همشهری آنلاین - محمد ملاحسینی: شهرستان بهشهر از جمله شهرهای خوش آب و هوا و دارای جاذبه های گردشگری استان مازندران است
این شهرستان از شمال به دریای خزر (خلیج گرگان)، از غرب به شهرستان ساری، از جنوب به شهرستان نکا و استان سمنان، و از شرق به شهرستان‌های کردکوی و بندرگز در استان گلستان محدود است.
به علت وجود شرایط مساعد در دامنه کوه‌های جهان مورای (البرز شرقی)، بهشهر امروزی به عنوان یکی از روستاهای پیش از تاریخ شکل گرفته است و در طول تاریخ، نام‌های مختلفی نظیر تمیشه، نامیه، خرگوران، پنجهزاره و آسیا بستر داشته است.
این شهرستان در زمان شاه عباس، اشرف البلاد (اشرف شهرها)، و در دوره پهلوی اول بهشهر نام گرفت. این شهر در زمانی که مورد توجه شاه عباس صفوی قرار گرفت، دگرگونی‌های عمده‌ای در بافت و سیمای آن به وجود آمد.
از جمله می‌توان به عمارت‌های دلگشا، خیابان‌های عریض، حمام‌های مختلف، حوضچه‌های زیبا و آب انبارها اشاره کرد. این بناها و همچنین آب و هوای و دریاچه زیبای آن از عوامل اصلی جذب جهانگردان به استان مازندران و شهرستان بهشهر به حساب می‌آیند.
از آثار باستانی این شهرستان می‌توان به کاخ صفی آباد، باغ و عمارت چهلستون (کاخ شهرداری فعلی و قصر سلطنتی شاه عباس)، سر چشمه عمارت (در حال ویرانی) استخر یا دریاچه عباس آباد و غارهای متعدد اشاره کرد.
مجموعه تاریخی عباس آباد در فاصله ۹ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان بهشهر و در میان ارتفاعات سلسله جبال البرز و در جنگل‌های نیمه انبوه منطقه قرار گرفته است.
این مجموعه از جمله بناهای شگفت انگیز دوره شاه عباس صفوی در استان مازندران است. این مجموعه شامل کوشک داخل آب بندان، حمام، برج آجی، محوطه گلباغ، جاده سنگفرش و ... بوده که در سال ۱۰۲۱ قمری به دستور شاه عباس اوی ساخته شد.
کوشک داخل آب بندان در زمان احداث دارای بخش تحتانی به صورت چهار طاقی بوده و بر بالای آن بنایی با مصالح چوبی برای استراحت شاهان صفوی ساخته شده بود.
در بخش زیرین و در میان چهارطاقی یک ستون قطور آجری قرار گرفته که دارای سوراخ‌های بسیار زیاد است. آب با حرکت در داخل این چهارطاقی و با عبور از مجاری باعث ایجاد فوران در طبقه بالا می‌شد.
در اطراف جاده سنگفرش از شمال به جنوب محوطه و رو به سوی گلباغ، چند برج آجری برای حفاظت مجموعه ساخته شده بود که در حال حاضر دو برج آجری آن سالم مانده است.
عباس آباد یکی از بزرگترین مجموعه‌های فرهنگی - تفریحی استان مازندران است که سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جذب می‌کند.
برخی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان بهشهر عبارتند از:
- عمارت باغ شاه، استخر عباس آباد بهشهر، کاخ صفی آباد، بنای تاریخی چشمه عمارت، سیما ی طبیعی و حیات وحش میانکاله، قلعه پلنگان، بز پل بهشهر، سیکا پل بهشهر، غارهای هوتو و کمربند، آتشکده کوسان، قلعه شاه نشین آسیابسر، بقعه امیر کمال الدین و امیر جمال الدین آسیابسر، حسینیه فرحی رستمکلا، بقعه و گورستان تاریخی سفید چاه، جنگل‌های بهشت گمشده گلوگاه، چشمه رز بن و دره پاسند، مجموعه تاریخی گوهر تپه و ... .
عباس‌آباد بهشهر، روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان بهشهر. این منطقه از جمله مهمترین و بزرگترین باغ‌های تاریخی کشور است به طوری که باستان‌شناسان این مجموعه را اوج شکوفایی باغ‌سازی در ایران معرفی می‌کنند.
دریاچه زیبا، وجود راه های دسترسی مناسب و اقامتگاه، آثار باستانی متعلق به دوره صفویه، آب و هوای مطبوع و دل انگیز جنگلی از جمله امتیازاتی است که موجب شده این منطقه به یکی از مهمترین قطب‌های گردشگری مازندران‌تبدیل شود.
مجموعه عباس‌آباد به دستور شاه عباس اول صفوی در سال ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ قمری ساخته شده است و در حال حاضر مهمترین باغ غیر کویری ایران محسوب می‌شود. در آن زمان به دستور شاه عباس صفوی اراضی این منطقه که خرگوران نام داشت خریداری و شهری تحت عنوان اشرف البلاد ساخته شد که اقامتگاه شاه عباس اول در مازندران بود. وی هرگاه به مازندران می‌آمد اشرف را به دیگر نقاط آن ترجیح می‌داد.
این منطقه بعدها به بهشهر تغییر نام یافت و بهشهر امروزی، شهری زیبا و جذاب و سرسبز است که آثار طبیعی و تاریخی فراوانی دارد و به یکی از قطب‌های گردشگری استان مازندران تبدیل شده است.
استخر عباس‌آباد به وسعت تقریبی ۱۰ هکتار در میان جنگل و به صورت سد محکمی در بین ۲ کوه بلند بنا شده که قدمت آن به ۳۷۰ سال قبل برمی‌گردد. در مرکز مخزن استخر، سدی ساخته شده که از ۸ ستون در اطراف و یک ستون مشبک در مرکز شکل گرفته که ستون مشبک مانند صافی آب عمل می‌کند و به یک کانال آب یک تا یک و نیم متری راه دارد.
این کانال به قسمت مرکزی مرتبط است و از زیر دیواره سد عبور داده می‌شود تا در فاصله ۱۵۰ متری پایین دست سد از زیر زمین به سطح بیاید. بنابراین، هنگام وجود بیشترین مقدار آب در سد، نیازی به تخلیه آب از طریق دریچه نیست، بلکه از طریق همین سیستم مکش، آب تخلیه می‌شود.
این سد را جهت جمع‌آوری آب‌های زمستانی به‌وجود آورده‌اند و امروزه آب جمع شده در پشت سد در تابستان مقدار زیادی از اراضی برنج کاری را مشروب می‌سازد.
در وسط استخر در میان آب عمارتی قرار دارد که هنوز پابرجاست و در اطراف آن ابنیه زیادی وجود داشته که متأسفانه دیگر اثری از آن‌ها نیست.
حجم آب استخر در فصول مختلف سال تغییر می‌کند تا حدی که در برخی از فصول، عمارت داخل استخر کاملاً به زیر آب فرو رفته و در برخی زمان‌ها و در حالت کم آبی که عموماً فصل تابستان است کاملاً هویدا می‌شود.
با این حال و در کمال شگفتی با وجود این همه تغییرات که به‌صورت متوالی تکرار می‌شود این بنا همچنان به طور مستحکم پا بر جا مانده تا حیرت بازدید کنندگان را برانگیزد.
کاخ صفی آباد در جنوب غرب شهر بهشهر و در بالای ارتفاعات منتهی به دشت قرار دارد. این کاخ در زمان شاه صفی؛ نوه شاه عباس توسعه پیدا. این کاخ در میان باغی زیبا به صورت بنایی مربع شکل که دارای ابعاد ۲۵ در ۲۵ متر بوده و در دو طبقه ساخته شد.
ورودی کاخ در سمت شمالی قرار داشته که با عبور از پنج پله امکان دسترسی به داخل طبقه اول کاخ وجود دارد . طبقه اول دارای اتاق‌های متعدد بوده که از طریق راهرو و هشتی امکان دسترسی به داخل آن وجود دارد.
مصالح به کار رفته در این کاخ عمدتا سنگ، آجر و گچ است. این کاخ در زمان حمله افغان‌ها آسیب دید و در زمان نادر شاه مرمت و بازسازی شد .این بنا در زمان قاجاریه نیز مورد مرمت قرار گرفت.
همچنین امامزاده عباس، خانه کلبادی، گورستان سفید چاه، کاخ صفی آباد، عمارت و باغ صفوی بهشهر از مهمترین آثار فرهنگی این خطه از استان به شمار می‌رود.
چشمه عمارت از جمله دیدنی های شهرستان بهشهر است و مربوط به دوره صفوی می‌باشد. این اثر در سال ۱۳۵۲ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شمارهٔ ۹۴۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
