همشهری آنلاین - گروه سیاسی: رهبر انقلاب در دیدار روز یکشنبه خودشان با فرماندهان عالی نیروهای مسلح بر ضرورت حفظ آمادگی حداکثری و ارتقاء سخت‌افزاری و نرم‌افزاری نیروهای مسلح تاکید کردند. تلویزیون همشهری در گفت‌وگو با احسان صالحی کارشناس مسائل سیاسی به بررسی ابعاد این سخنرانی یک روز پس از مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط پایتخت عمان پرداخت.
پیام ویژه این دیدار چه بود؟
این دیدار در راستای دیدارهای سالیانه انجام شد. در دیدار رهبر انقلاب، ایشان به نکته تقویت نیروهای مسلح در بخش سخت‌افزاری و نرم‌افزاری اشاره کردند. ایشان گفتند نیروهای مسلح حصون هستند. یه سنگر زمانی کارایی دارد که در اوج کارایی و استحکام باشد. اگر بخشی از حصار خراب شده باشد، از کارکرد می‌افتد. همه نیروهای مسلح دنیا به سمت افزایش توانمندی خود حرکت می‌کنند. برخی کشورهای دنیا تا همین ۱۰ سال پیش ورودی به حوزه تسلیحاتی نداشتند، مثل آلمان، ژاپن و کره‌جنوبی. بحث نرم‌افزار یا همان روحیه نیز در همه نیروهای مسلح دنیا وجود دارد. ایشان گفتند باید ایمان در نیروهای مسلح تقویت شود. دشمن برای شکستن باور و اعتقاد نیروهای مسلح ما برنامه دارد. ایشان تاکید داشتند که در حوزه نرم‌افزاری، انگیزه و ایمان نیروهای مسلح ما باید تقویت شود. دشمن می‌خواهد تردید بیندازد که آیا ایران دارد مسیر حق را می‌رود؟ البته افزایش آمادگی نرم‌افزاری برعهده دستگاه‌های تبلیغاتی نیز هست.
اهمیت دیدار رهبر انقلاب با نظامیان چیست؟ آیا جنگ رسانه‌ای با ترامپ و آمریکا صورت می‌گیرد؟
هر رویدادی را باید در بستر و زمینه اتفاقات درنظر گرفت. ما در ۳ ماه اخیر با دیپلماسی اجبار از طرف مقابل مواجه بوده‌ایم. ۱۷ دی‌ماه ۱۴۰۳، ریچارد هاس در فارن افرز نوشت که با پشتوانه معتبر نظامی با ایران گفت‌وگو کنید. او می‌گوید که مسیر درگیری با ایران مفید نیست. اول اینکه درگیری نظامی منتج به هدف امحای هسته‌ای ایران نمی‌شود. او می‌گوید تحریم به اقتصاد ایران فشار آورده ولی باعث نشده ایران از برنامه هسته‌ای خودش دست بکشد یا دست‌های خود را از منطقه کوتاه کند، درنهایت هم پیشنهاد می‌کند صلح از مسیر زور باید صورت گیرد، یعنی سایه‌ای معتبر از جنگ باید بالای سر ایران باشد. آمریکایی‌ها در گفتار توافق یا جنگ را مطرح کردند و تلاش کردند ظاهر آرایش نظامی خودشان را در منطقه و اطراف به این سمت ببرند. ترابری وسیعی هم در ۴هزار کیلومتری ایران در یک پایگاه متعلق به انگلیس انجام دادند. رهبری از دیدار ۱۹ بهمن با فرماندهان نیروی هوایی تا دیدار ۲۴ فروردین گفتند که در مقابل تهدید، تهدید می‌کنیم و در مقابل ضربه، ضربه می‌زنیم. ایشان تلاش کردند سایه جنگ را از ایران دور کنند و این اتفاق افتاد. در مذاکرات چارچوب مدنظر ایران اتفاق افتاد. صحبت‌های رهبری کاملا به فرآیندی که دارد در مذاکره اتفاق می‌افتد کمک می‌کند.
رهبری چند سال قبل دکترین نه جنگ نه مذاکره را مطرح کردند. دکترینی که از ۱۹ بهمن سال گذشته مطرح کردند و تهدید کردند، تغییر کرده است؟
فرمایش ایشان را باید در بستر زمانی خودش دید. ترامپ در دور اول از برجام خارج شده بود و وزارت خارجه آمریکا فهرستی از شروط برای مذاکره جلوی ایران گذاشت. ترامپ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷ از برجام خارج شد و بعدا ۱۲ شرط برای مذاکره با ایران مطرح کردند. آن زمانی می‌گفتند برنامه هسته‌ای ایران کلا باید برچیده شود. آقای روحانی هم در مصاحبه‌ای گفتند که بعد خروج آمریکا از برجام در شهریور ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸، رئیس‌جمهور آمریکا به واسطه مکرون به دنبال گفت‌وگو با آقای روحانی بوده است. خود آقای روحانی که به دنبال احیای برجام بودند و حیثیت دولت با آن گره خورده بودند، امسال در مصاحبه‌ای توضیح دادند که چرا آن ملاقات‌ها صورت نگرفت. تحلیل آقای روحانی این است که ترامپ به دنبال حل مسئله نبود و می‌خواست یک نمایش اجرا کند و عکس یادگاری بگیرد. آقای روحانی توضیح می‌دهد بعد از اینکه نخست‌وزیر ژاپن آمد و برگشت، رئیس‌جمهور آمریکا حاضر به هیچ مدلی از توافق نداد. از طرف دیگر کشور به حدی از شرایط بازدارندگی رسیده است که جنگ هم نمی‌شد. آنچه جای باز کردن دارد این است که مدلی که طرف مقابل از مذاکره مستقیم مدنظرش بود تا بتواند ایران را مثل اوکراین تحقیر کند، به هم خورد. عصبانیت جریان ضدانقلاب نیز به همین علت است.
وزیر امور خارجه ایران به دور از هرگونه خوشحالی صحبت کرد ولی ترامپ و ویتکاف ابراز خوشحالی کردند.
مذکره مستقیم مدنظر آمریکا هم بخشی از سیاست دیپلماسی اجبار آنها بود که محقق نشد. این حربه هم از دست آمریکایی‌ها خارج شد. رهبری در صحبت ۲۴ فروردین هم گفتند آمریکایی‌ها برخی آرزوهایشان را به‌عنوان خبر مطرح می‌کنند. یک کمپین تبلیغاتی داشتند که ایران ضعیف شده، بازوهای نیابتی‌اش ضعیف شده، اقتصادش ضعیف شده و آماده امتیاز دادن است.
رهبری گفتند که دستگاه‌های تبلیغاتی برای تبیین وضعیت کنونی استفاده کنند. هدف ایشان چیست؟
مخاطب ایشان عام‌تر است و صرفا نیروهای مسلح نیست. راهبرد طرف مقابل این است که نقاط قوت ما ضعف نشان دهد و نقاط ضعف را هم پررنگ‌تر نشان دهد. تهدید نظامی ایران هم در همین چارچوب بوده است. داریم به ۱۰۰ روزگی ریاست‌جمهوری آمریکا نزدیک می‌شود و او دوست دارد چیزی برای ارائه داشته باشد. او می‌گفت برخی مشکلات را یک هفته‌ای حل می‌کند ولی هیچ‌کدام منتج به یک دستاورد عینی نشده است. آمریکا با ساختارها و رویه‌هایی هژمون شده است، وقتی متحدان قدیمی مثل اروپا تحت فشار قرار گیرد این هژمون هم ضعیف می‌شود. ترامپ دستاورد خارق‌العاده‌ای در ۱۰۰ روزگی دولت خودش به دست نیاورده است. او می‌خواست نشان دهد ایران ضعیف شده است و هر کاری که بخواهند می‌توانند با آن انجام دهند. آمریکا گفت کار یمن را یکسره می‌کنم و الآن ۲۰ روز است که هر شب جنگنده‌ها بلند می‌شوند ولی تغییر در معادله ایجاد نشده است و خطر یمنی‌ها در کشتیرانی رفع نشده است. آنها پای عمل می‌دانند که این تهدیدات درباره ایران جواب نمی‌دهد. من یک پیشنهاد برای دولت دارم، اینکه نقاط قوت خودمان را بشناسیم و فکر نکنیم ضعف هستند. حجم رزمایش‌هایی که در پایان سال گذشته برگزار شد، پیام‌های مشخصی برای طرف مقابل داشت و تلاش شد نقاط ضعف ماه‌های اخیر اصلاح شود. کاری که در حوزه دولت باید انجام شود و آن وقت در رسانه می‌توان دنبال کرد این است که حوزه سیاست خارجی ما از گذشته درس بگیرد و دوباره خودش را تک‌گزینه نکند. پرونده مذاکرات که از شنبه شروع شد، وقت دستگاه دیپلماسی ما را می‌گیرد. بهتر است ۵۰ درصد توان و زمان دستگاه دیپلماسی صرف مذاکرات شود. الآن دوره نظم نوین است و کشورهای دنیا در تکاپوی روابط ۲ جانبه هستند. آقای ظریف جایی گفتند یک اشتباه ما این بود که ما به کشورهای همسایه کم‌توجهی کردیم. سفر به چین، هند، عربستان و برزیل مهم است و نشان می‌دهد که ایران پلن بی دارد. کشور حتما نباید معطل مذاکرات بماند. دولت در برهه‌ای از شرطی‌سازی اقتصاد کشور آسیب دید. دولت باید تحرک و برنامه از خود نشان داد و این برنامه‌ها را به گفت‌وگو بگذارد. کشور را نباید به فضای خوش‌بینی مفرط کشاند، چون همه چیز شکننده است. اگر با سرعت بالایی از ارتفاع بالا برویم، ممکن است با همان سرعت هم سقوط کنیم.
جزئیات تحلیلی دیدار رهبری که پنهان مانده چیست؟
ایشان گفتند نقاط ضعف اقتصادی باید اصلاح شود ولی نقطه قوت خودمان را هم نادیده نگیریم. ایشان در حوزه اقتصاد تصریح کرد که کشور باید برنامه مشخص داشته باشد و این همان پلن بی است. به هر نسبتی که دولت بتواند برنامه اداره کشور از خود نشان دهد، پیام بلندمدتی برای ادامه مسیر خواهد داشت.
نظر شما