منظومه شمسی در حال حرکت در میان ابر بین ستارهای است که ستارهشناسان آن را ابر میان ستارهای محلی یا Fluff مینامند. این ابر دارای پهنایی برابر تقریبا 30 سال نوری و ترکیبی از اتمهای هیدروژن و هلیم میباشد و در دمای 6000 درجه سانتی گراد قرار دارد.
فیزیکدانان نمیتوانستند وجود این ابر را در اطراف منظومه شمسی توجیه کنند تا این که در 24 دسامبر تیمی از دانشمندان اعلام کردند که فضاپیمای وویجر ناسا، این مسئله را حل کرده است.
Merav Opher میگوید: "با بررسی اطلاعات وویجر به وجود یک میدان مغناطیسی قوی، درست در بیرون منظومه شمسی پی بردیم. این میدان مغناطیسی ابرهای بین ستارهای را کنار هم نگه میدارد و به چگونگی وجود آنها در اطراف منظومه پاسخ میدهد".
حدود 10 میلیون سال پیش، یک خوشه ابرنواختر در نزدیکی یک حباب بزرگ از گاز که میلیونها درجه دما داشت ایجاد شد. Fluff کاملا با این خروجی فشار بالای ابرنواختری احاطه شد و میبا یست به وسیله آن کاملا خراب یا ناپدید میشد، ولی نه تنها اتفاقی نیفتاد، بلکه طبق گزارشات، ابرمحلی هنوز هم دراحاطه گازهای مجاورش قرار دارد.
به گفته Opher دمای مشاهده شده و چگالی این ابر محلی، فشار لازم برای مقابله با تخریب گازهای اطراف را فراهم نمیکند، بنابراین این سوال پیش میآید که Fluff چگونه از این اتفاقات نجات مییابد؟ بازهم فضاپیمای وویجر پاسخی برای این مسئله پیدا کرده است.
درواقع اطلاعات وویجر نشان میدهد که Fluffحدود 4 تا 5 میکروگوس مغناطیسی شده که این میدان مغناطیسی میتواند فشار مضاعفی را فراهم آورد که برای مقابله در برابر تخریب مورد نیاز است.
Fluff به وسیله میدان مغناطیسی خورشید فراتر از مرز منظومه شمسی نگه داشته شده است. این میدان مغناطیسی به وسیله بادهای خورشیدی به شکل حبابی مغناطیسی درمیآید که پهنایی پیش از10 بیلیون کیلومتر دارد و هلیوسفر نامیده میشود. میدان مغناطیسی یاد شده مانند پوششی در اطراف منظومه شمسی قرار گرفته و از آن در مقابل اشعههای کیهانی و ابرهای میان ستارهای محافظت میکند.
دو فضاپیمای وویجر ناسا فراتر از مدار پلوتو و در آستانه ورود به فضای میان ستارهای قراردارند.
در واقع این دوفضاپیما در لایه بیرونی هلیوسفر یا پوسته هلیوسفر ردیابی شدند، جایی که سرعت بادهای خورشیدی به وسیله فشار گازهای بین ستارهای کم میشود. وویجر1 در دسامبر 2004 وارد پوسته هلیوسفر شد و وویجر2 سه سال بعد در آگوست 2007 آن را دنبال کرد. این عبورها برای کشف Opher کلیدی بودند.
اندازه هلیوسفر با استفاده از تعادل نیروها تعیین شد. باد خورشیدی حباب مغناطیسی را از درون باد میکند و منطقه Fluff را از بیرون آن فشرده میسازد. حرکت وویجرها در پوسته هلیوسفر، اندازه تقریبی هلیوسفر و فشار اعمال شده توسط Fluff محلی را آشکار ساخت. بخشی از این فشار مغناطیسی است و مقدار آن بر حسب میکروگوس توسط تیم Opher گزارش شده است.
نکته مهم این است که Fluff به شدت مغناطیسی شده و این حقیقت به آن معنی است که ابرهای دیگر هم در همسایگی کهکشان میتوانند مغناطیسی شده باشند. وقتی که منظومه شمسی به داخل بخشی از این ابرها وارد شود، میدان مغناطیسی آنها بیش از پیش هلیوسفر را فشرده میسازد. این فشار اضافی به اشعههای کیهانی اجازه میدهد که بیشتر به درون منظومه شمسی نفوذ کنند و این مسئله آب و هوای زمین و امنیت سفرهای فضایی را تحت تاثیر قرار میدهد. در واقع دیگر فضانوردان نمیتوانند به جاهای خیلی دور سفر کنند زیرا در این حالت فضای بین ستارهای از همیشه نزدیکتر شده است. البته این اتفاقات میتوانند در دهها یا صدها هزارسال آینده رخ دهد، وقتی که منظومه شمسی از یک ابر به ابر دیگر منتقل شود.
انجمن نجوم آماتوری ایران