تهرانگردی با شور و حال حسینی در حسینیه‌ها و تکایای تاریخی

عضو شورای شهر و تهرانگردان طبق سنت قبلی از ساعت 7:30 در محلات قدیمی تهران حاضر شدند و ابتدا در حسینیه صنف بزازها در مجلس روضه حضرت قاسم در جمع سوگواران حسینی شرکت کردند و سپس صبحانه را میهمان بیمارستان سیدالشهدا واقع در چهارراه گلوبندک بودند.

در این بازدید که احمد دنیامالی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران، شهردار منطقه 12و مدیرکل میراث فرهنگی تهران مسجدجامعی را همراهی می‌کرد، به طرح توسعه و گسترش این درمانگاه که در حریم کاخ گلستان است رسیدگی و قرار شد طی جلسه‌ای با مسئولان سازمان میراث فرهنگی استان تهران، راه‌های برون‌رفت این طرح از مشکلات موجود مورد بررسی قرار گیرد.

مسجدجامعی در ادامه این دیدار به عیادت چندتن از بیماران بستری در اورژانس بیمارستان رفت و با کادر درمانی نیز گفت و گو کرد. از نکات جالب‌توجه هنگام عیادت، پاسخ بیماران به این سوال عضو شورا بود که چرا این بیمارستان را برای بستری شدن انتخاب کردید؟ که همه به اتفاق نام این مرکز درمانی را دلیل انتخاب آن دانستند.

• از کتاب‌های چاپ سنگی تا منبر 137 ساله در حسینیه آقا سیدهاشم

مقصد بعدی تهرانگردان حسینیه سید هاشم، از قدیمی‌ترین حسینیه‌های تهران بود. حسینیه آقا سید هاشم شیرازی با بیش از 130 سال قدمت، یکی از قدیمی‌ترین هیئت‌های تهران و میراث خاندان سید شیرازی است. حسینیه‌ای که متولیان آن به حفظ کتابها، وسایل و تصاویر بانیان اولیه آن اهتمام داشته‌اند و این اسناد را در دل حسینیه حفظ کرده‌اند. با توصیه مسجدجامعی قرار شد کتابهای تاریخی این حسینیه فهرست‌برداری و ثبت و ورودی حسینیه و برخی از بخش‌های داخلی آن با همکاری شورا و شهرداری به سبک و سیاق سنتی خویش بازسازی شود. از ویژگی های این حسینیه نگهداری تعداد 31 جلد کتاب چاپ سنگی و منبر چوبی با قدمت 137 سال بود که مردم برای حاجت‌روا شدن به آن متوسل می‌شدند.

عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: آینه‌کاری‌ها و مقرنس‌های حسینیه آقا سید هاشم، یکی از مواردی است که باید مرمت و بازسازی آن آغاز شود.

تهرانگردان سپس به حسینیه جواهری یا همان حسینیه صنف خیاطان رفتند و از این هیئت که سابقه‌ای بیش از 130 سال دارد بازدید کردند. به گفته اهالی محل و حاضران، صنف خیاط‌ها از قدیمی‌ترین هیئت‌ در میان اصناف تهران هستند.

این حسینیه نیز هرچند نوسازی شده بود اما روند شکل‌گیری و تلاش بانیان و خادمان آن در اقامه عزای حسینی شنیدنی بود.

مسجد‌جامعی، دنیامالی و تهرانگردان با حضور در آشپزخانه حسینیه خیاطان و هم زدن خورشت قورمه سبزی که برای شام هیئتیان آماده می‌شد برای برآورده شدن حاجت‌های خود نیت کردند.

• حسینیه سادات اخوی از فتحعلی‌شاه تا امروز

یکی از مکان‌هایی که توجه همه تهرانگردان را به خود جلب کرد، حسینیه سادات اخوی و مراسم عزاداری ویژه آن بود.

خانه سادات اخوی یکی از معروف‌ترین هیئت‌های تهران محسوب می‌شود که تاریخ تاسیس آن مربوط به دوران فتحعلی‌شاه است. این حسینیه در دهه اول فاطمیه و دهه اول ماه محرم ویژه جلسات عزاداری زنان بوده است، اما به مرور زمان بخش کوچکی از حیاط این خانه را به مردان اختصاص داده‌اند.

به گفته زنان محلی، حسینیه سادات اخوی منبر متبرکی دارد و زنان برای حاجت روا شدن از زیر منبر رد شده و حتی گفته می‌شود در زمان قاجار قنداقه کودکان را با این منبر متبرک می‌کرده‌اند و به همین دلیل در حال حاضر نیز حضور بسیاری از مادران با نوزادانشان در مراسم این حسینیه به چشم می‌خورد. پرچم‌ها، پارچه ها، تابلوهای هنری، اشیای قدیمی و ساختمان تاریخی این هیئت، متفاوت از دیگر هیئت‌ها و برای کسانی که تا کنون در هیئت های تاریخی تهران حاضر نبوده اند جذابیت ویژه‌ای دارد.

• احیای سقاخانه‌های قدیمی

مسجدجامعی، دنیامالی و تهرانگردان پس از گشتی در کوچه‌های منتهی به حسینیه سادات اخوی به تکیه رضا قلی‌خان در محله سرچشمه رفتند و از این تکیه که مربوط به دوره ناصری است بازدید کردند.

مسجد‌جامعی پس از بازدید از این تکیه از وجود سقاخانه‌ای در سال‌های دور در این محل خبر داد و اظهار داشت: این تکیه و حسینیه آقا سید هاشم، در سال های دور سقاخانه‌ای داشتند که امروزه اثری از آنها بر جا نمانده است. وی ادامه داد: پیشنهاد می‌کنم این سقاخانه‌ها به همان شکل قدیمی خود احیا شود.

وی در پایان بازدید از این تکیه عنوان کرد: اگر هزینه تعمیر و مرمت این تکیه تأمین نشود، شخصا این پول را پرداخت خواهم کرد.
عضو شورای شهر تهران ادامه داد: شناسایی، مرمت و فهرست‌نویسی نسخ خطی و چاپ سنگی حسینیه‌های تهران در این تهرانگردی مد نظر بوده است. همچنین تعمیر و مرمت تابلوهای ارزشمند و آثار خوشنویسی که مربوط به ابوالحسن اصفهانی و در حال پوسیدگی است، یکی دیگر از اقداماتی است که بعد از تهرانگردی امروز در دستور کار قرار خواهد گرفت.

• تجلیل مداحان اهل بیت از احمد مسجد جامعی

مسجدجامعی پس از حضور در هیئت جوادالائمه و حسینیه جوانان اتفاقیون به بیت الزهرا(س) واقع در پل امیربهادر رفت و در گردهمایی مداحان شرق و غرب تهران شرکت کرد. در این مراسم که عباس جدیدی دیگر عضو شورای اسلامی شهر تهران نیز حضور داشت، از احمد مسجدجامعی به عنوان خادم‌الحسین تجلیل و یک طاقه شال از طرف اهالی محل برگردن مسجدجامعی آویخته و گلاب ویژه حرم امام رضا به ایشان اهدا شد.

• سنت آب روی آب ریختن و کوچه لب‌تشنه

مسجدجامعی سپس در مسیر مسجد قندی، در محله‌ای که نام قدیمی آن «قنات سراب وزیر» بود، توقف کرد و درباره تاریخچه محله گفت: چند دهه پیش در روز تاسوعای حسینی، عزاداران بر سر قنات می‌آمدند و پس از عزاداری، سنت آب روی آب ریختن که در تهران قدیم مرسوم بود را به جا می‌آوردند و تا عصر عاشورا چای و آب نمی‌خوردند. به همین دلیل نام این کوچه «لب تشنه» بوده است.
عضو شورای شهر تهران افزود: پیشنهاد می‌کنم که نام قدیم این کوچه دوباره به لب‌تشنه تغییر کند و زیر آن به یاد شهید نام آن نوشته شود.

وی مسجد قندی واقع در منطقه 11 تهران را یکی از آثار ارزشمند این محل نامید و تصریح کرد: از کسانی که تلاش کرده‌اند تا این مسجد با همان سبک و سیاق قدیمی و ستون‌های زیبا، حفظ شود قدردانی می‌کنم.

وی همراه با گروه تهرانگردان در پایان تهرانگردی این هفته و پس از حضور در تکیه درخونگاه، ناهار را میهمان سفره حضرت اباعبدالله در این تکیه بودند. یکی از ویژگی‌های این تکیه وجود تنها نخل تهران در اینجاست. نخلی که هرچند سالهاست از این تکیه خارج نشده اما برای عزاداران حسینی بسیار متبرک است و در روزهای تاسوعا و عاشورا زیر آن شمع روشن می‌کنند.

• تخصیص تجهیزات ایمنی برای حسینیه‌ها و تکایا

مسجد‌جامعی گفت: تخصیص تجهیزات ایمنی و ارائه طرحی برای افزایش ضریب ایمنی حسینیه‌ها و تکایا برای مقابله با حوادث غیر مترقبه، از دیگر تصمیماتی است که در این تهرانگردی گرفته شد.

سی و سومین برنامه تهرانگردی احمد مسجد‌جامعی به مناسبت ایام سوگواری امام حسین (ع) به حسینیه‌ها و تکایای قدیمی و تاریخی اختصاص داشت. در این برنامه احمد دنیامالی، عضو دیگر شورای اسلامی شهر تهران نیز حضور داشت. بعد از انتخاب هیئت رئیسه جدید شورا برخی از همفکران و علاقه‌مندان احمد مسجدجامعی با حضور در برنامه‌های تهرانگردی حمایت خود را از این برنامه و شخصیت فرهنگی مسجد‌جامعی نشان داده‌اند.