موضوعی که کلانشهری چون اصفهان را هم بر آن داشته تا اقدامات جدیتری در این باره در دستور کار خود قرار دهد که از آن جمله میتوان به اختصاص 10 درصد از بودجه شهرداری این شهر در سال جاری به توسعه فضای سبز اشاره کرد.
با این حال و به گفته کارشناسان محیط زیست افزایش روزافزون جمعیت و به تبع آن خودروها و صنایع مختلف در اطراف شهر توجه بیشتری را به گسترش فضای سبز و پاکیزه نگه داشتن هوا میطلبد.
فتحالله معین، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان، با بیان اینکه هر ساله توسعه فضای سبز در قالب توسعه پارکها و رفیوژ پیادهروها دیده میشود، اما این میزان توسعه در حد کفایت نیست، میگوید: متأسفانه افزایش روزافزون خودروها و آلایندههای صنایع حاشیه شهر طی 2 سال اخیر و استفاده از نفت و مازوت به جای گاز باعث شده تا آلودگی شدیدتری را در سطح شهر شاهد باشیم.
معین با اشاره به اینکه با وجود تاکیدات فراوان در دور دوم و سوم شورای شهر بر مباحث زیستمحیطی اما نگاه واقع بینانهای در این مورد وجود نداشت، از قطع 10 هزار اصله درخت طی 3 سال اخیر در محدوده شهر اصفهان خبر داده و میگوید: « این تعداد بدون احتساب درختهایی است که بهصورت غیرقانونی قطع شدهاند. بر اساس طرحهای تفصیلی و جامع شهری بخشی از اراضی با کاربری فضای سبز تعریف شدهاند، اما بهدلیل عدم تمکن مالی شهرداری تملک نشده و بر اساس قانون موجود در صورتی که ظرف 18 ماه تملک نشوند باید پروانه با کاربری دیگری برای آن صادر شود و به این شکل زمینها از دایره فضای سبز خارج میشود و امکان بازگشت آن هم وجود ندارد.»
موقعیت جغرافیایی شهر اصفهان و قرار گرفتن آن در دشت فرودست (گودی) باعث شده که آلودگیها بهصورت چرخهای در شهر پراکنده شود و امکان خروج نداشته باشد.
سیداحمد خاتونآبادی، عضو هیات علمی دانشگاه و دارای دکترای توسعه پایدار، در این باره میگوید: موقعیت جغرافیایی شهر اصفهان موجب شده تا آلودگیهایی که از سمت غرب (فولاد مبارکه و ذوبآهن) وارد شهر میشوند راه خروجی از سمت شرق نداشته باشند و همین مسئله ایستایی و تراکم آلودگی را موجب شده است.
گفته میشود یکی از بهترین راهها برای کاهش آلودگی ناشی از صنایع، ایجاد کمربند سبز در محدوده شهر است. دکتر سیداحمد خاتونآبادی میگوید: ایجاد کمربندی با قطر زیاد و درختان پهن برگ علاوه بر جذب آلودگی هوا و ذرات گرد و غبار، آلودگیهای صوتی را نیز کمتر خواهد کرد.
او با بیان این که نباید تنها پارکها را مشمول فضای سبز بدانیم از مزارع، باغات و زمینهای کشاورزی نیز بهعنوان فضای سبز یاد کرده و میگوید: متأسفانه نه تنها کمربند سبزکافی و مؤثری در اطراف شهر وجود ندارد، بلکه در سالهای اخیر با تبدیل ارضی زراعی به مناطق مسکونی مشکل آلودگی شهر تشدید شده و به همین دلیل با وجود ایجاد فضاهای سبز برای افزایش سرانه موجود در مجموع فضای سبز از 21 هزار هکتار در سال54 به 14 هزار هکتار در سال 84 کاهش یافته است.
از سوی دیگر عوامل متعددی در تعیین سرانه فضای سبز هر شهروند مؤثر است که از جمله آن میتوان به عوامل جمعیتی، موقعیت جغرافیایی منطقه، میزان آلایندهها و آبهای در دسترس برای ایجاد فضای سبز، میزان ارتفاع از سطح دریا و زمین مورد نیاز اشاره کرد.
دکتر خاتونآبادی با تایید این مطلب میگوید: بر اساس این شاخصها سرانه فضای سبز هر اصفهانی باید 56 متر مربع باشد، اما در حال حاضر این مساحت برای هر شهروند 19 تا 22 مترمربع است.
او از زیاد بودن عوامل آلاینده و افزایش جمعیت و محدودیت زیستمحیطی و اقلیمی بهعنوان عوامل مشکلساز در توسعه فضای سبز نام میبرد و میافزاید: بهترین راهکارها برای جلوگیری از تاثیرات نامطلوب بر فضای سبز محدود کردن ساخت و سازها، جلوگیری از حفر چاه جدید بهدلیل تاثیر بر سطح و حجم آب سفرههای زیر زمینی و خشکیهای ناشی از آن و تاثیر بر فضای سبز و مهمتر از آن اعمال سیستم مدیریت یکپارچه در بهرهبرداری از آب زاینده رود است.
دکتر خاتون آبادی با بیان این که قطع درختان در محدوده شهر و جایگزینی آن در داخل فضای شهری راهکار مناسبی برای جلوگیری از ورود آلودگیهای ناشی از صنایع خارج شهر نیست، وجود این درختان را در قطور شدن کمربند سبز مؤثر دانسته و میگوید: این کمربند در شهر ی صنعتی همچون اصفهان علاوه بر جذب گرد و غبار ناشی از صنایع، موجب تلطیف و افزایش رطوبت نسبی هوا، تعدیل درجه حرارت و جلوگیری از نوسانات آب و هوایی، کاهش آلودگی صوتی از طریق جذب امواج به وسیله سطح برگها و کنترل بادهای شدید و کاهش سرعت باد که از عوامل فرسایش سطحی خاک است، میشود.