ریابکوف در پاسخ به این پرسش که درمدت اخیر بنظر می رسد که روسیه در موضع خود نسبت به ایران دچار تزلزل شده است و در محافل سیاسی اظهاراتی ضد و نقیض شنیده می شوند، دلیل این چیست؟
پاسخ داد: ما همواره خواستار حل مشکلات بوجود آمده در رابطه با برنامه هسته ای ایران از طریق دیالوگ و در صورت امکان تعامل با طرف ایرانی بوده و هستیم. در برهه های مختلف این کار ممکن است تاکتیک‌های متفاوت داشته باشد. اما بدون توجه به نوسانات تاکتیکی، محور موضع روسیه همواره تکیه بر مذاکرات، جستجوی راه حل به روش دیپلماتیک و جذب طرف ایرانی به این کار مشترک بوده و خواهد بود.
- در بین شرکت کنندگان 1+5 موضع چه کشوری نزدیک تر به روسیه است؟
موضع ما تحت تاثیر نوسانات اوضاع سیاسی نیست و ثابت است. سایر شرکت کنندگان در 1+5 باید ارزیابی کنند که موضع کدام یک از آنها نزدیک تر به موضع روسیه است.
- نظر شما در رابطه با اعمال تحریم‌های جدی و "فلج کننده" آن طور که اسرائیل پیشنهاد می کند، از جمله در رابطه با توقف صدور بنزین به ایران و خرید نفت از ایران چیست؟
اصطلاح "تحریم‌های فلج کننده" برای ما اصلاً قابل قبول نیست. تحریم باید با هدف تحکیم رژیم منع گسترش سلاح هسته ای باشد. مسلم است که ما نمی توانیم درباره تحریم‌هایی صحبت کنیم که به‌عنوان تنبیه یک کشور و مردم آن بخاطر هر اقدامی و یا بی اقدامی تعبیر شوند. ما مسائل را در چنین عرصه ای بررسی نخواهیم کرد.
- یعنی در روسیه تحریم‌های مربوط به بخش نفت را کاملاً غیر قابل قبول می دانند؟
تاکید می کنم: از نظر موضعی که روسیه اتخاذ می کند، تنها تحریم‌هایی که ارتباطی به رژیم منع گسترش سلاح هسته ای دارند، می توانند بررسی شوند.
- ایران در مسئله تبادل سوخت، نگران است آنچه که برای غنی سازی تکمیلی می‌دهد را باز پس نگیرد، آیا شما این نگرانی را مستدل می دانید؟ چرا 1+5 مخالف تبادل همزمان سوخت در خاک ایران است؟
باید درباره چند نکته توضیح دهم. اول این که صحبت درباره فرمول جابجایی سوخت برای رآکتور تهران است که از ابتدا در چارچوب 1+5 تدوین نشده بود، این ابتکار آژانس بین المللی انرژی اتمی است که به‌طور مشترک با روسیه، آمریکا و فرانسه تنظیم شد و ایران نیز به این روند ملحق شد.
فرمول قابل درک است: صحبت درباره معاوضه اورانیوم غنای پایین اندوحته شده در نطنز با کپسول های سوختی برای رآکتور تحقیقاتی تهران است که مهلت استفاده از سوخت موجود در آن رو به پایان است. حال سوال این است که این معاوضه کجا انجام شود.
بی اعتمادی متقابل طرفین بسیار محرز است و این بر هر مسئله مرتبط با برنامه هسته ای ایران، و از جمله مسئله فوق تاثیر می گذارد. تهران پیشنهاد آژانس، روسیه، آمریکا و فرانسه مبنی بر اینکه اورانیوم غنای پایین برای معاوضه آتی آن با سوخت به خارج از ایران منتقل شود را مناسب نمی داند. طرف ایرانی تردید دارد که اگر کنترل بر این اورانیوم را از دست بدهد، چیزی در عوض دریافت نکند.
کاملاً قابل درک است که انعطاف پذیری باید از سوی هر دوطرف نشان داده شود. روسیه درباره این پیشنهاد، به‌عنوان یکی از طرفین معتقد است که معاوضه در خارج از ایران می‌تواند برای ایرانیان قابل قبول باشد. باید این را در نظر داشت که ما تنها پیشنهاد می دهیم اورانیوم غنای پایین از خاک ایران خارج شود، اما تا زمان مبادله از سوی آژانس مهر و موم شود و تحت ضمانت مطمئن آژانس باشد که این هرگونه سیاسی سازی مسئله و یا تاثیرگذاری عوامل سیاسی بر تحقق این فرمول را منتفی می سازد.
تحویل ندادن اس – 300 به ایران ربطی به مساله هسته ای ندارد
- آیا روسیه در مسئله عرضه اس-300 به ایران موضع منفی آمریکا و اسرائیل را در نظر می گیرد؟ گفته می شود که عرضه این سیستم ها خط بطلانی بر امکان تصویب قرارداد جدید کاهش تسلیحات تهاجمی استراتژیک در آمریکاست. شاید همین نیز دلیل تاخیر در عرضه است؟
قرارداد عرضه این سیستم ها به ایران وجود دارد و ما آن را اجرا خواهیم کرد. تاخیر مربوط به مشکلات فنی است که اکنون در دست رفع هستند. مسائل مربوط به همکاری های فنی - نظامی ما با ایران بسیار سیاسی می شوند. این به کار کمک نمی کند. ما همواره نسبت به همه تعهدات خود برای عرضه محصولات نظامی به سایر کشورها رویکردی بسیار مسئولانه داشته ایم و کاملاً بر اساس مطالبات داخلی خود که ً نسبت به چنین فعالیت‌هایی بسیار سختیگرانه هستند، عمل می کنیم.
اما موارد بسیاری وجود دارند که درک متعادل و آمادگی متقابل برای بحساب آوردن منافع ما، از جمله در این عرصه را نمی بینیم. بسیاری از اشخاص حقوقی در روسیه کماکان مشمول تحریم‌های آمریکا هستند در حالی که دلیلی برای آن وجود ندارد.
این مسئله ای است که ما را نگران می کند. موارد دیگری هم هستند که منافع ما به میزان کافی به‌حساب آورده نمی شوند. از این رو اصلی کردن موضوع عرضه اس-300 از کل موضوع‌های دیگر و تبدیل آن به مشکل اصلی و بویژه مربوط ساختن آن به مباحث اعتماد سازی نسبت به ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران، کاملاً نادرست است.
در اینجا دو مسئله کاملاً مجزا وجود دارند که نسبت به هریک باید رویکردی بر اساس ویژگی‌ها و ماهیت آن داشت و نباید سعی شود که ارتباط و یا مطالبه ای مصنوعی که ارتباطی با موضوع ندارد، بدان تحمیل گردد.
