به گزارش همشهری آنلاین، این بندرکه طولانی‌ترین ساحل تالابی ایران را در اختیار دارد در سال ۲۰۲۲ عنوان جهانشهر تالابی را در کنوانسیون رامسر کسب کرد. این شهر همچنین سال ۲۰۲۱ به واسطه فعالیت‌های گسترده آموزش به اقشار مختلف مردمبه عنوان شهر یادگیرندهیونسکو انتخاب شده بود.
بهره‌برداری خردمندانه
بندرخمیربزرگ‌ترین سکونتگاه در جوار تالاب خور خوران است؛ تالابی که بزرگترین تالاب دریایی خاورمیانه و دارای وسیع‌ترین جنگل‌های حرا در ایران است. ۱۳ بهمن ۱۳۴۹ نخستین کنوانسیون حفاظت از تالاب‌های دنیا امضا شد. مهدی شیرخانی، مدیر شبکه ثمن‌های زیست‌محیطی منابع طبیعی هرمزگان به این تاریخ اشاره می‌کند و به همشهری می‌گوید: «از این تاریخ تا امروز رویکردهای مختلفی طی شده است. در گذشته تالاب‌ها به عنوان یک پهنه بسیار با اهمیت و دارای خدمات اکوسیستمی به رسمیت شناخته نمی‌شدند. از آن زمان از رویکرد نداشتن حفاظت به حفاظت محض تالاب رسیدیم. حالا حدود دو، سه سالی است که رویکرد کنوانسیون حفاظت از تالاب‌ها به سمت بهره‌برداری خردمندانه سوق پیدا کرده است. بهره‌برداری به معنای حفظ معیشت و نه تخریب.»
۳ سال آموزش به اهالی
مهدی شیرخانی که خود ایده‌پرداز طرح یادگیری بندر و مشاور سابق شهر تالابی هم بوده توضیح می‌دهد که معیشت مردم به تالاب گره خورده و همین موجب شده است که مردم با درک این موضوع به فکر رویکردها و روش‌های بهره‌برداری خود در راستای پایداری و شهر پایدار باشند.
او می‌افزاید: «با آگاهی از این ماجرا، مکانیزم‌های مختلف از نظر آب، انرژی، رد پای کربن، الگوهای معیشتی و حتی سواد زیست محیطی مردم مورد مطالعه قرار گرفت.»
به گفته شیرخانی، آموزش‌های مورد نیاز به اهالی طی سه سال در سطوح مختلف مورد توجه قرار گرفت و آموزش و پرورش، کانون نخبگان، دهیاری‌ها، جامعه قایقران و کشتیران، صیادها و ... در آن مشارکت داشتند.»
نقش جامعه محلی
مردم در حفاظت از تالاب بندرخمیر و همچنین جنگل‌های حرا نقش پررنگی ایفا کرده‌اند. مدیر شبکه ثمن‌های زیست محیطی منابع طبیعی هرمزگان با تاکید بر اینکه مردم بندرخمیر قهرمانان اصلی تالاب هستند، می‌گوید: «مردم به عنوان شوآف دوره آموزشی نگذراندند و در واقعیت برای حفظ تالاب از هر تلاشی دست بر نداشتند و نمی‌دارند. به نظر من، نقش مردم در تالاب بندرخمیر پررنگ و کلیدی‌تر از همه نهادهاست.»
مهدی شیرخانیدر توضیح نقش مردم در حفاظت از تالاب توضیح می‌دهد: «مردم برای حفظ آبزیان به گونه‌های مختلف برای زاد و ولد فرصت می‌دهند و در ایامی از سال دست از صید می‌کشند. آن‌ها حتی نوع ادوات صیادی خود را برای یک بازه زمانی خاص تغییر می‌دهند تا مثلا گونه هدف زمان بیشتری برای زادآوری و تکثیر داشته باشد.»
به گفته او، همچنین ساربان‌ها هم برای حفاظت از جنگل‌های حرا، شترهای خود را به جنگل نمی‌برند و همچنین مردم مراقب هستند تا سرشاخه‌های درختان قطع نشود.
نظر شما