از طرفی هر چند طی سالهای اخیر در پی نوسازی تاکسیهای فرسوده، شاهد ورود تاکسیهای نو به خیابانهای تهران بودهایم، اما هنوز تاکسیهای ما تا رسیدن به استانداردهای مطلوب فاصله دارند، چه برسد به این که بخواهند مدرن هم بشوند.
ابتدا خودروهایی که در تاکسیرانی تهران استفاده میشد از کشورهای خارجی وارد میشدند که پس از ورود صنعت مونتاژ خودرو به کشور خیلی سریع ماشینهای مونتاژ شده داخلی با رنگهای مختلف نارنجی، زرد، آبیآسمانی، سفید یخچالی یا مشکی با یک خط در وسط یا کنار اتومبیل و یک تابلو تاکسی در بالای سقف بهعنوان تاکسی وارد خیابانهای تنگ و باریک پایتخت شدند تا به جابهجایی مسافران بپردازند.
بعدها هم با قرار دادن یک تاکسیمتر چند کیلویی! روی داشبورد، این تاکسیها هم تا حدودی به مدرن شدن نزدیک شدند، البته در دنیا با توجه به ویژگیهای خدماتدهی این وسیله نقلیه و حضور اتوبوس، مترو، تراموا و مونوریل در جابهجایی وسیعتر مسافران آرامآرام تاکسی از حالت وسیله نقلیه عمومی خارج و تبدیل به وسیلهای برای جابهجایی مسافران شخصی در ایستگاههای خاصی شد تا بر همین اساس دارای امکانات و تجهیزات خاصی هم شود.
حتی در بسیاری از کشورهای نوع اتومبیلی که بهعنوان تاکسی استفاده میشود با خودروهای معمولی فرق میکند، اما در تهران به دلیل دیر راه افتادن مترو و عدم توانایی اتوبوس در جابهجایی میلیونی مسافران و نبود سیستم حملونقل عمومی دیگری، تاکسی هنوز در همان حالت اولیه وسیله نقلیه عمومی باقی مانده و نتوانسته همسو با دیگر تاکسیهای جهان بهروز و مدرن شود. از طرفی با وجود پارهای مشکلات، مسئولان تاکسیرانی تهران همچنان به فکر بهروزرسانی خدماتدهی تاکسیرانان و مدرن کردن تجهیزات آنها با نصب سیستمهایی همچون ردیاب، چاپگر قبض، بیسیم،کارتخوان و... هستند.
30 سال دویدن کم نیست
انصافا 30سال دویدن کم نیست. نه، رانندههای تاکسی را نمیگوییم؛ منظورمان تاکسیهایی است که هنوز بهرغم داشتن سند 30ساله در حال تردد در خیابانهای تهران و جابهجایی مسافران هستند. هر چند بسیاری از این تاکسیهای قدیمی به کمک مسئولان و با تسهیلات بانکی نو شدهاند، اما هنوز هستند رانندگانی که توان نوسازی خودرویشان را ندارند. بههرحال برای تامین رفاه سرنشینان و امنیت آنها باید به سمت نوسازی حرکت کرد.
پیکانتاکسیهای قدیمی
شاید آن زمان که کمپانی هیلمنهانتر انگلیسی اقدام به مونتاژ این خودرو در ایران کرده بود، هیچوقت فکرش را نمیکرد که این خودرو که «پیکان» نامیده شد، چیزی نزدیک به نیمقرن درخیابانهای ما دوام بیاورد. با مونتاژ پیکان در ایران این خودرو خیلی زود تبدیل به تاکسی شد تا آرامآرام تمام تاکسیرانان کشور از این خودرو استفاده کنند. بعدها هم حداکثر تغییرات بهوجود آمده در این خودرو، جلوتر بردن چند سانتیمتری دنده آن بود تا 2سرنشینی که جلو مینشینند راحتتر باشند، همین!
اینبار پژو ورنو آمدند
در اواخر دهه1360 بود که با ورود و سپس مونتاژ پژو و رنو این دو خودرو فرانسوی جای تاکسیپیکانها را در فرودگاههای کشور گرفتند، اما هنوز در تمامی خطهای داخل شهری این پیکان بود که کماکان مسافران را جابهجا میکرد. در ادامه جهت نوسازی حملونقل عمومی و توجه به خدماتدهی مناسبتر به شهروندان خودروهای پژو و رنو بهطور محدود وارد سیستم حملونقل شهری شدند که با خارج شدن رنو از گردونه تاکسیها پژو توانست جانشین آن شود و تاکنون هم راه خود را ادامه دهد.
استفاده از سیستمهای مدرن
در زمان مدیریت سابق سازمان تاکسیرانی صحبتهایی درخصوص استفاده از تاکسیهای مدرن و استاندارد برای مسافران مطرح شده بود ولی در حال حاضر با توجه به پارهای تغییرات بهوجود آمده، فعلا این طرح در حد مطالعه و بررسی است. البته برای تجهیز تاکسیهای نو نصب سیستم ردیاب، تاکسیمتر پیشرفته با ارایه پرینت مسیر طی شده و کارتخوان برای مسافران در اولویت قرار داشته تا در آیندهای نزدیک تاکسیهای نو فعلی از امکانات مناسب برای جابهجایی مسافران برخوردار باشند.
تغییر ذائقه رانندگان
ورود تاکسیهای نو در مدلهای مختلف و از طرفی بالاتر رفتن انتظارت مردمی در ارایه خدمات بهتر باعث شد تا تاکسیرانان و مسافران تغییر ذائقه بدهند، چرا که مردم دیگر مثل گذشته رغبت چندانی به سوارشدن به تاکسیهای مستهلک و قدیمی ندارند. حمایتهای مسئولان در تبدیل خودروهای فرسوده بهخصوص تاکسی به خودروهای نو هر چند در برخی موارد مشکلاتی را با خود به همراه داشت، اما باعث شد تا میزان رضایتمندی مسافران نسبت به گذشته در استفاده از تاکسی افزایش یابد.
سیستمهای مدرن در راهند
قبلا گفتیم که خودروهای موجود در تهران که بهعنوان تاکسی فعالند، ابتدا بهعنوان تاکسی طراحی یا ساخته نشدهاند پس طبیعی است که از برخی امکانات بیبهره باشند، اما با ورود سیستمهای جدید و مدرن برای تاکسیهای جهان چون ورود و نصب چند قطعه با نام ردیاب، تاکسیمتر، کارتخوان، پرینتدهنده مبلغ ویا نقشهخوان راحتتر و کمهزینهتر از ورود تاکسیهای مدرن بود، لذا روی تاکسیهای نو اهدایی به رانندگان این سیستمهای جدید قرار داده شد.
فعلا نو شوند بعدا شاید مدرن
یکی از مهمترین تلاشهای سازمان تاکسیرانی طی سالهای اخیر که تا حدودی موفقآمیز بود، نوسازی خودروهای فرسوده شهری بود که انصافا شاهد انواع تاکسیهای نو در خیابانهای تهران هستیم که از سیستم حرارتی و برودتی خوبی نیز برخوردارند. درحقیقت به نظر میرسد تا زمانی که تمامی تاکسیهای قدیمی تهران پوستاندازی نکنند، نمیتوان روی ورود تاکسیهای مدرن تاکید داشت.
همراه با تکنولوژی
برخلاف بسیاری از مردم دنیا که غالبا افرادی خاص از این وسیلهنقلیه استفاده میکنند، در تهران و حتی تمام شهرهای کشور تاکسی وسیلهای است برای استفاده عموم مردم که هرگونه افزایش کرایه مشکلاتی را برای آنها به همراه خواهد داشت. طبیعی است ورود و استفاده از تاکسیهای مدرن و جدید هم افزایش هزینه را به همراه دارد که ممکن است از عهده رانندگان عادی در خرید و مردم در استفاده از آن خارج باشد.
همشهری مسافر