البته اطلاعات درون کارت ملی هوشمند به‌طور امن نگهداری می‌شوند و خود کارت از دسترسی‌های غیرمجاز به آن جلوگیری می‌کند و شاید یکی از مزایای اصلی کارت‌های هوشمند، نسبت به کارت ملی کاغذی، همین امنیت بالای آن چه به لحاظ بصری و چه به لحاظ دیجیتالی است، به این ترتیب می‌توان اطلاعات محرمانه‌تری را با ضریب اطمینان بالاتر برروی کارت ملی هوشمند نگهداری کرد. [کارت ملی هوشمند، غیرقابل جعل]
به گزارش ایسنا، تاکنون کشورهای مختلفی به طراحی و بعضا پیاده‌سازی کارت ملی هوشمند اقدام کرده‌اند. تقریبا تمامی کشورهای حوزه خلیج فارس و اکثر کشورهای خاور دور پروژه کارت ملی هوشمند را انجام داده‌اند به عنوان مثال در آسیا کشورهایی مثل مالزی و سنگاپور و هنگ‌کنگ در این زمینه، پیشرو بوده‌اند.
تفاهم‌نامه اجرای کارت هوشمند ملی در ایران هم روز 21 دی‌ماه جاری با حضور وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات و وزیر کشور [مصطفی محمد نجار] به امضا رسید و قرار است بر این اساس اجرای آزمایشی این طرح از بهمن‌ماه در استان قم آغاز شود.
کشورهای مختلف بر اساس نیاز و امکانات موجود، کاربردهای متفاوتی را برروی کارت ملی هوشمند خود گنجانده‌اند اما نکته مشترک در اکثر موارد، شناسایی و تصدیق هویت به صورت دیجیتالی است.
کارت ملی هوشمند با ارائه سه کاربرد اصلی شناسایی، تصدیق هویت و امضای دیجیتال این امکان را فراهم می‌کند تا بتوان از کارت به عنوان یک ابزار چند کاره استفاده کرد و به کمک آن این امکان فراهم می‌شود که کاربردهای مختلف در کنار هم و روی یک کارت قرار بگیرند که این کاربردها را می‌توان در زمان صدور یا بعد از صدور برروی کارت قرار داد.
متصدی هر کاربرد فقط امکان دسترسی به اطلاعات مربوط به خودش را دارد. مثل این‌که اطلاعات در صندوقچه‌های مختلفی روی کارت ذخیره شده باشد که هر کدام کلید خودش را داشته باشد. به عنوان مثال پلیس فقط قادر به مشاهده اطلاعات گواهینامه رانندگی صاحب کارت است و امکان مشاهده اطلاعات حساب مالی فرد که روی کارت موجود را ندارد.
مزایای کارت ملی هوشمند
کارت ملی هوشمند، علاوه بر داشتن یک بدنه با دوام، با ویژگی‌های امنیتی بیش‌تر و بالاتر نسبت به کارت ملی کاغذی، مزایای دیگری نیز دارد که کارت‌های کاغذی قادر به تامین آن‌ها نیستند.
شناسایی در حوزه دیجیتال
امکان تصدیق هویت بر اساس رمز عبور، رمزنگاری و بیومتریک، به صورتی که هم کارت و هم صاحب کارت و هم سیستم بهره برداری بتوانند دو به دو یکدیگر را تصدیق هویت کنند.
امکان امضای دیجیتال، پردازش اطلاعات، تغییر اطلاعات پس از صدور، پشتیبانی از کاربردهای مختلف، افزودن کاربرد جدید پس از صدور، دسترسی به اطلاعات بر حسب مجوزهای دسترسی مختلف و به صورت کاملا امن، استفاده کار‌آمد از خدمات دولت الکترونیک از دیگر مزایای آن محسوب می‌شود.
سازمان ثبت احوال کشور به عنوان مرجع امور هویتی کشور، درنظر دارد تا طی یک طرح برنامه‌ریزی شده، کارت‌های هوشمند ملی را جایگزین کارت‌های ملی فعلی کند. علاوه بر کاردبردهای قبلی کارت ملی، کارت‌های جدید به عنوان کلید ورود به دولت الکترونیک و حرکت به سمت جامعه اطلاعاتی، این فرصت را فراهم می‌کنند افراد به شیوه‌ای امن وارد فضای دیجیتالی شوند.
کارت ملی هوشمند به عنوان مقدمه‌ای برای ورود به جامعه اطلاعاتی، می‌تواند موجب توزیع عادلانه فرصت‌ها، کاهش بسیاری از هزینه‌های دولت، مردم و بنگاه‌ها شود. این امور می‌توانند نقش به‌سزایی در پویایی اقتصادی داشته باشند.
با پیاده‌سازی طرح کارت ملی هوشمند، این امکان فراهم می‌شود که خدمات به روشی ساده، سریع و با کیفیت بالاتر به مردم ارائه شوند. این موضوع می‌تواند موجب بهبود سطح کیفی زندگی مردم و بالا بردن سطح رضایت مردم از دولت شود.
درباره کاربردهای اصلی کارت ملی هوشمند می‌توان گفت، کارت ملی هوشمند مثل تمام کارت‌های شناسایی دیگر اولین وظیفه‌اش شناسایی است؛ به این منظور ابتدا در زمان ثبت‌نام، اطلاعات صاحب کارت برروی کارت قرار داده می‌شود.
این اطلاعات، موارد کلی مثل نام، نام خانوادگی، تاریخ و محل تولد و مواردی از این قبیل را شامل می‌شود. به این ترتیب هر کجا که نیاز به اطلاعات هویتی صاحب کارت باشد، وی می‌تواند کارت خود را ارائه دهد و به صورت دیجیتالی شناسایی شود. شناسایی الکترونیکی موجب کاهش تقلب در شناسایی می‌شود.
کاربرد اصلی دیگر کارت ملی هوشمند تصدیق هویت است؛ در کارت‌های سنتی به کمک عکس صاحب کارت که روی کارت چسبانده شده و یک مهر مخصوص روی آن خورده عمل تصدیق هویت انجام می‌شود در کارت ملی هوشمند هم روال مشابهی وجود دارد؛ اما تصدیق هویت در اینجا تنها به عکس محدود نمی‌شود.
علاوه بر عکس اطلاعات بیومتریکی (اثر انگشت) صاحب کارت نیز می‌تواند روی کارت قرار گیرد و از همه مهمتر این که اطلاعات بیومتریکی به صورت الکترونیکی قابل بررسی هستند. این به این معنی است که در یک مرکز بهره‌برداری که به حسگر اثر انگشت مجهز است، صاحب کارت بعد از قرار دادن کارتش در کارتخوان، انگشت خود را روی حسگر اثر انگشت قرار می‌دهد سپس سیستم بررسی می‌کند که آیا اثرانگشت صاحب کارت با اثر انگشتی که روی کارت به صورت الکترونیکی ذخیره شده یکسان است یا خیر. در صورت یکسان بودن امکان ادامه عملیات وجود خواهد داشت و به این ترتیب امکان جعل هویت به حداقل می‌رسد.
امضای دیجیتال
کاربرد امضای دیجیتال از دیگر مزایاست به این ترتیب، صاحب کارت می‌تواند سند الکترونیکی را در فضای دیجیتال امضا کند. کارت ملی هوشمند به عنوان یک کلید ورود مناسب برای کاربردهایی همچون هدفمند کردن یارانه‌ها، سلامت الکترونیکی و کاربردهای انتخابات و سایر خدمات شهروندی، با هماهنگی نهادهای، ذیربط ، می‌تواند قابل استفاده باشد.
امضای دیجیتال از نظر کاربرد، همان امضای سنتی است اما در فضای دیجیتال. در اسناد کاغذی، گیرنده یک (نامه یا سند) می‌تواند از طریق امضای شخص فرستنده، این اطمینان را حاصل کند که (نامه یا سند) جعلی نیست. همچنین امضای یک (نامه یا سند) برای امضا کننده (نامه یا سند) بار قانونی به همراه دارد و نمی‌تواند امضای سند را انکار کند. کارت ملی هوشمند این بستر را هم برای فرستنده و هم گیرنده (نامه یا سند) فراهم می‌کند که اسناد را امضا و صحت آن را بررسی کنند.
یکی دیگر از امکاناتی که در کارت ملی هوشمند قرار دارد، ویژگی‌های بیومتریک صاحب کارت است. عکس و اثر انگشت صاحب کارت به صورت الکترونیکی در کارت وی ذخیره می‌شود. به این ترتیب امنیت استفاده از کارت به طور قابل ملاحظه‌ای بالا می‌رود و دیگر هر کس با وارد کردن یک رمز عبور ساده امکان استفاده یا سو استفاده از یک کارت را ندارد.
برای استفاده از کارت حتما باید صاحب کارت حضور داشته باشد تا اثر انگشت وی به صورت دیجتیالی با اثر انگشتی که در هنگام ثبت نام در کارت ذخیر شده است مقایسه و تطبیق داده شود و سپس اجازه استفاده از امکانات کارت به وی داده می شود.
دبیر شورای عالی فن‌آوری اطلاعات کشور گفته است: کارت ملی هوشمند می‌تواند به عنوان کارت سلامت شهروندان هم به کار رود و به جای دفترچه‌های بیمه تلقی شود؛ برای اجرای همه‌گیر آن در سطح کشور پیش بینی می‌شود در برنامه پنجم توسعه کل کشور تحت پوشش قرار گیرد و برای هر کارت حدود 7 هزار تومان هزینه می‌شود.
به گفته عبدالمجید ریاضی این کارت می‌تواند جایگزین بسیاری از کارت‌های دیگر و حتی کارت‌های الکترونیکی دستگاه‌های مختلف شود به همین دلیل کارت چندمنظوره تلقی می‌شود.
هم اکنون بیش از 100 تا 120 میلیون سند هویتی در سازمان ثبت احوال کشور وجود دارد که به صورت فیزیکی نگهداری می‌شوند، ولی لازم است که این اسناد الکترونیکی شوند.
به گفته رییس سازمان ثبت احوال کشور سرمایه‌گذاری خوبی در سازمان ثبت احوال انجام شده است. از نظر شبکه ارتباطی و اطلاعاتی داده‌هایی وجود دارد که در آن واحد حدود پنج هزار تراکنش اطلاعاتی برقرار می‌شود؛ همچنین بیش از 60 دستگاه ملی با این مرکز داده‌ها ارتباط برقرار می‌کنند.
ناظمی اردکانی اظهار امیدواری کرده است که در دهه فجر با صدور کارت هوشمند ملی و پایه‌گذاری آن از امسال امکان ارتباط و دریافت اطلاعات برای شهروندان بیش از گذشته شود.
