تهران میزبان مجسمه‌های تازه می‌شود

به گزارش خبرنگار هنرهای تجسمی فارس، چهارمین سمپوزیوم بین المللی مجسمه سازی تهران در باغ موزه قصر تهران برپاست که در این دوره 20 هنرمند ایرانی و خارجی از کشورهای ایران،‌ آلمان،‌ اسپانیا،‌ترکیه،‌ ایتالیا، مکزیک، پرتغال و ژاپن با یکدیگر به رقابت می‌پردازند و 11 دانشجوی مجسمه‌سازی نیز در بخش دانشجویی و غیر رقابتی حضور دارند که به کسب تجربه در کنار هنرمندان حرفه‌ای می‌پردازند.

  زندگینامه هنرمندان مجسمه ساز

این سمپوزیوم سال گذشته در برج میلاد برگزار شد که سرمای هوا در بلندترین برج مخابراتی ایران باعث مشکلاتی برای مجسمه سازان شده بود و مردم علاقه مند نیز به دلیل دوری از مرکز شهر کمتر امکان بازدید از این سمپوزیوم را داشتند، امسال این رویداد بین المللی به مرکز شهر و باغ موزه قصر تهران منتقل شده است که با استقبال بیشتر مردم و علاقه مندان به هنر مجسمه سازی رو به رو شده است.

این روزها مردم علاقه مندی که از مقابل باغ موزه قصر تهران عبور می کنند شاهد تلاش 31 مجسمه ساز برای خلق آثارشان هستند.

در نگاه اول هیچ یک از این هنرمندان قابل شناسایی نیستند، ماسک،عینک، کلاه از ضروریات مجسمه سازی با سنگ است که هنرمندان باید از آن ها در حین کار استفاده کنند. با توجه به مشخصاتی که بالای سر در کارگاه هر هنرمند نصب شده است، آن ها را از یکدیگر تشخیص می دهیم و در آخرین روزهای برگزاری این سمپوزیوم به میان آنها رفتیم تا از روند برگزاری این دوره، کیفیت آثار، حضور بخش دانشجویی در کنار حرفه ای ها و .... جویا شویم.

• آثار انتزاعی برای سمپوزیوم ها مناسب ترند

رضا قره باغی یکی از شرکت کنندگان بخش اصلی در چهارمین سمپوزیوم بین المللی مجسمه سازی تهران است که درباره کیفیت برگزاری این دوره از سمپوزیوم گفت: روند برگزاری این سمپوزیوم رو به رشد است و آثار از نظر انتخاب و آن چه به بخش اجرایی راه یافته، کیفیت خوبی داشته است.

او درباره استفاده از متریال سنگ هم گفت: متریال مناسبی است و برای اجرا در ابعاد کوچک برای سمپوزیوم امکان خوبی دارد.

او که پیش از این تجربه کار با سنگ را داشته است درباره متریال مشخص این سمپوزیوم گفت: این سمپوزیوم به بخشی از گرایش های مجسمه سازی که به هنر عمومی مربوط می شود، کمک می کند ولی نه به بدنه اصلی این هنر چرا که مسیر خلاقه و ناب در هنر مجمسمه سازی چیز دیگری است.
او درباره نقطه ضعف های این سمپوزیوم هم گفت: اگر از سنگ با کیفیت تری استفاده می شد، بهتر بود، اما در کل، سمپوزیوم روند مناسب و مطلوبی را دارد.

قره باغی درباره رویکرد عمومی مجسمه سازان به سمت آثار انتزاعی در این سمپوزیوم توضیح داد:هر دو بخش فیگوراتیو و انتزاعی در هنر مجسمه سازی جایگاه خاص خود را دارند در بخش فیگوراتیو کمی احتیاط دیده می شود و آموزش آن در دانشگاه ها فراموش شده است به همین دلیل طیف مجسمه سازان فیگوراتیو به نسبت کمتر شده است. اما از سوی دیگر چون مدت این سمپوزیوم کوتاه است، استفاده از کار فیگوراتیو که دارای جزئیات زیادی است مناسب نیست. بنابراین طرح ها به سمت مینی مال و انتزاعی رفته است. در سمپوزیوم های خارجی هم، کار فیگوراتیو کمتر انتخاب می شود که دلیلش محدودیت زمانی است.

این هنرمند مجسمه ساز درباره ارتباط مردم با آثار انتزاعی هم گفت: فرقی نمی کند کارهایی که از نظر فرم و معنا در قالب تجریدی قرار دارد،‌ ارزش خاص خود را دارد و مجسمه خوبی برای نصب در سطح شهر می تواند باشد، همان طور که برج آزادی برای هر بیننده ای زیبا و دلپذیر است و مردم با آن ارتباط برقرار کرده اند.

وی افزود: برخی آثار واجد ارزش اند، بنابراین ارتباط خوبی را برقرار می کنند، گاهی هم آثار فیگوراتیو بی معنا و غلط اگر باشند، مردم هم با آن ارتباط برقرار نمی کنند.

قره باغی کیفیت آثار هنرمندان خارجی این سمپوزیوم را خوب توصیف کرد و گفت: در آثار هنرمندان خارجی، کارهای با کیفیت تری از نظر ایده و فرم را شاهدیم که این اتفاق خوبی است.

او همچنین یکی از ویژگی های سمپوزیوم ها را تعامل و تبادل تجربیات ، ایده ها و فرهنگهای هنرمندان کشورهای مختلف عنوان کرد و درباره تفاوت آثار مجسمه سازان ایرانی با خارجی ها گفت: در بخش سمپوزیوم ها، کار ایرانی ها با خارجی ها تفاوتی ندارد. چون آثار سمپوزیوم ها به طور کلی چندان آوانگارد نیست و اجرای آن در حضور مردم و در ارتباط با مخاطب مطرح است. بنابراین به دلیل محدودیت های چون متریال،‌زمان و ... هنرمندان آثارشان چندان خاص و دارای ارزش های ناب هنری نیست، بلکه بیشتر جنبه بصری آن مهم است که از این نظر تفاوتی میان کارهای آنها نمی بینم.

این هنرمند درباره روند رشد هنر مجسمه سازی ایران هم توضیح داد: به دلیل عدم ارتباط با جریانات روز هنری،‌اقتصاد هنر و ... هنر مجسمه سازی ما ضربه های سهمناک خورده و در شرایط بحرانی قرار دارد، از سوی دیگر جریانات هنری ما خودجوش عمل نمی کنند و به سفارش سازمان های دولتی وابسته است که به همین دلیل جریان خلاقه در هنر به ندرت پیش می آید و از طریق نمایشگاهی هم این جریان هنری کند است، با این حال، برپایی این رویدادها برای ایران کمک کننده است.

• حضور دانشجویان در کنار حرفه‌ای‌ها، باعث رشد مجسمه سازی ایران می‌شود

«خوزه میگوئل ایسلا» یکی از هنرمندانی است که از کشور اسپانیا برای شرکت در چهارمین سمپوزیوم مجسمه‌سازی تهران به ایران آمده است.

خوزه میگوئل ایسلا به گفته خودش هر ساله در هشت سمپوزیوم مجسمه‌سازی بین‌المللی شرکت می‌کند و سمپوزیوم‌های مجسمه‌سازی مصر،‌استرالیا،‌آلمان،‌جورجیا (آمریکا)،‌ایران و چین از برنامه‌های سال 2012 این هنرمند بوده است که در آن‌ها حضور داشته است.

این مجسمه‌ساز پرکار علاوه بر شرکت در این سمپوزیوم‌ها،‌ دو نمایشگاه انفرادی از آثارش را نیز امسال در اسپانیا و فرانسه برگزار کرده است.

او اکنون تجربه شرکت در 73 سمپوزیوم بین‌المللی مجسمه‌سازی را دارد که درباره کیفیت برگزاری سمپوزیوم مجسمه‌سازی تهران گفت: این سمپوزیوم در سطح کیفی بالایی قرار دارد و مدیریت برگزاری آن همه نیازهای ما را برای اجرای کار تأمین کرده است، در حالی که در دیگر سمپوزیوم‌ها چنین امکاناتی وجود ندارد.

او بزرگی محل برگزاری سمپوزیوم و تعداد زیاد شرکت‌کنندگان را از دیگر محاسن این سمپوزیوم عنوان کرد و گفت: من در سمپوزیوم‌های بسیاری در دنیا شرکت کرده‌ام که از نظر بزرگی محل برگزاری و تعداد زیاد شرکت‌کنندگان در سمپوزیوم، تنها کشور چین جلوتر از ایران قرار داشته است.

«خوزه میگوئل ایسلا» با بیان این که شرکت‌کنندگان در یک سمپوزیوم بین‌المللی را تنها 5 یا 6 نفر هنرمند تشکیل می‌دهند، تعداد زیاد شرکت‌کنندگان سمپوزیوم مجسمه‌سازی تهران را از نکات خوب آن عنوان کرد.

وی همچنین درباره تعداد زیاد برگزارکنندگان گفت: این جا افراد زیادی برای برگزاری این سمپوزیوم مشارکت دارند برخلاف دیگر سمپوزیوم‌های دنیا که تنها به صورت 5 تا 6 نفره برگزار می‌شود ، بنابراین وقتی تعداد برگزارکنندگان زیاد باشد و انرژی و وقت بیشتری را به یک رویداد اختصاص دهند، نتیجه کار نیز در نهایت خوب خواهد بود.

او به چهارمین سمپوزیوم مجسمه‌سازی تهران از بین عدد صفر تا 20 نمره 19 داد و درباره کیفیت کار هنرمندان ایرانی در مقایسه با خارجی‌ها گفت: اغلب هنرمندان حاضر در این سمپوزیوم دانشجویان جوان هستند اما خارجی‌ها همه هنرمندان حرفه‌ای هستند که به این سمپوزیوم دعوت شده‌اند، بنابراین مقایسه آثار این دو کمی سخت می‌شود اما با این حال حضور دانشجویان در کنار هنرمندان حرفه‌ای باعث پیشرفت سریعتر و تکامل هنری آنها می‌شود.

«خوزه میگوئل ایسلا» تجربه کار با متریال‌های مختلفی را در مجسمه‌سازی دارد از سنگ گرفته تا کاغذ اما درباره سنگ مرمریت که در این سمپوزیوم به عنوان متریال ثابت برای همه هنرمندان در نظر گرفته شده است گفت: برای اولین بار است که از این نوع سنگ آن هم در این ابعاد استفاده می‌کنم.

وی افزود: درجه سختی سنگ مرمریت از یک تا ده ، عدد چهار است و حس نرم بودن را به مخاطب می‌دهد، کار کردن با آن هم ساده است در حالی که سنگی مثل گرانیت حس قدرت و سختی را منتقل می‌کند.

خوزه میگوئل ایسلا سطح هنر مجسمه‌سازی معاصر ایران را نیز خوب عنوان کرد و افزود: ارزش گذاری روی کار همکارانم سخت است اما سطح آثارشان در مجموع خوب است، من دوستانی هم در میان مجسمه‌سازان ایرانی دارم که یکی از آن‌ها طاهر شیخ‌الحکمایی است که با او در همین سمپوزیوم‌ها آشنا شده‌ام.

این هنرمند اسپانیایی درباره اثری که می‌سازد هم توضیح داد: کار من حالت آبستره دارد و حول موضوع موسیقی می‌چرخد، عنوان این اثر «کنسرتو برای ویولنسل» است و فرم مجسمه به گونه‌ای است که ویولنسل را برای مخاطب تداعی می‌کند.

• نیازمند سمپوزیوم‌هایی با متریال‌های دیگر نیز هستیم

بیژن غنچه پور از دیگر هنرمندان بخش اصلی این دوره است که در این باره گفت: هر دوره در حال بهتر شدن است، تجربه اجرایی بهتری پیدا می کند و بازخورد و تبعات آن مثبت است که مسئولین راغب تر می شوند تا دوره بعدی را باشکوه تر برگزار کنند.

او با بیان این که تجربه اول در کار با سنگ را دارد، این تجربه را لذت بخش و مشکل توصیف کرد

غنچه پور درباره کیفیت سنگ های ایران هم گفت:ایران سنگ های خوبی دارد و هنرمندان خارجی می دیدم که سنگ های ایرانی را می شناسند. اما با این غنای معادن سنگ در ایران، مجسمه سازی که در زمینه کار با سنگ متخصص باشد، در ایران کم است. سنگ مرمریت که برای این سمپوزیوم انتخاب شده، نسبتاً نرم است و به نظرم برای این کار مناسب است. سنگ های با کیفیت تر برای سمپوزیوم 20 روزه مناسب نیست چون سخت تر هستند.

او درباره اثری که برای این سمپوزیوم می سازد توضیح داد: کار من نمادین است با ظاهری طبیعت پردازانه که پارچه در آن به کار رفته است.

او هنرمندان خارجی این دوره را با تجربه و حرفه ای عنوان کرد و گفت: آنها در این دوره کنار ما و دانشجویان کار می کنند و تجربیاتشان را منتقل می کنند که این نکته مثبت سمپوزیوم است.

او درباره نقاط ضعف سمپوزیوم چهارم هم گفت: نقاط مثبت آن قدر زیاد است که بهتر است از ضعف ها چشم پوشی کنیم. این رویدادها اندک است و باید از کاستیها چشم پوشی کرد.

این هنرمند جوان مجسمه ساز درباره استفاده از یک نوع متریال در این دوره هم معتقد است که اگر چه سنگ ماندگاری بیشتری دارد اما اگر متریال آهن، چوب و ... هم به صورت سمپوزیوم برگزار کنند خوب است البته نه به جای هم بلکه در کنار هم.

غنچه پور درباره ارتباط مردم با این آثار هم گفت: وقتی در سمپوزیوم خلق این آثار شکل می گیرد، مردم از نزدیک تولد یک مجسمه را می بینند که با چه مشقت و شوقتی یک مجسمه ساخته می شود، آن گاه رابطه بهتر و صمیمانه تری با آثار برقرار می کنند، تا زمانی که یک باره و ناگهانی یک اثر در وسط یک میدان نصب می شود.

او با اشاره به بازدیدکنندگان این دوره هم گفت: بازدیدکنندگان این دوره زیاد بودند، چون محل برگزاری تقریباً در وسط شهر قرار دارد، آنها معمولاً درباره مجسمه ها از ما سوال می کنند و دوست دارند درباره این مجسمه ها بدانند که ذهنیت هنرمند آن چیست.

او با بیان این که انتزاعی بودن نکته مثبتی در آثار این دوره نیست ادامه داد: باید توأمان گرایش های مختلف با نگاه های متفاوت در این سمپوزیوم قرار گیرد. گر چه این آثار انتراعی برای سمپوزیوم 20 روزه مناسب تر است و شیوه ای است که مردم راحت با آن ارتباط برقرار می کنند.

غنچه پور درباره روند مجسمه سازی ایران در مقایسه با دنیا گفت: سرعت پیشرفت ما شاید خیلی چشمگیر نباشد اما با چند سال قبل خودمان اگر مقایسه کنیم جهش بلندی را داشته ایم.

او مهمترین حسن این سمپوزیوم را حضور خارجی ها و برقراری ارتباط ،تعامل و تبادل افکار و تجربیات دانست.

این هنرمند درباهر حضور دولت در بخش هنری گفت: تا زمانی که نقش حمایتی دارند حضورشان خوب است، سرمایه لازم را دارند و توانمندند، اما اگر احساس شود جهت دهی می دهند مضراتی ممکن است داشته باشد ،اما چون شورای انتخاب این سمپوزیوم، از هنرمندان باسابقه و معتبر هستند نشان می دهد که میلی به جهت دهی ندارند.

او درباره محل نصب این آثار هم گفت: نگاه بر این بود که این آثار در باغ موزه ها و مکان های ویژه مثل خانه هنرمندان نصب شود، اما فکر می کنم وقت آن است که در معابر عام تر و عمومی تر در معرض رفت و آمدها این آثار نصب شود.

• ترس مجسمه سازی با سنگ در حال از بین رفتن است

ستاره آزموده هنرمند جوانی است که امسال در بخش اصلی این سمپوزیوم شرکت کرده است، او درباره کیفیت این دوره گفت: سمپوزیوم در حال پیشرفت هر ساله است. دانشجویان از سال قبل وارد سمپوزیوم شده اندو من هم پارسال در بخش دانشجویی حضور داشتم که چیزهای زیادی یاد گرفتم و امسال وارد بخش حرفه ای شده ام.

او درباره کار با سنگ هم توضیح داد: صبر زیادی می خواهد، سنگ متریال سختی است که نمی توان با آن جنگید، چون لبه های کار صدمه می بیند. اما مشخص شدن متریال این امکان را می دهد که روی متریال مشخصی اتود بزنیم که به اجرای بهتر در سمپوزیوم کمک می کند.

او معتقد است سمپوزیوم، به بسیاری از هنرمندان این امکان را می دهد که با داشتن کارگاه و سوله آثارشان را در ابعاد بزرگ بسازند و این ویژگی خوب این سمپوزیوم است.

وی افزود: کیفیت کار در حال بهتر شدن و ترس اجرا با سنگ در حال از بین رفتن است. چون سنگ در این ابعاد ابهت عظیمی دارد.

او امکان برش آثار را از دیگر نکات مثبت این دوره عنوان کرد و گفت: ایده های برخی جالب است و همین که امکان برش به ما دادند که باعث ایجاد فضاسازی بیشتری در آثار شده است، نکته مثبتی است.

این بانوی جوان مجسمه ساز درباره حضور هنرمندان خارجی هم گفت: کسانی که در سمپوزیوم های بین المللی کار می کنند، باری از دانش و اطلاعات را به همراه دارند که در سمپوزیوم های مختلف به اشتراک می گذارند. آنها تکنیک و ابزاری دارند که از نزدیک می بینیم، آن چه را که در سطح هنر خودمان ندیده بودیم، در واقع این جا نوعی کارگاه آموزشی هم هست.

او درباره حضور زنان مجسمه ساز در این سمپوزیوم هم گفت: هنر جنسیت زنانه و مردانه ندارد. اثر هنری بخش از وجود هنرمند است چه زن باشد و چه مرد، برخی انتظار ندارند که یک زن را در کسوت مجسمه ساز آن هم در حال کار با متریال سختی چون سنگ ببینند، اما به هر حال این هنر علیرغم سختی هایی که دارد به خاطر علاقه و اشتیاقی که به ساختن یک مجسمه درون هنرمند هست، سختی هایش را نیز به جان می خرد.

او درباره مخاطبان این آثار هم گفت: تنها مخاطبان ما در گالری ها نیستند، ما به مخاطب عام در سطح شهر هم نیاز داریم که می توانیم با آثار خوب فرهنگسازی کنیم و مؤثر باشیم.

ستاره آزموده درباره آثار انتزاعی هم معتقد است که این به برداشت مخاطب بستگی دارد هر کس از این آثار انتزاعی یک برداشت دارد. ممکن هم هست که کسی از آن سر در نیاورد، البته داشتن عنوان هم می تواند به انتقال ذهنیت مجسمه ساز به مخاطب کمک کند. می توان برای درک بهتر مخاطب فضاسازی ذهنی کرد که حال و هوای بهتری برای درک آثار به وجود آید.

• تداوم این سمپوزیوم با همین کیفیت، ایران را به نقطه مطلوب در دنیا می‌رساند

ماریو لوپز مجسمه ساز پرتغالی حاضر در چهارمین سمپوزیوم مجسمه سازی تهران کیفیت این سمپوزیوم را بسیار خوب دانست و گفت: در این سمپوزیوم حتی به جزئیات هم توجه شده است که این در ارتقاء سطح کیفی سمپوزیوم در دنیا مؤثر است.

او معتقد است اگر این سمپوزیوم همچنان در دوره‌های بعدی خود با همین کیفیت برگزار شود،‌به زودی به سطح سمپوزیوم‌های درجه یک در دنیا خواهد رسید و می‌تواند جایگاهش را در میان این سمپوزیوم‌های طراز اول تثبیت کند.

او تعداد زیاد هنرمندان شرکت‌کننده در این سمپوزیوم را از نکات مثبت این رویداد عنوان کرد و گفت: کمتر اتفاق می‌افتد که در سمپوزیوم‌های مجسمه‌سازی دنیا تعداد هنرمندان شرکت‌کننده این اندازه زیاد باشد،‌این جا هنرمندان ایرانی و خارجی با هم در تعامل هستند که می‌توانند آگاهی‌ها و دانش خود را در زمینه مجسمه‌سازی با یکدیگر تبادل کنند و از تجربیات یکدیگر در زمینه تکنیک‌ها و فنون مجسمه‌سازی در دنیا بهره‌مند شوند.

این مجسمه‌ساز پرتغالی که تجربه شرکت در سمپوزیوم‌های مختلف کشورهای پرتغال، ژاپن، فرانسه، آرژانتین، تایلند، فلسطین و اسپانیا را در کارنامه هنری خود داراست، درباره کیفیت آثار هنرمندان ایرانی در مقایسه با آثار خارجی‌ها گفت: من اولین برخورد را با ایرانی‌ها در همین سمپوزیوم داشته‌ام بنابراین نمی‌توانم نظر درست و دقیقی داشته باشم اما آثار هنرمندان ایرانی در این سمپوزیوم به نظرم خوب بوده است اگر چه بیشتر شرکت‌کنندگان ایرانی جوان هستند و هنوز راه زیادی در پیش دارند،‌ هنرمندان حرفه‌ای هم سطح کارشان بالاتر است که در مجموع می‌توان سطح کیفی آثارشان را خوب ارزیابی کرد که می‌تواند در آینده نیز پیشرفت‌های بیشتری داشته باشند.

او در ادامه درباره جایگاه هنر مجسمه‌سازی ایران در دنیا هم گفت: اگر ایران به جایگاه شایسته خود در زمینه مجسمه‌سازی در سطح دنیا هنوز دست نیافته است، شاید به دلیل وقفه‌ای باشد که در میان مجسمه‌سازی کلاسیک و معاصر ایران پیش آمده است و این شکاف باعث شده است که مجسمه‌سازی ایران به آن جایگاه واقعی و شایسته خود در دنیا دست نیابد.

• سنگ‌های ایرانی برای مجسمه‌سازان دنیا شناخته شده است

ماریو لوپز که بیش از 15 سال تجربه مجسمه‌سازی دارد، درباره تجربیاتش در زمینه کار با سنگ هم توضیح داد: پیش از این تجربه کار با سنگ را داشته‌ام،‌قبلاً با سنگ‌های تراورتن سرخ و اونیکس که سنگ‌های شناخته شده ایرانی در دنیاست،‌کار کرده‌ام اما سنگ مرمریت را در این ابعاد بزرگ اولین‌بار است که تجربه می‌کنم.

او درباره کیفیت سنگ مرمریت برای مجسمه‌سازی هم گفت: این سنگ برای آثار بزرگ بدون پرداختن به جزئیات خوب است اما اگر طرح مجسمه پر جزئیات باشد، این سنگ مناسب نیست چون رگه‌هایی دارد که هنگام پرداختن به ریزه‌کاری‌ها ترک برمی‌دارد.

لوپز درباره استفاده از یک متریال در این سمپوزیوم هم گفت:‌ اگر این امکان بود که هر مجسمه‌ساز از متریال‌هایی که دوست دارد استفاده کند و تنوع در استفاده از متریال وجود داشت،‌خیلی بهتر بود، اگر چه من تخصصم در زمینه مجسمه‌سازی با سنگ است.

لوپز درباره اثری که در چهارمین سمپوزیوم مجسمه‌سازی تهران می‌سازد نیز توضیح داد: در طول سه سال گذشته روی مجموعه آثاری کار کرده‌ام با عنوان «باغ سنگی ژاپنی» که این جا بخشی از این باغ سنگی را در مقیاس کوچکتر بازسازی می‌کنم. این اثر آگاهی نسبت به یک هویت جدید در دنیاست که آرزوی شخصی من است تا همه مردم دنیا با نگرشی تازه و هویت جدید در این دنیا حضور داشته باشند. او اثرش را دارای مفاهیم گسترش، رشد و توسعه عنوان کرد.

لوپز که دارای مدرک کارشناسی ارشد در هنر مجسمه‌سازی است، درباره گرایشی که به سمت آثار انتزاعی دارد توضیح داد: پیش از این در طول 6 سال گذشته همه آثارم فیگوراتیو بود،‌ اما در طول سه سال گذشته به سمت آثار انتزاعی و آبستره گرایش پیدا کرده‌ام که نوعی چالش شخصی است و دوست داشتم این حوزه را نیز تجربه کنم.

به گزارش فارس، چهارمین سمپوزیوم بین المللی مجسمه سازی تهران تا 16 مهرماه در باغ موزه قصر برپاست.