آشنایی با قوانین و مقررات مواد پرتابی و پرشی در دو و میدانی

این مواد عبارتند از پرتاب‌ها: پرتاب نیزه، پرتاب وزنه، پرتاب دیسک و پرتاب چکش (آقایان) و پرش‌ها: پرش طول، پرش سه گام، پرش ارتفاع و پرش با نیزه.

در ادامه برخی از قوانین و مقررات مواد پرتابی و پرشی در دو و میدانی بررسی شده است:

داوران باید درباره اندازه و رکورد هر بار پرتاب یا پرش معتبــر شـرکت‌کنندگان در تمامی مسابقاتی که نتایج روی طول یا ارتفاع تعیین می‌شود قضاوت کنند. در هر بار پرتاب یا پرش حداقل دو نفر داور باید نتایج را ثـبت کنند و سپس نتایج را تطبیق و کنترل کنند.

چنانچه شرکت کننده‌ای در مسابقه دو و میـدانی بدون دلیل در یک آزمایش تأخیر کند در آن نوبت مردود می‌شود و به عنوان یک خطا در برگ نتایج ثبت می‌شود و اگر بار دیگر در هر زمانی در آن مسابقه تأخیر کرد از انجام آزمایشات بعدی محروم خواهد شد.

ولی آزمایش‌هایی که تا آن زمان انجام داده به قوت خود باقی می ماند. زمان لازم برای اجرای آزمایش در پرتاب‌ها و پرش ارتفـــاع و طول و سه گام ۲ دقیقه و برای پرش با نیــزه ۳ دقیقه است.

در مورد اندازه گیری مسافت پرتاب ها و پرش ها، اگر اندازه گیری به وسیله متر انجام می‌شود اندازه مورد نظر باید تا نزدیک ترین سانتی متر زیر مسافت به دست آمده محاسبه شود. یعنی از اندازه کمتر از یک سانتی متر صرف نظر شود به جز در پرتاب‌های دیسک، چکش و نیـــزه که مــســافـت باید با واحدهای زوج ثبت شود (مثال ۴۴/۶۲ متر) و اندازه‌های کمتر از ۲ سانتی متر صرف نظر شود.

در مورد کسب امتیاز مساوی در آن رشته از مسابقات که نتایج مسابقه از روی مسافت تعیین می شود بهترین نتایج قبلی شرکت‌کنندگان ذینفع ملاک عمل قرار می‌گیرد و اگر همچنان تساوی باقی بماند شرکت کننده‌ای که باز هم بهترین نتیجه قبلی را داشته باشد مقــدم خواهد بود و الی آخــر.

هنگامی که بیش از ۸ شرکت کننده در پرتاب ها وجود دارند به هر شرکت کننده اجازه ۳ پرتاب داده می‌شود و به ۸ نفر از آنها که بهترین نتیجه را به دست آورده‌اند، اجازه ۳ پرتاب دیگر هم داده خواهد شد.

چنانچه در مورد نفر هشتم نتیجه مساوی به دست آید به شرکت‌کنندگان اجازه سه پرتاب اضافی داده می‌شود. اگر تعداد ورزشکاران کمتر از ۸ نفر باشد هر شرکت کننده اجازه انجام شش پرتاب را دارد.

در تمام مسابقات پرتابی که از داخل دایره انجام می شود شروع حرکت برای پرتاب باید از حالت ساکن انجام بگیرد. شرکت کننده می‌تواند با قسمت لبه آهنــی یا تختــه ی توقف دایره تماس پیدا کند. اما اگر بالای تخته یا زمین خارج از دایره را لمس کند پرتاب او خطا محسوب می‌شود.

پرتاب کننده تا زمانی که وسیله پرتاب شده اش به زمین نرسد نباید محل دایره را ترک کند. پس از پرتاب باید از حالت ایستاده کامل از نیمه عقب دایره خارج شود. در پرتاب نیزه نیز پرتاب کننده باید از عقـب قـــوس محوطه پرتاب و خطوط کناری قوس بیــرون برود.

پرتاب غلــط و غیرصحیح خطا و جزو دفعات پرتاب محسوب می‌شود.

پرتاب در زاویه مجاز و قطاع پرتاب صحیح است (نیزه ۲۹ درجه و بقیه پرتاب‌ها ۴۰ درجه است)

استفاده از دستکش جز در پرتاب چکش ممنوع است.

محوطه دور خیزنیزه نباید بیش از 36.5 و کمتر از ۳۰ متر باشد و ورزشکار نباید هیچ علامتی را در داخل محوطه دورخیز به کار ببرد.

اگر عضوی از بدن ورزشکار با قوس پرتاب یا آن طرف نوار مزبور برخورد کند خطا نموده است. همچنین نیزه باید از روی شانه پرتاب شود.

دیسک از درون دایره به قطر ۵۰/۲ متر پرتاب می‌شود.

همچون پرتاب وزنه، پرتاب چکش نیز از داخل دایره به قطر ۱۳۵/۲ متر انجام گیرد.

اگرسرچکش هنگام چرخاندن هنگام چرخاندن ابتدایی با زمین تماس پیدا کند خطا نیســت ولی اگر بعد از این مرحله، چکش با زمین تماس یابد خطا محسوب می‌شود.

قوانین تساوی در مسابقات پرش ارتفاع و پرش با نیــزه:

اگر مربوط به مقام نفر اول باشد: شرکت کننده‌ای که کمترین تعداد پرش را در ارتفاعی که باعث تساوی شده انجام داده است در مقام بالاتر قرار می‌گیرد و اگر هنوز تساوی وجود دارد افراد مزبور یک پرش دیــگر در ارتفاعی که خطا کرده‌اند انجام می‌دهند و اگر به نتیــجه نرسیدند میله پرش باید بالاتر یا پاییـن تر قرار داده شود و پرش انجام شود. روی هر ارتفاع پرش‌کننده حق یک مرتبـه پریدن داشته و تا زمانی که نتیجــه مطلوب به دست آید شرکت کننده موظف است به پرش خود ادامه دهد.

اگر تساوی مربوط به مقام دیگری باشد تساوی کنندگان در مقام خود باقی می‌مانند.

نوبت شرکت‌کنندگان در مسابقه به قید قــرعه تعییــن می‌شود.

حداقل مسافت دور خیــز در پرش ارتفاع ۱۵ متر ، پرش با نیــزه ، طول و سه گام ۴۰ متر می باشد.

در کلیه مسابقات پرش ، بهـتــرین نتیجـه ی پرش های هر شرکت کننده ملاک عمل می باشد.

محل بلند شدن از زمین در پرش ها باید مسطح باشد.

در پرش ارتفاع شرکت کننده می‌تواند علائمی را روی زمین گذاشته تا در مراحل دور خیــز به او کمک کند و یا دستمالی را روی میله افقی پرش برای دید بهـتر بگذارد. در پرش با نیــزه ، طول و سه گام علائـم دور خیــز را باید در کنار مسیر خارجی قرار داد.

در پرش ارتفاع باید داوران ارتفاع فعلی و ارتفاع بعدی میله را اعلام کنند.

پرش کننده به میل خود می تواند ار ارتفاع خاصی پریده یا صرف نظر کند. ولی سه بار خطای پشت سر هم بـدون تــوجه بـه ارتـفـاعی کــه خـطا ها در آن رخ داده باعث محرومیت پرش کننده از پرش های بعدی می شود. تغییــرات ارتفاع میله پرش پس از مشورت با شرکت کننده انجام شود.

در پرش با نیزه، دست‌ها و انگشتان را نباید باند پیچی کرد مگر هنگامی که دست بریدگی داشته باشد.

هر گاه بیش از 8 شرکت کننده در پرتاب ها وجود داشته باشند به هر شرکت کننده اجازه 3 پرش داده می شود و پس از 8 نفری که نتایج بهــتری را کسب کرده‌اند اجازه 3 پرش دیگر داده می شود و در صورتی که تعداد از 8 نفر کمتر باشد هر شرکت کننده اجازه 6 بار پرش را خواهــد داشــت.