اما برخی واحدهای صنفی با بیسابقه خواندن رکود حاکم بر بازار شب عید، این امر را ناشی از اجرای سیاستهای تنظیم بازار قلمداد میکنند.
در اینباره با محسن بهرامی ارض اقدس، رئیس کمیسیون توسعه تجارت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران گفتوگو کردهایم.
- اجرای سیاستهای تنظیم بازار تا چه حد قادر به کنترل قیمتها در بازار شب عید بوده است؟
نمیتوان تاثیر اجرای این سیاستها بر بازار شب عید را انکار کرد. با وجود این، باید توجه کرد که این شیوه تنظیم بازار عملا مغایر با سیاستهای رقابتی کردن و خصوصیسازی بازار است.
این شیوه که برخی عرضهکنندگان، کالا را به دور از چشم ماموران مالیاتی و پرداخت هزینههای سرقفلی و ... با این هدف که در کوتاه مدت فروش خوبی داشته باشند همراه با چاشنی عرضه برخی کالاها مانند مواد پروتئینی به برخی مراکز فروش آورده و اینکه زمینه خرید برخی کالاهای غیرضروری را فراهم کنیم، اقدام چندان درستی برای تنظیم بازار نیست. دولت نباید به عرضهکنندگان کالا فشار آورد تا قیمتها را به شکل دستوری کاهش دهند؛ چرا که این امر مغایر با برخی سیاستهای کلان ساماندهی بازار است.
- در دولتهای قبل نیز این سیاست از محورهای تنظیم بازار توسط مسئولان وقت وزارت بازرگانی بوده است!
فضای اقتصادی کشور در دولتهای قبل با شرایط کنونی اقتصاد کشور متفاوت بود و در آن هنگام شعار فضاسازی برای شکلگیری بازار رقابتی را سر نمیدادیم و تعداد کالاهای مشمول قیمتگذاری و اعمال نظارتهای دولتی نیز بسیار بیشتر از چند قلم کالای کنونی بود.
اما پس از ابلاغ سیاستهای کلی اصل 44 و قانون اجرایی آن و در شرایطی که بر شکلگیری بازار رقابتی و خصوصیسازی واقعی تاکید شده است، این موضوع تناقض ساختاری با سیاستهای مذکور و دستیابی به هدف شکلگیری بازار رقابتی دارد.
- علت افزایش قیمت برخی کالاها بهرغم اجرای سیاستهای تنظیم بازار کدام است؟
همواره با افزایش تقاضا و کاهش عرضه، اختلاف قیمت شکل میگیرد و زمینه برای سوءاستفاده برخی واحدهای صنفی فراهم میشود؛ موضوعی که در اصل از اجرا نشدن سیاستهای ساختاری و اقتصادی دولت نشأت میگیرد. اما اگر بر اجرای سیاستهای ساختاری و رقابتی کردن اقتصاد کشور اصرار ورزیم دیری نخواهد گذشت که قیمتهای بازار نیز از ثبات بیشتری برخوردار خواهد شد.
- چه راهکاری برای جلوگیری از نوسان قیمتهای شب عید باید مد نظر قرار گیرد؟
دولت باید مطابق با قانون نظام صنفی کشور و مطابق روال رایج در همه کشورهای پیشرفته برگزاری حراجهای فصلی را در فصول مختلف مد نظر قرار دهد؛ چرا که با گسترش اینگونه حراجهاست که مردم به واقعی بودن میزان تخفیف و کیفیت کالاهای عرضه شده اطمینان حاصل میکنند و عرضه کالاها با قیمت کمتر، قیمتهای بازار را تحت تاثیر قرار میدهد اما اینکه با برپایی نمایشگاههایی مانند آنچه اکنون اجرا میشود برخی عرضه کنندگان کالا با افزایش قیمتها ظاهرا تخفیفهای ویژهای را در نظر میگیرند، چندان کارآمد نخواهد بود.