آنها میگویند که حدود دو ماه است بادهای گرم جنوب دریای چین را تحمل کردهاند و هر روز صدها کیلومتر را تا خانهشان در استان «آنهوی» طی میکنند. پولی که از این راه به دست میآید، بسیار ناچیز است؛
اما در محله فقیری همچون «آنهوی»، کار زیادی پیدا نمیشود. این منطقه مملو از نی است. بنابراین بسیاری از ساکنان، باید برای فروش نیهای خود، تا استانها و شهرهای دیگر بروند.
به سراغ «چانگمینگ»، بزرگترین جزیره آبرفتی جهان میرویم. جزیرهای در تودههای گل و ماسه دلتای رودخانه «یانگ». اندازه این جزیره از سال 1950 تاکنون، دوبرابر شده است.
برای تامین آب این منطقه، از رودخانهای در یکی از روستاهای اطراف استفاده میشود. برای اولین بار در دو سال، یک تونل و پل 25 کیلومتری، چانگمینگ را به منطقه اصلی وصل خواهدکرد.
در حال حاضر، تنها راه دسترسی به این جزیره، قایقهای قدیمی هستند. با این قایقها، فاصله بین این جزیره تا شانگهای را که چهارمین شهر بزرگ جهان و یکی از بزرگترین مناطق تجاری ناحیه به حساب میآید، میتوان در20 دقیقه طی کرد. بسیاری فکر میکنند که شانگهای در حال انفجار است.
در مناطق پاییننشین شهر شانگهای، در هر یک چهارم کیلومتر، حدود 42000نفر زندگی میکنند. تراکم این شهر چهار برابر نیویورک است که جمعیتی برابر جمعیت شانگهای دارد. در حال حاضر، شانگهای حدود چهارهزار ساختمان دارد که همه بیش از 30 طبقه هستند.
طی 15 سال رشد بیسابقه، طراحان شهر از شانگهای نمایی ساختهاند که فیلم «Blade runner» را برای همگان زنده کرده است. این منطقه، در محدوده تجاری «پودونگ» قرار دارد.
آزمون روشهای جدید شهرنشینی
در حوالی شانگهای، 10 شهر ماهوارهای در حال ساخت است که چهارتای آنها جمعیتی حدود نیممیلیون خواهند داشت. یکی از شهرها، یک شهرک دانشگاهی است. شهر دیگر، یک شهر اتومبیلی که شامل کارخانههای اتومبیلسازی خواهدبود و در حال حاضر، هر سال مسابقه فرمول 1 «گراند پریکس» در آنجا انجام میشود. شهر دیگر، شهری بندری است.
از این شهر به کشتیهای بزرگ که در 30 کیلومتری جنوب دریای چین ساخته میشوند، سرویسدهی میشود. این شهر توسط پلی به منطقه اصلی مربوط میشود و شهر چهارم در چانگمینگ خواهدبود.
ساکنان کنونی این شهرها، درآمدی برابر یکچهارم شهرهای بزرگ دارند. اما چشم به آینده این مناطق دوختهاند. یک پودونگ جدید در محله آنها به این معناست که آنها بازارهایی جدید برای فروش اجناس خود خواهند داشت و این یعنی ورود ثروت به این مناطق. اما آنها بهزودی ناامید خواهند شد.
«ماچنگلیانگ» مسوول برنامه توسعه جزیره، به چیز دیگری میاندیشد: «این برنامه مخصوص یک جزیره اکولوژیکی است. ما میخواهیم از روش صنعتی کردن سنتی به سود روشهای جدید چشمپوشی کنیم. چانگمینگ یک منطقه سبز استراتژیک در شانگهای است. اما شانس توسعه شیوههای جدید زندگی در این منطقه وجود دارد.»
شکل کلی شهر چانگمینگ، به صورت منطقهای کوتاه و در حال توسعه خواهد بود، نه منطقهای مملو از ساختمانهای 100طبقه. اطراف شهر را نیز جنگلها، مزرعهها، دریاچهها و زمینهای گلف احاطه خواهند کرد.
پایان امسال، کارگران ساختمانی، شروع به ساختن شهری به نام «دانگتان» در سواحل شرقی جزیره خواهند کرد. طرح اصلی توسط مهندسان شرکت آراپ ریخته شده است. این طرح، شهری به مساحت 86کیلومتر مربع را نشان میدهد که تا سال 2040، حدود نیممیلیون جمعیت خواهدداشت.
«ماچنگ لیانگ» اطمینان میدهد که دانگتان، شهری با جمعیتی متعادل، خالی از اتومبیل، با انرژیای قابل بازیافت و فضای سبز خواهدبود. او معتقد است که این شهر، شهری رویایی برای پرندگان مهاجر خواهدبود.
چین از لحاظ اکولوژیکی، در حال توسعه چشمگیری است. دانگتان، تجربه بزرگ چین در اکولوژیک کردن کشور خواهدبود. ماچنگ میگوید: «ما با مشکل کمبود انرژی و محیط زیست از بین رفته روبهرو هستیم.» او معتقد است: «ما باید تاثیرات اکولوژیکی را کم کنیم. از این لحاظ، دانگتان برای شانگهای و جامعه اهمیت خاصی خواهدداشت.»
چین، با سرعت قابلتوجهی در حال پیشرفت در شهرسازی است. در حال حاضر، 90شهر در چین وجود دارند که هر یک جمعیتی بیش از یک میلیون در خود جای دادهاند و پیشبینی شده است که در 30 سال آینده، حدود 400میلیون روستایی به شهرهای این کشور مهاجرت کنند. اثرات اکولوژیکی شانگهای در هر نفر، چهار برابر میانگین جمعیت کنونی چین است.
به همین دلیل، در انگلستان تجربهای مهم در این زمینه به حساب میآید. با موفق شدن پروژه دانگتان، ثابت خواهد شد که برای ثروتمند ماندن شهرهای بزرگ، لازم نیست آسیبهای جبرانناپذیری به جهان وارد شود. از آغاز این پروژه تاکنون، همه دانشمندان محیط زیست معتقدند که قبل از جابهجایی حتی یک سنگ، تاثیرات اکولوژیکی باید تا حد ممکن کاهش یابد.
در این پروژه، حدود 2/2 هکتار زمین به هر کس تخصیص داده شدهاست. این در حالی است که جمعیت دانگتان، تقریبا یکسوم جمعیت کنونی شانگهای است. برای تحقق این هدف، محققان و دانشمندان در حال بررسی چگونگی طراحی حمل و نقل، انرژی و سیستم مواد دور ریختنی و چگونگی پراکندگی بهینه جمعیت هستند.
«پیترهال» که یکی از طراحان مشاور این پروژه است، میگوید: «تاکنون هیچ کس این کار را انجام نداده است.» اگر طرح دانگتان عملی شود، چین یکی از الگوهای اول در ساخت شهرهای سبز خواهد شد.
رانندگی سخت در شهر جدید
انرژی دانگتان بهطور کامل از منابع قابل تجدید تامین خواهدشد. با کمک انرژی ذخیره شده در توربینهای بادی و پنلهای خورشیدی، فاضلاب شهر تغییردهندههای بیهوازی تبدیل بیوگاز خواهدشد. از این بیوگاز در آشپزی، گرم کردن خانهها و تولید انرژی استفاده خواهدشد.
این شهر، برای نیممیلیون نفر طراحی شده است. این نیم میلیون نفر، در سه منطقه مجزا از هم که هر یک دارای پارکها، مزرعه، دریاچه، معبد جداگانه و مناطق مختلف برای جذب توریست خواهند بود، زندگی خواهندکرد. خلاف همه شهرهای شلوغ، دانگتان شهری آرام خواهدبود.
«پیتر هال»، رییس پروژه دانگتان در آراپ میگوید: «اولین چیزی که شما در این شهر متوجه آن خواهید شد، همان سکوت و آرامش شهر است. در دانگتان، مدرسهها، مغازهها و مراکز سرویسرسانی، همه نزدیک محل سکونت افراد خواهند بود. از طرفی، معابر کافی برای گذر عابران نیز تعبیه خواهند شد تا مردم بهراحتی به همه جا رفت و آمد کنند. تراکم این شهر به حدی نخواهد بود که ایجاد دمای زیاد کند.»
بیشتر مردم این شهر در بلوکهای شش تا هشتطبقه زندگی خواهند کرد. هوای این بلوکها با تهویه هوای طبیعی، عوض خواهد شد و نیازی به هواکشهای مصنوعی نخواهد بود. برای اولین بار در این منطقه، دو نوع سیستم ذخیره آب وجود خواهدداشت، سیستم ذخیرههای آب آشامیدنی و سیستم ذخیرهای آب مصرفی که آب خاکستری نام دارد و مخلوطی ازآب رودخانههای جزایر اطراف و آب فاضلابها خواهد بود و از آن برای شستوشو و آبیاری باغها و مزرعهها استفاده خواهد شد. با این سیستم، مصرف آبهای شیرین تا دو سوم کاهش خواهد یافت.
«دانگشان فنگ» میگوید: «جلوگیری از استفاده اتومبیلها هم ضروری است. عبور و مرور اتومبیل در شهر ممنوع نخواهد شد. اما رانندگی نیز در آنها آسان نیست. یک جاده برای عبور و مرور وسایل نقلیه در شهر احداث خواهدشد. چراغهای راهنمای این جاده، به نوعی طرحریزی خواهند شد که بهطور اتوماتیک حق تقدم را به اتوبوسهای هیدروژنی بدهند.
موثر بودن یا نبودن سیاست ضد اتومبیلی بعدها مشخص خواهدشد. فاصله دانگتان تا انتهای جاده شانگهای، چند کیلومتر بیشتر نخواهد بود. طراحان امیدوارند که شهروندان و توریستهای این شهر، وسایل نقلیه خود را خارج شهر پارک کنند و با دوچرخه یا اتوبوس یا پای پیاده به داخل شهر بروند.
طرحریزی کلی شهر به شکلی خواهد بود که اتوبوسها و دوچرخهها، به راحتی در آن رفت و آمد خواهند کرد، اما عبور و مرور برای اتومبیلهای شخصی و دیگر اتومبیلهای گازسوز در این شهر بسیار سخت خواهدبود.
اولین بخش این شهر با حدود 25هزار نفر در سال 2010 تکمیل خواهد شد که همزمان با برگزاری نمایشگاه Expo در شانگهای خواهد بود. اولین ساکنان این شهر، در هتلها و نمایشگاهها کار خواهند کرد. پس از آن «ماچنگ»، مناطق تفریحی را برای جذب توریست آماده خواهد کرد.
اولین قرارداد گردشگری توریستی با شرکت گردشگری «دوبلین» در ایرلند بسته شده است. هزینه این قرارداد 2/1 میلیون یورو خواهدبود. این شرکت قرار است یک زمین گلف، یک زمین سوارکاری، یک مرکز قایقرانی و ماهیگیری در این بخش بسازد.
«ویلیام ریس»، طراحی از دانشگاه کلمبیا در کانادا که یکی از اولین دانشمندان اندازهگیری تاثیرات اکولوژیکی در شهرهاست، میگوید: «دانگتان از نظر اکولوژیکی برتریهای زیادی به شهرهای دیگر خواهدداشت، اما اگر ساکنان این شهر، روستاییان باشند، این تاثیر و برتری افزایش خواهد یافت.» برای هر روستایی چینی، زمینی حدود 6/1 هکتار در نظر گرفته شده، در دانگتان زمینی حدود 2/2 هکتار زمین در نظر گرفته شده است.
خطر اکولوژیکی که در بلندمدت دانگتان را تهدید خواهدکرد، همجواری این شهر با شانگهای است. حتی پلی که موارد مورد نیاز دانگتان را به آنجا میرساند نیز، ممکن است باعث تخریب این شهر شود.
با همه مشکلات احتمالی، طراحان این پروژه معتقدند که این پروژه عملی خواهدشد. «آراپ» در حال حاضر دو قرارداد دیگر برای ساختن دو شهر سبز دیگر در این ناحیه بسته است.
ماه گذشته، «کنلیونیک استون» شهردار لندن، به شانگهای سفر کرد تا پروژههای دانگتان را مورد مطالعه قرار دهد. او اعلام کرد که این پروژه برای ساخت 100دستگاه خانه به شیوه اکوشهری طرحریزی شده است. دانگتان میتواند شهر ایدهآلی باشد که همه شهرهای بزرگ آرزوی آن را داشته باشند.