سرنوشت حیواناتی که از خانه‌ها کشف می شوند

همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: بر اساس قانون شکار و صید، خرید، فروش و نگهداری تمامی جانوران وحشی بدون اخذ مجوز قانونی ممنوع است و جرم تلقی می‌شود و یگان حفاظت سازمان محیط زیست در اجرای وظایف ذاتی خود با متخلفان برابر مقررات برخوردی قاطع می‌کند. اخیرا دو مجرمی که چند توله شیر را به صورت غیر قاننی در منازل مسکونی خود نگه‌داشته بودند شناسایی و احضار شدند.

قاچاقچی با سابقه تکراری

سرهنگ محبت خانی، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست: متاسفانه شاهد این موضوع بودیم که در دو سه روز گذشته، دو فیلم جداگانه از نگهداری توله شیرها در منازل مسکونی منتشر شد. خوشبختانه با هماهنگی پلیس فتا، محل سکونت هر دو مجرم که یکی مربوط به استان مازندران و دیگری یک چهره ملی ورزشی در یکی از استان‌های کشور بودند، شناسایی شدند. متاسفانه یکی از افراد شناسایی شده، سال گذشته نیز به اتهام نگهداری توله شیر دستگیر و به محاکم قضایی معرفی شده بود که سابقه قضایی در این موضوع داشته است. بنابراین طرح شکایت از هر دو صورت گرفته و روز شنبه احضار می‌شوند تا این موضوع در دست پیگیری قضایی قرار گیرد. هفته آینده هر دو پرونده از طریق احضار، دستگیری و پیگیری وضعیت توله شیرها تعین تکلیف خواهد شد.

سرنوشت حیوانات کشف شده چیست؟

همه حیوانات غیر متعارفی که تب نگهداریشان همچنان بالاست و هر از گاهی ویدئوهای آن سر از اینستاگرام درمی‌آرود، تا شاکی خصوصی نداشته باشند، شناسایی نمی‌شوند و از مالک آن شکایت نمی‌شود. گونه‌های کشف شده نیز بعد از اینکه توسط دامپزشک معاینه شوند دو سرنوشت در انتظارشان است. اگر گونه بومی و قابل رهاسازی در طبیعت باشند، به زیستگاه دوباره معرفی می‌شوند. این گزینه شامل همه گونه‌ها نمی شود چرا که برخی از آنها با جدا شدن از زیستگاه و بخصوص مادر، دیگر توان بازگشت به طبیعت را ندارند و راه دوم پیش رویشان است؛ باغ وحش. وضعیت باغ وحش‌ها نشان داده است که این سرنوشت فقط به سود باغ‌وحش داران است. هر دوی این مسیرها تا زمانی که تب نگهداری از حیوانات غیر متعارف برقرار است، مسیر قاچاق را زنده نگه می‌دارد. در برخی کشورها، برخی گونه‌ها به کشور مبداء بازگردانده می‌شوند و یا به مراکز آموزشی اهدا می‌شوند.

انتقال به مراکز نگهداری یا بازپروری حیات وحش: اگر حیوان جزء گونه‌های بومی و حفاظت‌شده باشد، به مراکز نگهداری و بازپروری حیات وحش منتقل می‌شود. این مراکز وظیفه مراقبت و در صورت امکان بازگرداندن حیوان به طبیعت را دارند. مثال: پرندگان شکاری مانند شاهین یا عقاب که به‌طور غیرقانونی نگهداری می‌شوند، بعد از درمان و ارزیابی برای رهاسازی، دوباره به طبیعت بازگردانده می‌شوند.

نگهداری در مراکز دائمی مثل باغ وحش‌ها: در مواردی که حیوان توانایی بازگشت به طبیعت را ندارد (مثلاً به دلیل زادآوری در اسارت، عدم مهارت‌های لازم برای بقا، یا آسیب جدی)، به مراکز دائمی یا باغ‌وحش‌ها سپرده می‌شود. مثال: خزندگان غیربومی مثل مارهای بوآ یا ایگوانا، که در طبیعت ایران زیستگاه ندارند، به مراکز نگهداری منتقل می‌شوند.

رهاسازی در طبیعت (در صورت امکان) :اگر حیوان بومی باشد و سلامت جسمی و روانی مناسبی داشته باشد، پس از طی دوره بازپروری و بررسی زیستگاه مناسب، در طبیعت رهاسازی می‌شود. مثال: گونه‌هایی مثل روباه یا خرگوش وحشی.

انهدام حیوان (در موارد خاص) : در مواردی که حیوان خطرناک، ناقل بیماری‌های خطرناک (مثل هاری یا بیماری‌های زئونوز)، یا غیرقابل نگهداری باشد و تهدیدی برای انسان‌ها یا گونه‌های بومی به شمار رود، ممکن است تصمیم به انهدام گرفته شود. مثال: سگ‌ها یا گربه‌های آلوده به بیماری‌های غیرقابل درمان که رهاسازی آن‌ها به گسترش بیماری می‌انجامد.