عکاسان خودشان تولید‌کننده پیام هستند

محمدجعفر محمدزاده ـ معاونت مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ در این نشست با اشاره به این‌که طبق برنامه‌ای که در ابتدای تأسیس سرای روزنامه‌نگاران گذاشته شده بود، بنا بر این بود که در این مکان فعالیت‌های فرهنگی شکل بگیرد،‌ اظهار کرد: این‌جا مکانی است تا اهالی مطبوعات و بویژه عکاسان بتوانند فعالیت‌های خود را ارائه دهند.

به گزارش ایسنا، او با اشاره به شعری از حافظ گفت: برداشت من از این شعر این است که جهان هر لحظه در حال نو شدن است و هر لحظه از هستی یک جلوه از جلوه‌های خداست و هر صحنه از هستی جلوه‌ای از زیبایی است.

وی ادامه داد: یکی از کارهایی که عکاسان انجام می‌دهند، بسط جلوه‌های طبیعت است. یک عکاس از زاویه دوربینش گاهی چیزهایی را می‌بیند که غیرهنرمند و اشخاص عادی نمی‌توانند ببینند و کسی متوجه این صحنه‌های ارزشمند و ماندگاری آن‌ها نمی‌شود.

محمدزاده با بیان این‌که پس از دیدن یک عکس متوجه می‌شویم که تا چه اندازه چشم‌های معمولی از دیدن این زیبایی‌ها غافل بوده است، اظهار کرد: گاهی جلوه‌هایی از طبیعت به چشم عادی دیده نمی‌شود؛ مانند ارتباط بین نور و اشیا با هم و انسان و طبیعت و طبیعت و طبیعت و تمام این‌ها مواردی است که در نگاه ما ممکن است به چشم نیاید؛ اما زمانی که در قاب تصویر شکل می‌گیرد، می‌توانیم آن‌ها را ببینیم.

معاون مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به این‌که کار عکاس ثبت لحظه‌هایی است که وحدت خداوند را نشان می‌دهد، گفت: ‌ما با دیدن عکس‌ها متوجه می‌شویم که از همین یک منشأ چقدر تنوع و جلوه‌های متعدد منتشر می‌شود.

او در ادامه با بیان این‌که در گذشته، تصور می‌شد که عکس کمک‌کننده به پیام است، گفت: ‌امروز باید اعتراف کنیم که عکس پیام مستقل دارد و شما زمانی که پیامی را توسط متن می‌خواهید منتقل کنید، تأکید می‌شود که عناصر شش‌گانه خبری را در متن رعایت کنید؛ اما در یک عکس یا تصویر گاهی اطلاعات بیش‌تری از چیزی که در متن است، وجود دارد؛ بنابراین دوره آن گذشته که تصور کنیم عکاسان برای انتقال پیام کمک‌کننده خبرنگاران هستند؛ بلکه خود عکاسان تولیدکننده پیام هستند.

او همچنین گفت: در رسانه و مطبوعات ما عکس به جایگاه واقعی خود نرسیده و بسیاری از رسانه‌های ما سرویس عکس ندارند و بنابراین می‌بینیم که تصاویر برخی روزنامه‌ها کپی‌شده از جاهای دیگر است.

وی با اشاره به این‌که عکس در کنار مصاحبه می‌تواند اثرگذاری بیش‌تری داشته باشد، گفت: اگر متن و عکس با هم باشند، معنا و مفهوم متن گفتار را بیش‌تر می‌کنند.

محمدزاده در رابطه با عکاسی بین‌المللی در ایران گفت: ما در صحنه وقوع خبر دچار فقر عکس هستیم. به طور مثال، چقدر از عکاسان ما از واقعه سونامی ژاپن عکس گرفتند؟ یا در سیل پاکستان چقدر توانستیم این فاجعه را از طریق عکاسان خودمان تولید کنیم؟

او همچنین عنوان کرد: باید شرایطی پیش بیاید که عکاسان‌مان در صحنه‌های بین‌المللی حضور پیدا کنند و از نگاه دوربین‌های عکاسان کشور خودمان اخبار را ببینیم؛ چرا که به طور مثال، تصاویری که از اتفاقات منطقه و انقلاب‌های رخ‌داده منتشر می‌شود، از نگاه غربی‌هاست؛ اما اگر ما وقایع را با تصاویر خودمان ببینیم، حتما تولیدات‌مان بومی خواهد بود.

وی با بیان این‌که در سرای روزنامه‌نگاران، اولین کار انجام‌شده، ایجاد فضای نمایشگاهی برای عکس مطبوعاتی است، گفت: بیش‌تر بهره سرای روزنامه‌نگاران برای عکاسان است؛ چرا که می‌توانیم عکس‌های گرفته‌شده توسط این افراد را به نمایش بگذاریم؛ اما برای نمایش اخبار و فعالیت‌های ارسال‌شده توسط روزنامه‌نگاران این امکانات را نداریم.

محمدزاده با اشاره به جلد دوم کتاب فتوژورنالیسم گفت: اقداماتی مانند ترجمه این کتاب توسط اسماعیل عباسی حتما از جهت فنی و حرفه‌یی به مجموعه عکاسان مطبوعاتی کمک می‌کند.

در ادامه این مراسم، کاووس صادقلو ـ رییس هیأت مدیره‌ی انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران ـ با اشاره به این‌که انتشار کتاب «فتوژورنالیسم» اتفاقی نادر در کشورمان بوده است، گفت: متأسفانه در دانشگاه‌های کشورمان دانشجویان نمی‌دانند که عکاسی خبری چگونه است و تا خودشان این نوع عکاسی را تجربه نکنند، متوجه ظرافت‌های آن نمی‌شوند.

او با بیان این‌که دو جلد کتاب «فتوژرنالیسم» ترجمه اسماعیل عباسی منبع بسیار خوبی برای دانشجویان عکاسی است، گفت: معمولا عکاسان مطبوعاتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فراری‌اند و این کتاب باعث می‌شود که آن‌ها جذب شوند؛ چرا که در این کتاب، فضای عکاسی خبری ترسیم شده است.

او ادامه داد: اتفاقی که در دنیا برای عکاسان خبری می‌افتد، در ایران وجود ندارد. امیدوارم این کتاب بتواند عکاسی خبری ایران را توانمند کند و به فضای عکاسی مطبوعاتی کشور آگاهی بدهد.

صادقلو عکاسان خبری را چهره‌هایی ناشناخته دانست و تأکید کرد: عکاسان خبری تمام دنیا را معرفی می‌کنند و هرکس که برای اولین‌بار بخواهد معرفی شود، توسط این عکاسان انجام می‌گیرد و این جایگاه قابل احترام است.

او با انتقاد از این‌که سرویس عکس در رسانه‌ها روز به روز به سوی تعطیلی می‌رود، گفت: من دلیل این امر را خبرگزاری‌هایی می‌دانم که عکس‌ها را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهند و این عکس دادن‌های رایگان باعث می‌شود که به عکاسی خبری ضربه وارد شود. در حال حاضر، مطبوعات به جایی رسیده‌اند که برای‌شان مهم نیست که عکاس در برنامه‌های‌شان وجود داشته باشد؛ چرا که به راحتی از خبرگزاری‌ها عکس‌های خود را می‌گیرند.

او در ادامه گفت: انجمن صنفی عکاسان ایران 12 سال است که تأسیس شده؛ اما به اندازه 50 متر نتوانسته‌ایم برای این انجمن جا بگیریم؛ چرا که هیچ‌وقت سیاسی نبوده‌ایم و همیشه رفتارهای‌مان صنفی بوده است.

رییس هیأت مدیره‌ی انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران با اشاره به این‌که کتاب «فتوژورنالیسم» کتاب بسیار مفیدی است، گفت: در بخشی از این کتاب از واژه عکاسی نگاتیو استفاده شده؛ در حالی‌که در دانشگاه‌های ما به اشتباه این نوع عکاسی را عکاسی آنالوگ می‌گویند.

در ادامه این مراسم، اسماعیل عباسی، مترجم کتاب «فتوژورنالیسم» - با بیان این‌که ترجمه این کتاب را به خاطر دل خود انجام داده است، گفت: در این مراسم قدرشناسی به خاطر یک حرکت فرهنگی انجام می‌شود.

او ادامه داد: 23 سال است که تدریس می‌کنم و 18 سال نیز در دفتر مطالعات تدریس کرده‌ام و همیشه سراغ پایه کار رفته‌ام و اگر سراغ چنین کتابی نیز رفته‌ام، به خاطر احساس نیازی بود که در عکاسی مطبوعاتی کردم.

وی افزود: این کتاب را به عنوان پله اول تلقی می‌کنم و پله‌های بعدی در اختیار دوستان عکاس است که آن‌ها را ادامه دهند و برای گنجاندن برخی از فصل‌های این کتاب نیز دلیلم این بود که این فصل‌ها مبنایی باشد برای انطباق آن با فرهنگ جامعه خودمان.

عباسی عنوان کرد: گاهی پیش می‌آید که عکاسان مطبوعاتی ما در خیابان به مشکل برمی‌خورند و نیروی انتظامی هم برای حل چنین مسائلی مشکل دارد و من در جلسه‌ای که با یکی از مسؤولان نیروی انتظامی داشتم، عنوان کردم که این مشکلات به این دلیل رخ می‌دهد که ما تعاریف یکسانی نداریم و عکاسان نمی‌دانند که در کجا مجاز به عکاسی‌اند و شما هم نمی‌دانید که کجا نباید از عکاسی آن‌ها جلوگیری کنید.

در پایان این مراسم، جلد دوم کتاب «فتوژورنالیسم» توسط محمدجعفر محمدزاده ـ معاونت مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ، صادقلو ـ رییس انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران ـ و مجید ملکان ـ معاونت پژوهشی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها ـ رونمایی شد.