این شبکه صدها میلیون دلار از ناحیه قاچاق موادمخدر، آدمربایی، باجگیری و کمکهای خارجی کسب درآمد میکند. مقامهای آمریکایی اکنون پس از سالها حضور در افغانستان اعلام کردهاند بهدنبال از بین بردن این سیستم مالی گسترده هستند.
در افغانستان، طالبان سیستم مالیاتی خود را برای کاشت خشخاش و همچنین تولید و انتقال تریاک دارد؛ هرچند در مناطق تحت کنترل آنها محصولات دیگری مانند گندم هم توسط کشاورزان کاشته میشود.
میزان درآمد سالانه طالبان رقم مشخصی نیست. درآمد این گروه براساس اطلاعات وزارت دفاع آمریکا و سازمان ملل متحد از تجارت موادمخدر از 70 تا 400 میلیون دلار تخمین زده میشود.
متنوع بودن منابع درآمد شبه نظامیان طالبان امیدهای آمریکا و ناتو را برای ضعیف کردن این گروه از راه مسدود کردن راههای کسب درآمد آنها کمرنگ کرده است. با وجود تلاشهای آمریکا و متحدانش در یکسال گذشته برای قطع منابع درآمد شبهنظامیان با استفاده از روشهای نظامی و اطلاعاتی، گزارشها نشان میدهد که موفقیت چندانی در این راه به دست نیامده است.
آدام اسمیت، نماینده کنگره که ماه گذشته برای بررسی این موضوع به افغانستان و پاکستان سفر کرده است میگوید: ما میتوانیم هنوز در این راه تلاش کنیم اما این موضوع چنان بزرگ و پیچیده است که واقعا ما توان تاثیرگذاری بر آنرا نداریم.
توانایی گسترده مالی طالبان حتی دولت اوباما را هم برای تصمیمگیری درباره افزایش نیرو در افغانستان دچار مشکل کرده است. برای مثال مقامهای آمریکایی نمیدانند در عمل افزایش 10 هزار نیروی نظامی در منطقه هلمند بهعنوان قلب تولید موادمخدر به چه میزان میتواند در قطع درآمدهای طالبان مؤثر باشد.
حتی اگر نیروهای خارجی بتوانند این مشکلات را حل کنند باز هم طالبان متوقف نخواهد شد. جنگیدن برای این گروه یک مسئله کم هزینه است. افراد محلی با حقوق ماهانه اندک در مقابل سربازان آمریکایی اسلحه به دست میگیرند و طالبان حتی با از دست دادن قاچاق موادمخدر با کمکهای محلی هم خواهد توانست هزینههای خود را تامین کند.
این در حالی است که مقامهای دولتی آمریکا به تازگی فهمیدهاند که کمکهای مالی از کشورهای خارجی یکی از مهمترین راههای کسب درآمد طالبان است. ریچارد هالبروک، فرستاده ویژه آمریکا به افغانستان و پاکستان در اینباره میگوید: در گذشته این عقیده وجود داشت که پول طالبان از قاچاق موادمخدر تامین میشود اما اکنون همه میدانند که این یک اشتباه بزرگ است.
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) اعلام کرده است که رهبران طالبان در سال گذشته بیش از 106 میلیون دلار کمک از افرادی در خارج از افغانستان دریافت کردهاند. در این میان سازمانهای اطلاعاتی افرادی را که بیشتر ساکن عربستان سعودی و امارات هستند متهم میکنند.
سازمان ملل متحد و وزارت خزانهداری آمریکا در سالهای گذشته حسابهای بانکی افراد و کشورهایی را که مظنون به کمک مالی به طالبان و القاعده هستند زیر نظر داشته اند؛ اما این کمککنندگان متمول تاکنون مدرک مستندی از خود بهجای نگذاشتهاند.
علاوه بر قاچاق مواد مخدر و کمکهای خارجی، سومین راه کسب درآمد طالبان اعمال مجرمانه دیگر مانند آدمربایی و باجگیری از کسانی است که در منطقه تحت تسلط آنها مشغول به فعالیت هستند.
مقامهای واشنگتن اعلام کردهاند که همچنان همکاری نزدیکی با دولت افغانستان برای از بین بردن منابع مالی طالبان دارند اما فرماندهان نظامی این کشور در این باره عقیده دیگری دارند. آنها میگویند: خیلی به این راه و قطع منابع مالی گسترده طالبان امیدوار نباشید.
نیویورک تایمز - 18 اکتبر 2009