته است، اما رکود موجود از آذر‌ماه از بین می‌رود».
همشهری زندگی
