به گزارش همشهری آنلاین، حسام الدین برومند - کارشناس مسائل بین الملل: دور اول مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا به میزبانی عمان برگزار شد. نکته ای که قابل توجه است و باید مورد آسیب شناسی قرار بگیرد واکنش جناحی جریان های سیاسی به این مذاکرات است.
نگاهی به گونه شناسی این جریان ها و واکنش جناحی آنها به مذاکرات ایران و امریکا نشان می دهد یکی از آفت های سیاست خارجی، همین نگاه های جناحی و قبیلگی است که درک درستی از منافع ملی در صحنه روابط بین الملل و جنگ قدرت ندارند. به نظر می رسد حداقل چهار گونه مواجهه با مذاکرات در فضای سیاسی کشور قابل مشاهده است.
۱.یک جریان سیاسی، تنها - تاکید می شود تنها - راه حل مشکلات کشور را در مذاکره با امریکا می بیند. واقعیت این است که برای اداره کشور، برنامه روشن و خاصی هم ندارند و فقط این ساز را کوک می کنند که باید مذاکره کنیم و تمام!
البته در دهه ۹۰ و مشخصا در دولت موسوم به اعتدال تجربه مذاکره به صورت کامل رخ داد و منجر به توافق برجام شد که در نهایت ترامپ در اردیبهشت ۱۳۹۷ از آن خارج شد. در افکار عمومی، برجام همان خسارت محضی بود که به قول رییس بانک مرکزی همان دولت، معادل" تقریبا هیچ!" شد.
اکنون یکبار دیگر یک جریان سیاسی، بدون آنکه از تجربه قبلی عبرت بگیرد فقط بر طبل مذاکره می کوبد!
رسانه های این جریان سیاسی، خیلی ذوق زده و ناشیانه اخبار مذاکرات را پوشش می دهند و حتی این قاعده منطقی را در نظر نمی گیرند که به دشمن، سیگنال ضعف نشان ندهند و مشت ایران را باز نکنند!
۲.جریان سیاسی دیگر، کلا مذاکره را نفی می کند و حتی به عنصر زمان و یا مصالح ملی توجه نمی کند. این جریان هم مانند عاشقان مذاکره به هرقیمتی!، منافع ملی را در نظر نمی گیرند و شرایط را به سمتی می برند که مذاکره را مساوی با کرنش و سازش بی فایده جلوه بدهند.
۳.جریان سوم، جریانی است که موضوع مذاکره را با بدنه اجتماعی جامعه محک می زند و گویی به مذاکره به عنوان سبد رای در انتخابات نگاه می کند. گاهی موافق مذاکره است، گاهی مخالف است و تلاش می کند موضعی وسط داشته باشد. گاهی با فرد مذاکره کننده عکس یادگاری می گیرد و گاهی به او می تازد؛ فارغ از آنکه یک نگاه راهبردی و در راستای منافع ملی به مذاکرات داشته باشد.
۴. جریان چهارم، جریانی است که نگاهی راهبردی و اصولی به مذاکرات دارد. کشاکش قدرت در صحنه روابط بین الملل را می فهمد، شرایط کشور را درک می کند، میان مذاکره خوب و بد تمایز قائل می شود، شروط یک توافق خوب را دنبال می کند و در نهایت تلاش می کند مذاکره را در راستای امکان استفاده از روزنه های دیپلماسی ببیند و البته با هرگونه عقب نشینی غیرتاکتیکی مخالف است. مهم برای این جریان، این است که منافع ملی ایران اسلامی تامین شود. این جریان به قدرت و اقتدار کشور باور دارد و معتقد است باید سناریوهای مختلف در مواجهه با دشمنان داشت. این جریان، در حالیکه کلید حل مشکلات کشور را در داخل می داند ولی به اهرم مذاکره با شرایط خاص بنابر اقتضائات زمانی معتقد است.
بنابراین؛ آنچه که اکنون نیاز جامعه ماست تقویت نگاه راهبردی و پرهیز از نگاه جناحی به مذاکرات است. رسانه ها نقش بی بدیلی در این زمینه دارند تا صحنه را برای افکار عمومی، درست و دقیق تبیین کنند.
نظر شما