نتایج یک نظرسنجی نشان داد 42درصد افراد اغلب شاد، 30درصد گاهی اوقات شاد و گاهی غمگین و 28درصد مابقی همیشه غمگین هستند.
دکتر ایازی با بیان اینکه متأسفانه باید بپذیریم برای گذران اوقات فراغت مردم تهران برنامه مدون و مناسبی وجود ندارد، اقدام برای ایجاد نشاط و شادی در شهروندان را بسیار حائز اهمیت دانست و عنوان کرد: تمامی دستگاه‌هایی که به‌نحوی مرتبط با این موضوع هستند موظفند جدی‌تر به آن بپردازند چرا که شرایط کنونی جامعه اقتضا می‌کند برنامه‌های شاد و مفرح برای جامعه جوان داشته باشیم.
ایازی درخصوص شرایط شاد بودن جامعه گفت: گروهی معتقدند انسان زمانی شاد است که زندگی بر وفق‌مراد باشد و دغدغه‌ای نداشته باشد که متأسفانه 3موضوع مهم شغل، ازدواج و مسکن در حال حاضر به دغدغه اصلی جوانان تبدیل شده است.
شنیدن این عبارات از زبان معاون اجتماعی شهردار تهران در حالی است که به عقیده روانپزشکان مشکلات اقتصادی، عامل مهم شیوع اختلالات روانی در تهرانی‌ها و رخت بربستن شادی از میان آنهاست؛
به‌طوری که تفاوت فاحش درآمدی در تهران و افزایش فاصله طبقاتی، به‌هیچ عنوان قابل تحمل و دفاع نیست و اختلالات رفتاری زیادی را به‌وجود آورده است. به این ترتیب متأسفانه اکثر مردم تهران عصبی و عبوس شده‌اند و نشاط و سر‌‌زندگی در بین آنها کمتر دیده می‌شود.
اما اینکه چرا در شهرهای بزرگی مثل تهران، مردم بیشتر انواع اختلالات روانی را تجربه می‌کنند، موضوعی است که روانپزشکان نظرات مختلف اما تقریبا هم‌جهتی درباره آن دارند.
دکتر پرویز مظاهری، دبیر انجمن روانپزشکان ایران در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه در شهرهای بزرگ عدم‌رسیدگی به شهروندان به‌علت تراکم جمعیت منجر به افزایش شیوع انواع اختلالات روانی به‌خصوص اضطراب و افسردگی می‌شود، می‌گوید: البته این اختلالات در شهرهای کوچک هم دیده می‌شود اما چون در این شهرها مردم زندگی آرام‌تری دارند، کمتر دچار اضطراب می‌شوند؛ ضمن اینکه همین مردم به‌دلیل نبود امکانات کافی و تسهیلات، افسردگی کمتری را تجربه می‌کنند.
«ما در شهرهای بزرگ روزانه با انواع اطلاعات و داده‌های مختلف مواجه می‌شویم و حتی این تبلیغات هم در خیلی از مواقع سلامت روانی شهروندان را تهدید می‌کند.»
دکتر محمد‌علی شهرکی، روانپزشک و مدیر اجرایی جمعیت ترک اعتیاد آفتاب نیز با بیان این عبارات و با تأکید بر اینکه شهرهای بزرگی مثل تهران احتیاج به بازسازی فضای تبلیغاتی دارند، به همشهری می‌گوید: همین بیلبوردهای تبلیغاتی تجهیزات گران‌قیمت و متنوعی هستند که خواه ناخواه چه قبولشان داشته باشیم و چه نداشته باشیم، به‌صورت ارزش در می‌آیند و در این میان، رسانه‌ها هم به این تبلیغات دامن می‌زنند.
جامعه ناایمن و برون‌ریزی‌های مختلف
به گفته کارشناسان، در طول سال‌های گذشته، اگرچه تهران توسعه یافته ولی رفاه و امکانات مردم این شهر به همان اندازه توسعه نیافته است. همین امر هم باعث شده مردم بیشتر نگرانی و افسردگی و خشم خود را به کانون خانواده ببرند و آن هم به‌صورت انواع اختلالات خواب، سردرد و دیگر اختلالات روان‌تنی خود را نشان دهد.
دکتر مهراد متین‌راد، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه استرس‌های مختلف زندگی شهری، خود را به‌صورت اختلالات مختلف روانپزشکی و روان‌تنی نشان می‌دهند،
این‌طور توضیح می‌دهد: معضل عمده ما این است که ما یک جامعه ناایمن داریم به‌طوری که شاهد بی‌ثباتی عمیقی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم هستیم. در کنار این، مردم ما عادت کرده‌اند که هر روز از رسانه‌های مختلف اخبار نگران‌کننده بشنوند و همیشه در اضطراب و حیرت باشند.
نتیجه این بی‌نظمی هم نمود خود را در رانندگی، خرید کردن، حضور در مکان‌های شلوغ و حتی در رفتارهای روزمره نشان می‌دهد.دکتر شهرکی نیز با اشاره به اینکه معضل کار و فعالیت هم عمده‌ترین زمان مردم را اشغال کرده، توضیح می‌دهد: می‌توان گفت دیگر چیزی به نام تعطیلات آخر هفته و استراحت برای بازسازی افکار و پرداختن به جنبه‌های فردی باقی نمی‌ماند و همین استرس‌ها هم وقتی مدام افزایش می‌یابند، قاعدتا باعث بروز انواع بیماری‌های پنهان دیگر می‌شوند.
به گفته وی، چنین فردی در چنین شهری به‌تدریج دچار وادادگی می‌شود و علاوه بر سایر اختلالات روانپزشکی، انواع آسیب‌های اجتماعی نیز در او نمود پیدا می‌کنند.
دکتر شهرکی با بیان اینکه با توجه به ساخت شهرهای بزرگ و اینکه مردم بیشتر زمان خود را در داخل شهر سپری می‌کنند،
لزوم بازنگری در معماری و طراحی ساخت چنین شهرهایی را ضروری دانست‌وگفت: این طراحی باید با تمرکز بر جنبه‌های روانی مردم صورت گیرد یعنی محیطی ساخته شود که اضطراب را از شهروندان دور کند.
خوددرمانی یا فرار
به گفته کارشناسان در خوش‌بینانه‌ترین حالت، 20درصد افرادی که به‌علت مشکل مبهمی به پزشک مراجعه می‌کنند، یا بیماری‌شان کاملا روانپزشکی است که به صورت مشکل جسمی بروزکرده یا اینکه اختلال روانپزشکی روی مشکلات دیگر پزشکی فرد سوار شده است.
دکتر شهرکی در این باره می‌گوید: البته مردم ما در بیشتر موارد چنین وضعیتی را که همراه با فشارهای روانی است تحمل می‌کنند، در درجه دوم هم درصورت تحمل نکردن شرایط، به‌خود درمانی یا درمان‌های جایگزین می‌پردازند مثلا سراغ تکنیک‌های مختلف آرام‌سازی و یا تفکر مثبت می‌روند یا اینکه از کتاب‌های عمومی روانشناسی استفاده می‌کنند.
به گفته وی، باید درنظر داشت اگرچه این روش‌ها به جای خود مثبت هستند ولی ممکن است فرد را به این فکر خطا بیندازند که دیگر نیازی به مراجعه به روانپزشک نیست.
به عقیده دکتر شهرکی در نهایت هم بیماران با انواع علائم جسمی مثل سردرد، سرگیجه، خستگی مفرط و تپش‌قلب به پزشک مراجعه می‌کنند و تازه در این زمان است که پزشک فرد را برای تشخیص اختلال روانی به روانپزشک ارجاع می‌دهد.
این در حالی است که به گفته روانپزشکان خیلی از مردمی که دچار مسائل وابسته به استرس می‌شوند، اصلاً نمی‌دانند که باید هنگام مواجهه با این علائم چه کرد به همین دلیل یا این استرس را سرکوب می‌کنند یا دائما از آن در حال فرار هستند.
دکتر راد نیز خاطرنشان می‌کند: در یک جامعه ناایمن مهم‌ترین نقش مسئولان ما این است که مردم را با روش‌های مختلف مدیریت استرس و مقابله با آن آشنا کنند تا مردم بتوانند با باورهای اجتماعی این استرس را کنترل کنند تا بیش از این شاهد بی‌دقتی و بی‌تمرکزی در امور روزمره، اتلاف وقت، بالارفتن هزینه‌ها و کاهش بهره‌وری نباشیم.
