هیچ‌کدام از دو حزب پرطرفدار «UMP» (اتحاد برای جنبش‌مردمی) و «PS» (حزب سوسیالیست‌ها)، هنوز نتوانسته‌اند نماینده نهایی‌شان را انتخاب‌کنند و این، وضعیت را از پنج‌سال قبل پیچیده‌تر می‌کند.
در سال 2002، همه منتظر جدال‌نهایی «ژاک‌شیراک» و «لیونل ژوسپن»، نمایندگان این دو حزب در دور دوم بودند، اما این سهل‌انگاری منجر به مشارکت پایین و راه‌یابی«ژان‌ماری لوپن»، نماینده راست‌های افراطی به دور دوم شد که در آن زمان، شگفتی بزرگی قلمداد شد.
این‌بار، وضعیت غیرقابل پیش‌بینی‌تر است. اگرچه نظرسنجی‌ها غالبا راه‌یابی «نیکولا ساکوزی» (وزیر فعلی‌کشور و عضو جناح راست) و «سئولن‌رویال» (نماینده مجلس و عضو حزب سوسیالیست) را به دوردوم پیش‌بینی می‌کنند؛
اما این دو هنوز نتوانسته‌اند حتی در درون احزاب خود رای اعتمادبگیرند و در این راه مجبورند با رقیبان سرسختی مقابله‌کنند. به‌علاوه، تجربه‌تلخ دوره قبل موجب‌شده تا به نظرسنجی‌ها به دیده تردید نگاه‌شود.
رویال و سارکوزی؛ آغاز تردیدها
اما آن‌چه به جذابیت انتخابات افزوده و پدیده این‌دوره به‌شمار می‌رود، وسوسه انتخاب رییس‌جمهور زن نزد فرانسویان است.
موجی که از آمریکای جنوبی و آفریقا به راه افتاد، حالا به قلب اروپا رسیده و فرانسوی‌ها بی‌میل نیستند که برای نخستین بار یک‌زن را به کاخ «الیزه» بفرستند.
همین مساله را می‌توان یکی از عوامل محبوبیت چشم‌گیر خانم «رویال» در نظرسنجی‌های اولیه دانست و از سوی دیگر موجب‌شد خانم «میشل آلیوماری»،وزیر دفاع فعلی هم، برای نامزدی جناح راست به مقابله با «سارکوزی» تشویق‌شود.
در چنین فضایی، «رویال» ورودی رویایی برای عرصه انتخابات داشت و در نظرسنجی‌ها با اختلاف نسبتا زیادی بالاتر از سایرین قرار گرفت.
نماینده «پواتو ـ شارانت» به دلیل سابقه کمتر سیاسی، نمرات منفی کمتری نزد افکار عمومی داشت و همین ناشناخته بودن، برگ برنده او به شمار می‌رفت. کنار رفتن «فرانسوا هولاند»، دبیر حزب سوسیالیست و همسر خانم «رویال» نیز راه را برای او بازکرد.
اما با آغاز مبارزات واقعی، او با مشکلات غیرمنتظره‌ای روبه‌رو شده است. برای رسیدن به مرحله نهایی، او قبل از هرچیز مجبور است «دومنیک اشتروس‌کان» و «لوران فابیوس» دو نامزد دیگر حزب سوسیالیست را کنار بزند.
اما در جلسات ادواری که با حضور اعضای حزب برگزار می‌شود، «رویال» تا حدودی زیر فشار قرار گرفته است. در آخرین جلسه که در پاریس برگزارشد، «اشتروس‌کان» با اقبال بیشتری مواجه‌شد و «رویال» برای اولین‌بار پس از اعلام نامزدی‌اش با سوت‌ها و فریادهای معترضانه روبه‌رو شد.
آن‌چه به محبوبیت خانم «رویال» لطمه‌زد، اعلام برنامه او برای تشکیل «هیات منصفه‌های مردمی» برای منتخبین برای افزایش مسوولیت‌پذیری سیاسی آن‌هاست. طبق این طرح، نمایندگان مجبورند که در فواصل زمانی منظم، در مقابل این هیات‌های منصفه که به‌طور تصادفی از میان مردم انتخاب می‌شوند، قرارگیرند.
به‌عقیده خانم «رویال»، این‌کار روشی برای جلوگیری از وعده‌های دروغین نامزدهای انتخاباتی و تصحیح عملکرد آن‌ها در دوره خدمت‌شان است.
این‌طرح، با انتقاد هر دو جناح چپ و راست روبه‌رو شد. «دومنیک دوویلپن»، نخست‌وزیر فرانسه (عضو حزب UMP)، آن را مربوط به عنصری دیگر دانست و به کارهای فرهنگی دوره«مائو» تشبیه‌کرد.
«سارکوزی»، او را «پوپولیست» نامید و یکی از وزیران این پیشنهاد را «کشف‌جدید رویال» نامید. در جلسه بررسی هم این بهانه‌ای برای هواداران «اشتروس کان» بود که به «رویال» بتازند.
نظرسنجی‌های پس از این‌جلسه نیز، حکایت از ناامیدی برخی از هواداران «رویال» داشت. اگرچه محبوبیت او نزد فرانسویان از 53 درصد به 47 درصد کاهش یافت و آرای او نزد طرفداران سوسالیست‌ها نیز از 72 درصد به 57 درصد رسید اما او هنوز هم اکثریت را در اختیار دارد.
جلساتی که قراربود بدون انتقاد نامزدهای سوسیالیست از یکدیگر برگزارشود، به جنگ لفظی آن‌ها انجامید. «رویال» برای جبران ناکامی ملاقات «برسی»، گفت: «من تنها کسی هستم که هیچ‌وقت حرف‌هایش را تغییر نمی‌دهد. بقیه هم باید هواداران‌شان را آرام‌کنند.» او ظاهرا از این جلسات ادواری به تنگ آمده و بی‌صبرانه منتظر 16 نوامبر، روز انتخاب فردنهایی سوسیالیست‌هاست.
«از هواداران می‌خواهم که همگی شرکت‌کنند تا کار به دوردوم نکشد.» از سوی دیگر، «اشتروس‌کان» و «فابیوس» نیز حالا به پیروزی امیدوارتر شده‌اند. «اشتروس کان» در جواب «رویال» می‌گوید: «زندگی سیاسی تنها شامل تشویق‌ها نیست.
ممکن‌است هرکدام از ما دچار اشتباه شویم و به‌دلیل نظرسنجی‌ها و چنین فرمول‌های تقریبی نگران شویم، ولی یک نامزد انتخاباتی نباید مسوولیت اشتباهات فردی‌اش را به پای دیگران بنویسد.»
وزیر اقتصاد سابق فرانسه درمورد بخت پیروزی‌اش می‌گوید: «از ابتدا هم به این‌مساله اعتقاد داشتم وگرنه خود را نامزد حزب سوسیالیست معرفی نمی‌کردم. از چند روز پیش، وزش نسیمی را به‌سوی خودم حس می‌کردم، ولی حالا این یک جریان است.»
و ضربه دیگری به رویال: «پیش‌بردن نظرات با تکیه بر نظرسنجی‌ها، نگاهی نیست که من از سیاست دارم.» او در مورد ائتلاف احتمالی‌اش با «فابیوس» درصورت راه‌یابی به دوردوم می‌گوید: «در میان سوسیالیست‌ها هیچ اختلاف‌بنیادی وجودندارد. احتمال این‌که چندنفر بتوانند موقعیت‌شان را به یکدیگر نزدیک‌کنند، وجوددارد.»
«لوران فابیوس» نیز معتقداست که طرح «رویال» با برنامه کلی سوسیالیست‌ها فاصله‌دارد. او معتقداست که این‌طرح تنها راه پیروزی راست‌ها را هموار می‌کند. او با اشاره به برنامه‌کلی حزب می‌گوید: «نمی‌گویم که این یک وحی‌الهی است، ولی برنامه‌ای است که با توجه به تغییرات فعلی جهان تنظیم شده است.»
دوستان «شیراک» علیه «سارکوزی»
در جناح‌راست، «سارکوزی» چنین رقبای سرسختی ندارد اما خلاف آن‌چه پیش‌بینی می‌شد، هنوز انتخابش به‌عنوان نماینده حزب UMP در مرحله‌نهایی قطعی نشده است.
رقیب او «میشل آلیوماری»، وزیردفاع است که از چندهفته پیش سنگ‌اندازی در مسیر دبیرحزب را آغاز کرده است. آیا ممکن‌است دو زن برگزارکننده نبرد نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه باشند؟
ظاهرا «آلیو ماری» با حمایت هواداران «شیراک»، به فکر تحقق این فرضیه بعید است. او در سفراخیر خود به آمریکا، در تایید سیاست‌خارجی «شیراک» سخن گفت.
درست خلاف «سارکوزی» که با انتقاد از سیاست خارجی فرانسه، آن را «متکبرانه» نامیده‌بود: «گفتن نظرات خود به یک دوست نشانه غرور نیست. این همان‌کاری است که همیشه کرده‌ام و مانع از این نشد که در آمریکا استقبال گرمی از من نشود.»
هنوز تا 14 ژانویه زمان انتخاب نامزد نهایی حزب زمان زیادی باقی‌مانده و پیش از آن، «آلیوماری» قصددارد در کنگره ملی حزب ایده‌هایش را در این‌باره بازگوکند. او یک‌روز پس از انتشار عکس «بوش» و «سارکوزی»
در واشینگتن، به نزدیکانش گفته‌بود: «ژاک شیراک مرا تشویق می‌کند تا ادامه دهم.» از آن پس، او بارها در لابه‌لای حرف‌هایش موضوع نامزدی‌اش برای انتخابات ریاست‌جمهوری را پیش کشیده است: «بسیاری از اعضای حزب از من تقاضاکرده‌اند که نامزد شوم و عقیده‌دارند که من تنها کسی هستم که می‌توانم رویال را شکست‌دهم.»
دیگران نسبت به این‌ادعا بی‌تفاوت نبودند. یکی از نزدیکان وزیرکشور می‌گوید: «هیچ تحقیقی این‌موضوع را نشان نمی‌دهد.»
اما نزدیکان «شیراک» برای اعتباربخشیدن به نامزدی «آلیوماری» هر کاری می‌کنند. «دومنیک دوویلپن» که روابط چندان‌خوبی با «سارکوزی» ندارد، می‌گوید: «او زنی‌مستعد است که توانایی‌هایش را در دولت نشان‌داده‌است.»
«ژان‌پیر رافرن» نخست‌وزیر سابق هم می‌گوید: «او زنی‌مستعد و مقتدر است.» «لویی‌دوبره»، رییس‌مجلس نیز نسبت به وزیردفاع نظرمثبتی دارد: «او وزیری جدی است و با نمایندگان مجلس روابط‌مناسبی دارد.»
مشکل«آلیوماری» این است که نمی‌داند از طرف حزب نامزد شود یا به‌طور مستقل اقدام‌کند؛ او اطمینان می‌دهد که کاری مخالف نظر حزب نخواهدکرد. «فرانسوا فیون»، مشاورسیاسی «سارکوزی» هم به‌طور دوستانه از او می‌خواهد که تابع‌نظر اعضای حزب باشد:«او باید خودش را مقابل آرای حزب بسنجد و به‌عامل تفرقه تبدیل‌نشود.»
اگرچه او طرفدارانی در میان نمایندگان‌مجلس دارد، ولی ازنظر محبوبیت در میان اعضای حزب با فاصله زیادی نسبت به «سارکوزی» قرارگرفته‌است.
در چنین وضعیتی، «رویال» و «سارکوزی» برای رسیدن به صحنه‌اصلی انتخابات که تابستان سال‌آینده خواهدبود، چند گذر سرنوشت‌ساز در پیش دارند و تجربه در مهد دموکراسی نشان‌داده که نباید چندان به نظرسنجی‌ها دل‌بست.
به‌ویژه این‌که فرانسوی‌ها هیچ‌کدام از آن‌ها را در قواره یک‌ناجی نمی‌بینند و برنامه‌های آن‌ها هنوز کسی را متقاعد نمی‌کند.
