به گزارش همشهری، روز گذشته مدیریت بازار اوراق بهادار تهران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: از روز شنبه 16 آبان‌ماه دامنه مجاز نوسان روزانه قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، از 3به 5/3درصد و برای حق تقدم سهام از 6 به 7درصد افزایش خواهد یافت. همچنین حجم مبنای شرکت‌های با سرمایه 10میلیارد سهم و بیشتر از 4 در 10هزار به 3 در 10هزار سهم تغییر پیدا خواهد کرد.
دامنه نوسان قیمت سهام، درصدی است که از سوی بورس تهران به‌عنوان حد مجاز افزایش قیمت سهام در نظر گرفته شده است. تا‌کنون قیمت سهام شرکت‌های بورس تهران تنها می‌توانست با در نظر گرفتن میزان حجم مبنا تا سقف 3درصد افزایش یا کاهش یابد.
دامنه نوسان و حجم مبنا همواره از سوی فعالان بازار و منتقدان، به‌عنوان عوامل کاهش نقدشوندگی و بازدارنده رشد بازار سرمایه معرفی شده است.
دامنه نوسان قیمت سهام و حجم مبنا قوانین جدیدی بود که در زمان دبیرکلی حسین عبده تبریزی در بورس تهران به‌عنوان اهرمی برای جلوگیری از رشد حبابی قیمت‌ها در بازار به کار گرفته شد.
در واقع در طول آن سال‌ها به‌دلیل رشد هیجانی قیمت برخی سهام، قانون جدیدی در نظر گرفته شد تا از رشد غیرمنطقی و حبابی قیمت سهام جلوگیری کند. در آن زمان رشد یا کاهش قیمت سهام تا سقف 5 درصد مجاز بود اما با گذشت زمان این مقدار کاهش یافت و حتی در طول چند سال گذشته به 2درصد رسید.
این اقدامات با اعتراض گسترده سهامداران در طول سال‌های گذشته مواجه بود.
بسیاری از کارشناسان معتقدند دامنه نوسان و حجم مبنا، هدف بسیار مهم بازار سهام، یعنی نقدشوندگی سهام را دور از دسترس می‌کند. بر همین اساس روز گذشته دامنه نوسان قیمت سهام بار دیگر افزایش یافت.
به‌نظر می‌رسد مدیران بازار سهام با توجه به طرح لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها در مجلس -که ممکن است باعث افت ارزش معاملات شود- دست به چنین اقدامی زده‌اند و در تلاشند نقدینگی بیشتری را جذب بازار سهام کنند.
در همین زمینه روز گذشته علی صحرایی، مدیر بازار اوراق بهادار به فارس گفت: شرکت بورس به‌منظور افزایش نقدشوندگی سهام شرکت‌های حاضر در بورس برنامه‌هایی در نظر گرفته است.
برهمین اساس پیشنهادهایی را درخصوص افزایش دامنه نوسان قیمت روزانه سهام و کاهش حجم مبنا به سازمان بورس ارائه کرده بود. وی ادامه داد: در همین راستا، سازمان بورس با پیشنهاد افزایش دامنه نوسان قیمت روزانه سهام عادی موافقت کرد.
افزایش عمق بازار
مدیرعامل کارگزاری سهم آشنا گفت: باز بودن دامنه نوسان به شفافیت سهام شرکت‌ها کمک خواهد کرد، ولی با وجود مکانیسم صف خرید و فروش در بازار ایران، وجود دامنه نوسان و حجم مبنا یک ابزار کنترلی است و حذف آن باعث می‌شود سهام شرکت‌ها زود‌تر به قیمت واقعی خود برسد و بازار عمق بیشتری پیدا کند.
شهرام شهمیری درخصوص حذف حجم مبنا بیان کرد: حجم مبنا در کنار نکات منفی که دارد در بعضی مواقع رفتار هیجانی سهامداران را کنترل می‌کند ولی به‌دلیل نبود بازار عمیق و بازارگردان کافی در بورس می‌تواند جلوی رفتار برخی سهامداران را بگیرد.
مدیرعامل کارگزاری سهم آشنا با تأکید بر اینکه مخالف حجم مبنا و دامنه نوسان هستم، گفت: سیاستی که در بازار وجود دارد این است که به‌تدریج حجم مبنا از بازار حذف شود و حتی این پیشنهاد مطرح شد که دامنه نوسان براساس سهام شناور شرکت‌ها تعریف شود. بنابراین اگر به این شکل اجرا می‌شد منطقی‌تر بود.
