و سرطان‌های تیروئید، حنجره، حفره دهانی، غدد بزاقی، سرطان زبان وحفره بینی ازانواع سرطان‌های سروگردن به شمارمی روند
به گزارش، مرکزتحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سن ابتلابه سرطان تیروئید درایران دردهه سوم زندگی است که ازمتوسط جهانی پایین تراست. این گزارش حاکی است، کم کاری مادرزادی تیروئید یکی از علل مهم و قابل پیشگیری عقب افتادگی ذهنی است که درصورت شناسایی و درمان بموقع از عوارض بیماری پیشگیری به‌عمل می‌آید.
میزان بروز هیپو تیروئیدی نوزادی در دنیا یک در هر ۳۰۰۰ تا۴۰۰۰ تولّد زنده است و در مطالعات انجام شده در ایران این نسبت ۱ به ۱۰۰۰ است. نسبت سود به هزینه غربالگری کم کاری مادرزادی تیروئید در کشورهای توسعه یافته در مقایسه با عدم‌انجام آن ۱۰ به ۱ است، این نسبت در کشورهای درحال توسعه از ۷ تا ۱۱ به ۱ متفاوت بوده است.
کم کاری تیروئید وخطر معلولیت ذهنی در کودکان
کم کاری خفیف تیروئید از سن2 سالگی به بعد باعث کاهش ضریب هوشی در کودکان و درنتیجه تاثیر منفی در فراگیری دروس توسط کودکان می‌شود و درصورت عدم‌تشخیص بموقع عوارض جبران ناپذیری را موجب خواهد شد.
دکتر سپیده عیادی فوق تخصص غدد و متابولیسم درخصوص عوارض ناشی از کم کاری تیروئید گفت: بروز کم کاری تیروئید قبل از سن 2 سالگی کودک را با خطر معلولیت ذهنی مواجه می‌کند و بعد از سن 2 سالگی علاوه بر تاثیر‌گذاری بر فراگیری باعث کوتاه قدی نیز می‌شود.
دکتر عیادی عنوان‌کرد: کم کاری غدد تیروئید علامت مشخصی ندارد و درصورت تشخیص دیرهنگام باعث عوارض شدیدتری در فرد می‌شود. وی افزود: افزایش چربی خون و فشار خون، نازایی و انواع مختلف کم خونی از عوارض کم کاری تیروئید است که بسیاری از این عوارض به‌علت تشخیص دیر هنگام جبران ناپذیر خواهند بود.
کم‌کاری مادرزادی تیروئید شایع‌ترین علت قابل پیشگیری عقب ماندگی ذهنی نوزدان است. در زمانی که عقب ماندگی ظاهر می‌شود درمان بی‌فایده است امّا در موقع تولّد به راحتی با یک آزمایش ساده روز سوّم تا پنجم بعد از تولّد قابل شناسایی است و با درمان سریع می‌توان از بروز این معضل پیشگیری نمود و هرگونه تاخیر در درمان آن از ضریب هوشی و سلامتی نوزادان خواهد کاست.
هورمون تیروئید یکی از هورمون‌های مهم در رشد و تکامل نوزاد است و کمبود این هورمون عوارضی مانند: عقب ماندگی ذهنی، کوتاهی قد، ناشنوایی، لالی وبعضی از بیماری‌های مغزی و عصبی را به‌دنبال دارد.
دکترمجید ولی‌زاده فوق تخصص غدد و متابولیسم گفت: در کم کاری تیروئید، ترشح این غده کمتر از حد معمول است و منجر به بروز علائمی نظیر خستگی زودرس، ضعف، بی‌حالی، ریزش مو، یبوست، خشکی پوست، احساس سرما، اختلالات قاعدگی و افزایش وزن در حد 3 تا 5 کیلوگرم می‌شود.
وی مهم‌ترین بیماری غده تیروئید در کشور را کم کاری این غده عنوان و اظهار کرد: نقش اصلی غده تیروئید تنظیم سوخت و ساز و عملکرد سلول‌های بدن از طریق ترشح هورمون‌های T4 ،T3 به داخل خون است.
این پزشک متخصص تشریح کرد: چنانچه فردی با علائم ذکر شده به پزشک مراجعه کند، با انجام یک آزمایش خون می‌توان به کم کاری غده تیروئید پی برد.وی درمان این اختلال را طولانی مدت و در برخی از بیماران مادام العمر عنوان و تصریح کرد: با آغاز درمان دارویی در پی تشخیص کم کاری غده تیروئید، درصورت بارداری در مراحل مصرف دارو نیازی به قطع دارو نبوده و گاهی می‌تواند برای کودک و مادر مضر باشد.کم کاری تیروئید در دوران بارداری با تاثیر در رشد سلول‌های مغزی، منجر به کاهش ضریب هوشی و عقب ماندگی‌های ذهنی در جنین می‌شود.
این متخصص در این باره‌یادآورشد: کم کاری تیروئید و کاهش مقدار هورمون تیروکسین مادر در دوران بارداری، باعث می‌شود سلول‌های مغزی به‌خوبی تکامل پیدا نکند که این امر منجر به کاهش ضریب هوشی جنین می‌شود. وی افزود: تیروئید جنین از هفته 11 بارداری شروع به رشد می‌کند و این رشد تا حدود هفته 17بارداری تکمیل می‌شود. تا قبل از این دوره یعنی بین 3تا 4 ماه اول حاملگی، جنین هورمون تیروئید ندارد و از تیروئید مادر استفاده می‌کند.
متخصص غدد اضافه کرد: چنانچه مادر دچار کم کاری تیروئید باشد باعث می‌شود رشد سلول‌های مغز تکامل پیدا نکند و این عدم‌تکامل سلول‌های مغزی باعث کاهش ضریب هوشی در جنین می‌شود.
به گفته وی تیروئید نقش بسیار مهمی در رشد و تکامل مغز در دوران جنینی و چند سال اول زندگی بعد از تولد دارد، درصورت کمبود این هورمون در بدن نوزاد، بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید ایجاد می‌شود که با تاثیر بر سیستم عصبی باعث عقب ماندگی‌های ذهنی در کودک می‌شود. با تشخیص و درمان بموقع کم کاری تیروئید و پیگیری و کنترل آن، هیچ مشکلی برای نوزاد ایجاد نخواهد شد.
وی با بیان اینکه مسئله کم کاری تیروئید در سنین باروری از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است به‌طوری که در زنان جوان ایجاد ناباروری می‌کند، گفت: در دوران بارداری نیز با توجه به‌شدت بیماری، باعث سقط، زایمان زودرس، فشار خون بالا و تولد نوزاد مرده می‌شود. وی با بیان اینکه 80 درصد از مشکلات تیروئیدی که در کل جهان وجود دارد مربوط به زنان است، گفت: زنان به علل هورمونی بیشتر در معرض آسیب‌های ناشی از کمبود ید قرار دارند و این کمبود در آنها عوارض بیشتری برجای می‌گذارد.
علائم کم کاری غده تیروئید
این متخصص درخصوص مهم‌ترین علائم این اختلال توضیح‌داد:علائم کم کاری غده تیروئید بسیار کند و در طول ماه‌ها و حتی سال‌ها بروز می‌کند.مهم‌ترین علائم این اختلال عبارتند از:
۱- خشکی پوست
۲- شکنندگی ناخن ها
۳- موهای زبر و کم پشت
۴- پوست زرد رنگ و متمایل به زرد
۵- کم تحرکی
۶- عدم‌توانایی تحمل سرما
۷- احساس ضعف، خستگی و تنبلی
۸- پوست سرد
سایر علائم این بیماری که چندان رایج نیست عبارتند از:
۱- بزرگ شدن غده تیروئید
۲- افزایش وزن متوسط
۳- تورم بازو، دست، پا و پف کردن صورت به‌خصوص اطراف چشم
۴- صدای گرفته و خشن
۵- درد ماهیچه‌ای و گرفتگی عضلات
معمولا شدت بروز علائم بستگی به سن، مدت ابتلا به بیماری و شدت آن دارد. بعضی مواقع علائم به قدری ضعیف و جزئی است که به آن توجه نمی‌شود. علائم کم کاری غده تیروئید در دوران بارداری و بعد از آن عبارتند از؛ خستگی، کاهش وزن، سرگیجه، افسردگی و مشکلات تمرکز و حافظه و در بعضی زنان غده تیروئید در جلوی گردن متورم می‌شود.
به‌دلیل تنوع علائم این بیماری، بعضی مواقع با افسردگی اشتباه می‌شود به‌خصوص در دوران بارداری و بعد از آن.در افراد مسن این بیماری با آلزایمر، اختلال مشاعر و سایر مشکلات ادراکی اشتباه می‌شود.
علائم کم کاری غده تیروئید در نوزادان، بچه‌ها و نوجوانان عبارتند از؛ عدم‌اشتها به غذا و یا انسداد و خفگی ناشی از غذا، پوست خشک و فلس مانند، مشکلات رفتاری و تغییر در عملکرد مدرسه، افزایش وزن به رغم رشد کند، تاخیر در بلوغ. این نوجوانان اغلب بسیار جوان‌تر از سن شان به‌نظر می‌رسند.
