قطع امید اعراب از اوباما

 اینگونه به‌نظر می‌رسد که دولتمردان کشورهای عربی از لفاظی‌ها و سخنرانی‌های بدون عمل اوباما خسته شده‌اند.

یکی از استادان روابط بین‌الملل دانشگاه‌های عربستان، چندی پیش در جده به من می‌گفت که اوباما خیلی حرف می‌زند اما در عمل کاری نکرده است. وی تاکید می‌کرد که اینک با سلب اعتماد اعراب از وی، دولت آمریکا بیش از گذشته در منطقه تنها شده است.

آنچه مسلم است اوباما در یکسالی که از ریاست‌جمهوری وی گذشته نتوانسته آنگونه که ادعا می‌کرد، دنیای جدیدی را بسازد. به عبارت دیگر تاریخ آنگونه که او می‌خواست ساخته نشده است.

هند و پاکستان همچنان درگیر مسئله کشمیر و خود به تنهایی به‌دنبال راه حلی برای آن هستند، مسئله صلح رژیم صهیونیستی و فلسطینیان همچنان روی میز است و چشم‌انداز روشنی برای آن متصور نیست. اوباما و دولتش کار چندانی برای رفع مشکلات فراوانی که در پیش رویش قرار دارد، نمی‌تواند انجام دهد.

اوباما نمی‌تواند به قاهره برود و به مردم این کشور بگوید که جنگ عراق برای آمریکا چیزی جز هزینه کردن وقت و پول نبوده و اینکه بزرگ‌ترین اشتباه آمریکا در گذشته این بود که وارد سرزمین‌های عربی شد.

وی هنوز نمی‌تواند به مسلمانان بگوید که آمریکا با اسلام نمی‌جنگد. این حرف را پیش از او جورج بوش گفت و کسی در دنیای اسلام باورش نکرد. طبیعت لیبرالیسم آمریکایی در دوره بوش اینگونه بود که کاری جز چرخاندن شمشیر خشونت در دنیا نمی‌کرد.

تحقیقاتی که در میان کشورهای مسلمان انجام شده، نشان می‌دهد حجم روحیات ضد‌آمریکایی مسلمانان در دوره اوباما، تفاوتی با آنچه در دوره بوش بود، نکرده است.

به عبارت دیگر اوباما نتوانسته است تغییری در نگرش مسلمانان نسبت به ایالات متحده ایجاد کند. در سرزمین‌های فلسطینی 15 درصد فلسطینیان نگاه مثبتی به دولت باراک اوباما دارند درحالی‌که 82درصد از مردم فلسطین همچنان نگاه بدبینانه‌ای به دولت آمریکا دارند.

سخنرانی اوباما در ترکیه هم نتوانست تغییری در نگاه مردم ترکیه ایجاد کند؛ چه آنکه تنها 14 درصد مردم این کشور موافق سیاست‌های دولت اوباما هستند و 69 درصد به‌شدت مخالف آن.

مصری‌ها نزدیک به 50 سال است که از کمک‌های دولت‌های مختلف آمریکا استفاده می‌کنند و اینک در همین مصر 27 درصد از مردم موافق سیاست‌های ایالات متحده هستند و 70 درصد به‌شدت با آن مخالفت می‌کنند.

پاکستان کشور دیگری است که آمریکا بخشی از توان خود را مصروف آن کرده است. در این کشور هم در سال گذشته میلادی 63 درصد و در سال‌جاری 68 درصد مردم آن به‌شدت مخالف سیاست‌های دولت اوباما بوده‌اند.

آنچه مسلم است انتخاب باراک اوباما به ریاست‌جمهوری آمریکا و وعده‌های او هم نتوانست تاثیری بر فضای ضدآمریکایی خاورمیانه و به‌خصوص کشورهای عربی بگذارد.

*  استاد روابط بین‌الملل دانشگاه استانفورد و نویسنده کتاب مشهور «جایزه خارجی‌ها»
وال استریت ژورنال،  1 ‌دسامبر