اندامهای مصنوعی برای کمک افراد قطع عضو شده تا حدودی کارکرد را به افراد باز میگردانند، و پیوندهای موفقیتآمیز دست هم اخیرا انجام شده است.
اما آیا عالی نخواهد بود که بتوان در انسانها بخشهای از دست دادهشده را دوباره رشد داد؟
به گزارش هلثدی دانشمندان میگویند در فاصله زمانی یک نسل، شاید این قدرت ابرانسانی به واقعیت بدل شود و شاید انسانها باید مدیون یک جانور دوزیست برای کسب این موفقیت باشند.
در میان موجودات متنوع جهان، به نظر میرسد یک سمندر مکزیکی به نام آکسولوتل در رشد مجدد اعضایش که به علت جراحت از دست داده شده است، بهترین باشد. و پژوهشگران در مسیر یافتن این هستند که این سمندر چه چیزی دارند که انسانها ندارند.
یکی از پیشگامان در این حوزه، زیستشناس دیوید استکوم، رئیس مرکز زیستشناسی و پزشکی باززایی در دانشگاه ایندیانا در بلومینگتون در این باره گفت: "اصل قضیهای که ما داریم انجام میدهیم این است که بتوانیم زیستشناسی پایهای باززایی را درک کنیم، و بعد آن را به صورت درمانهای باززایی ترجمه کنیم."
تیم او اخیرا کمی در مسیر پیشرفت کردهاند، و بخشی کلیدی از معمای باززایی این سمندر را در ژورنال BioMed Central Biology را شرح دادهاند.
گروه استوکوم یک پروتئین سلولی به نام EV15 را یافت که به نظر میرسد که به سلولها در محل زخم زمان لازم برای گروهبندی دوباره و تمایز یافتن را بدهد، بنابراین آنها میتوانند انواع گوناگون بافتی مورد نیاز برای رشد مجدد عضو قطعشده را تولید کنند.
آنطور که استوکوم اشاره میکند، انسانها توانایی بسیار محدودی برای رشد مجدد بافتهای پیچیده دارد- مثلا نوک انگشت را در نظر بگیرید.
باززایی همین بخش کوچک بدن کار سادهای نیست. استوکوم میگوید: "نوک انگشت دارای استخوان، تاندون و بافت عصبی است.و ناخن یک بافت تغییریافته از لایه بیرونی پوست (اپیدرم) است. نوک انگشت یک بافت کاملا پیچیده است."
با این وجود، حتی در یک انسان بالغ در حدی توانایی باززایی وجود دارد. سایر حیوانات میتواند قطعات پیچدهای از بدنشان را باززایی کنند (برای مثال بسیاری از ماهیها میتواند بالههایشان دوباره رشد دهند) و قورباغه معمولی دارای قدرتهای باززایی نیرومندی در هنگامی که مرحله نوزادی را میگذراند،است، اما به شکل اسرارآمیزی هنگامی که بالغ میشود، آن را از دست میدهد.
اما اکنون یک بازیگر کلیدی پیدا شده است، پروتئین EV15 که ظاهرا ترمز تقسیم سلولی را تا زمانی که تمایززدایی مناسب سلولها انجام نشده باشد، مانع از تقسیم سلول بلاستما میشود. به گفته استوکوم در اساس، میزان بالای EV15 به ناحیه زخم میگوید"منتظر باش،تا زمانی که توده کوچکی از سلولهای بلاستما تشکیل شود، و بعد تقسیم سلولی را شروع کن."
در حال حاضر گروه استوکوم مشغول مقایسه کردن فرآیندهای باززایی در سمندر آکسولوتل با آنهایی است که نوزاد قورباغه وجود دارد، اما در قورباغه بالغ وجود ندارد.