همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: علاقه‌مندان به نجوم و آسمان شب، خود را برای یک منظره کم‌نظیر آماده کنند! در شب ۱۳ مارس (یا بامداد ۱۴ مارس، بسته به منطقه زمانی شما)، ماه کامل در پدیده‌ای شگفت‌انگیز در سایه زمین فرو خواهد رفت و به رنگ سرخ مایل به نارنجی برخواهد آمد.
خسوف کامل
این پدیده که به نام « خسوف کامل » شناخته می‌شود از بیشتر نقاط نیمکره غربی قابل‌مشاهده خواهد بود. اما چرا ماه در این حالت سرخ می‌شود و این ماه چرا «ماه کرم» نام‌گرفته است؟ و در طول این رویداد، چه اجرام آسمانی دیگری را می‌توان مشاهده کرد؟
دکتر علی محسنی، اخترشناس و کارشناس ارشد نجوم، در این باره می‌گوید: خسوف کامل زمانی رخ می‌دهد که خورشید، زمین و ماه در یک خط مستقیم قرار بگیرند و زمین، سایه خود را کاملاً روی ماه بیندازد.
نیم‌سایه
به عقیده این اخترشناس، ماه هیچ نوری از خود ندارد و تنها بازتاب‌کننده نور خورشید است. زمانی که زمین میان ماه و خورشید قرار می‌گیرد، نور خورشید به طور مستقیم به سطح ماه نمی‌رسد و ماه وارد سایه زمین می‌شود.
محسنی اشاره می‌کند خسوف‌های کامل نسبتاً نادر هستند، چرا که مدار ماه به طور کامل در یک راستا با زمین و خورشید قرار نمی‌گیرد. در بیشتر موارد، ماه فقط وارد بخش بیرونی سایه زمین (نیم‌سایه) می‌شود که باعث یک خسوف نیم‌سایه‌ای یا جزئی می‌شود.
چرا ماه در زمان خسوف قرمز می‌شود؟
به گزارش Cbsnews یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این پدیده، تغییر رنگ ماه به سرخ یا نارنجی است. دکتر محسنی در این باره توضیح می‌دهد: وقتی نور خورشید از جو زمین عبور می‌کند، بخش‌هایی از آن پراکنده می‌شوند و فقط طول‌موج‌های بلندتر، یعنی نور قرمز و نارنجی، به سطح ماه می‌رسند. این همان دلیلی است که باعث می‌شود هنگام طلوع و غروب خورشید نیز آسمان رنگ‌های قرمز و نارنجی داشته باشد.
همچنین، میزان گردوغبار و ذرات موجود در جو زمین، بر شدت این سرخی تأثیر می‌گذارد. اگر در زمان خسوف، جو زمین دارای گردوغبار زیادی باشد (مثلاً به دلیل فعالیت‌های آتشفشانی)، ماه حتی سرخ‌تر و تیره‌تر از حد معمول به نظر خواهد رسید.
بیشتر بخوانید :
چرا به ماه کامل مارس «ماه کرم» می‌گویند؟
نام «ماه کرم» ریشه در تقویم کشاورزی بومیان آمریکا دارد. در این زمان از سال، زمین شروع به گرم‌شدن می‌کند و کرم‌ها از دل خاک بیرون می‌آیند، نشانه‌ای از پایان زمستان و آغاز بهار. این ماه نام‌های دیگری نیز دارد: بعضی فرهنگ‌ها این ماه را با نام‌های مختلفی مثل «ماه عقاب»، «ماه غاز»، «ماه بادهای شدید» و «ماه چشمان دردناک» می‌شناسند. هر یک از این نام‌ها ارتباطی با تغییرات طبیعی و اقلیمی این زمان از سال دارند.
مشاهده ماه کمان در آسمان
علاوه بر خسوف کامل، آسمان شناسان توصیه می‌کنند که به اجرام دیگر آسمانی نیز در این شب توجه کنید. طبق اعلام ناسا، در غرب آسمان می‌توان دو سیاره مشتری و مریخ را مشاهده کرد که درخششی زیبا دارند. علاوه بر این، به دلیل کاهش نور ماه هنگام خسوف، صورت‌های فلکی مانند جبار و ثور بهتر دیده خواهند شد.
دکتر محسنی همچنین به پدیده نادری اشاره می‌کند که ممکن است در این شب رخ دهد: اگر هوا مرطوب باشد و باران اندکی ببارد، احتمالاً شاهد یک «ماه‌کمان» خواهیم بود. این پدیده شبیه به رنگین‌کمان است، اما نور آن از ماه تأمین می‌شود، نه از خورشید.
فرصتی عالی برای مشاهده رازهای کیهانی
خسوف کامل ۱۳ مارس نه‌تنها یک پدیده زیبای نجومی است، بلکه فرصتی عالی برای مشاهده رازهای کیهانی محسوب می‌شود. رنگ سرخ ماه، درخشش مشتری و مریخ، و احتمال مشاهده یک ماه‌کمان، همه‌وهمه دلیلی برای نگاه‌کردن به آسمان در این شب خاص هستند. اگر به نجوم علاقه دارید، این رویداد را از دست ندهید؛ چرا که ماه بار دیگر، چهره‌ای رازآلود و خیره‌کننده از خود نشان خواهد داد!
نظر شما