محمد رضا لطفی پیش از این هم در بروشور آلبومی که از سوی موسسه آوای شیدا در اوایل امشال منتشر شده بود به وضعیت ناگوار اقتصادی در حوزه موسیقی اشاره کرده بود.[انتقاد لطفی از وضعیت تولید و پخش موسیقی] و این بار البته تفضیلی تر در بولتن شماره هفت داخلی موسسه آوای شیدا با آمار و ارقام به نقد این وضعیت پرداخته است.
هزینه برپایی کنسرت در ایران دوبرابر دیگر نقاط دنیاست
تولید هر کشور در هر زمینه، متکی به نیروهای مولده‌ی آن است،چه در عرصه مادی و چه در عرصه معنوی و همواره تولیدات مادی زمینه‌ساز تولیدات معنوی نیز هست و این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که روابط اقتصادی در امر تولید شفاف بوده و فساد روابط مالی وجود نداشته باشد، در غیر این صورت منجر به پرورش نسل‌هایی می‌شود که سودجویی ناسالم را تجربه کرده‌اند و در نهایت تمدن کشور فرو می‌پاشد بدون این که دشمنی از خارج در کار باشد.
در کشور ما ایران و در بیشتر عرصه‌ها تولیدات مادی به رشد تولیدات معنوی نمی‌انجامد.اگرچه برنامه‌های نسبتا زیادی در حوزه‌ی هنر رخ می‌دهد، اما بیشتر آنها فرمایشی و سودجویانه بوده و در نتیجه، آثاری که نقش هدایت کننده‌ی روح اجتماعی را داشته باشد زایش نمی‌یابد. برای بیشتر روشن شدن این موضوع باید به آمار تولیدات موسیقی امسال توجه نماییم.
در تهران اگرچه چند میلیون فروشگاه در انواع مختلف وجود دارد، اما شرکت‌های تولید کننده موسیقی جدی هنری انگشت شمار است. شاید به جرات بتوان گفت 6 عدد!شما می‌توانید این رقم را باور کنید؟هرگز!اما این واقعیت دارد. تازه در میان این شرکت‌ها، بعضی برای تولید موسیقی ایرانی سرمایه‌گزاری نمی‌کنند، و بیشتر آنها تولید کنندگان کارهای گذشته هستند که بیشتر تکثیر می‌کنند تا تولید. با این حال کل تولیدات این چند شرکت به ده‌ها اثر نمی‌رسد. اگر فرض را بر این بگذاریم که علاقه‌مندان به موسیقی ایرانی پانصد هزار نفر باشند که البته بیشتر هستند، نگاه کنید که چه فاجعه‌ای رخ می‌دهد!ده تا بیست اثر شنیداری برای نیم میلیون نفر.
در حوزه موسیقی پاپ تولید و مشارکت افزونتر است، اما کپی‌های غیرمجاز از اینترنت که به وسیله شبکه‌های داخلی سوداگران شکل سازمانی یافته ، سبب شده‌است تا سرمایه‌گزاران پاپ هم نگران شوند.در سالی که گذشت بیشتر این گروه‌ها از کار کناره‌گیری کرده و سرمایه‌های خودشان را صرف خرید و فروش زمین و آپارتمان نموده و یا با سود 20 درصد نزول بانک‌ها سر می‌کنند.
قیمت‌های تکثیر بسیار بالاست و جا دارد بگویم که تولید یک سی دی موسیقی حتی در دبی و ترکیه و آذربایجان با یک سوم قیمت ایران انجام می‌شود.در آمریکا تولید یک سی دی با چاپ چهار رنگ با حدود پنجاه سنت ، یعنی کمتر از پانصد تومان انجام می‌شود، در حالی که در ایران این رقم بسیار بیشتر است.تازه ما(موسسات تولیدی موسیقی) نمی‌توانیم کمتر از هزار عدد سفارش داشته باشیم. برای مثال اگر ما به تکثیر 5 هزار عددی نیاز داشته باشیم ، باید ده هزار عدد سفارش دهیم در صورتیکه فروش هر یک ا زکارهای ما مشابه نبوده و انبوهی کالای اضافه در انبار ما باقی می‌ماند و اینگونه بخش عمده‌ای ا زسرمایه ما خاک می‌خورد.
کنسرت‌های ایرانی
قیمت سالن‌های کنسرت به شرح زیر است .رقم‌ها برای یک شب اجراست.
- سالن وزارت کشور 30 هزار دلار(30 میلیون تومان) برای یک شب(سه هزار صندلی)
- سالن برج میلاد،20 هزار دلار(20 میلیون تومان)(1859 صندلی)
- سالن کاخ نیاوران،24هزار دلار(24 میلیون تومان)(سه هزار صندلی)
- سالن سعد‌آباد، 20 هزار دلار همراه با سیستم صوتی و صندلی(5 هزار نفر)
- تالار وحدت هر شب 12 هزار دلار با سرویس‌های لازم.
در اکثر کنسرت‌ها هزینههای جانبی هم به موارد بالا اضافه می‌شود. در آخرین برآورد مالی مدیر کنسرت اینجانب، برای دو شب کنسرت تالار کشور 80 هزار دلار بودجه مصرف شده است! کجا می‌شود شکایت یا حداقل درد دل نمود. آیا رواست دولت از سالن‌هایی که با بودجه ملت ساخته شده تا این اندازه پول دریافت کند؟
مردم هم آگاهی چندانی ندارند و گمان می‌کنند که دوش کنسرت برای هنرمندان و صدها میلیون تومان درآمد دارد. در حالی که با هزینههای ذکر شده در بالا،عوامل موسیقی شاید ده درصد از درآمد را که اندک است دریافت کنند.
اگر نگارنده به تنهایی یک شب کنسرت برگزار برگزار کنم ده‌ها برابر درآمد خواهم داشت تا با گروه بزرگ کنسرت برگزار کنم، اما من به عنوان هنرمند و مسئول آؤای شیدا، سوبسید می‌دهم با وجود این، حکومت ما ،به خصوص دولت، جیب مردم را خالی می‌کند.اگر پول مخارج کنسرت نجومی نباشد یک بلیط سی‌هزار تومانی از مرز 15 هزار تومان بالا نمی‌رود. ما کار می‌کنیم و با زحمت تمرین می‌کنیم ، می‌سازیم و ریاضت می‌کشیم و از هفت خان رستم هم باید بگذریم،اما تنها برای سالن‌های آنها و فروش‌بوفه‌های‌آنها ایجاد درآمد می‌کنیم. اینجانب بیش از 400 کنسرت در کشورهای مختلف داده‌ام ؛ هزینه بهای بزرگترین سالن‌های دنیا با سرویس کامل به نصف این قیمت نمی‌رسد!
استاد محمدرضا لطفی،آهنگساز، ردیف‌دان و نوازنده تار و سه‌تار
