ون جیابائو، نخست‌وزیر چین بالاترین مقام این کشور بوده که در یکسال گذشته به‌شدت از عملکرد دولت آمریکا انتقاد کرده است. وی در نشست خبری در پایان نشست سالانه کنگره ملی خلق چین از فرصت استفاده کرد و آمریکا را به نقض حاکمیت پکن متهم کرد.
نخست‌وزیر چین در این نشست تاکید کرد که واشنگتن با فروش تسلیحات به تایوان و استقبال از دالایی لاما در کاخ سفید حاکمیت چین را نقض کرده است.
ون جیابائو اعلام کرد که با شروع به کار اوباما به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا روابط نخستین و سومین قدرت اقتصادی جهان روند خوبی داشت اما این اقدامات آمریکا ضربه سختی به روابط دوطرف وارد کرد.
روابط چین و آمریکا در ماه‌های اخیر به خاطر مجموعه‌ای از مشکلات به‌شدت دچار تنش شده است. نخست‌وزیر چین 23اسفند تاکید کرد: مسئولیت این اختلاف‌های شدید برعهده پکن نیست و آمریکا مسئول این وضعیت به حساب می‌آید.
وی گفت: ما امیدواریم آمریکا با صداقت کامل به این مسائل پاسخ دهد و گام‌های ملموسی برای بهبود روابط دوجانبه بردارد. نخست‌وزیر چین تاکید کرد که روابط مسالمت‌آمیز بین آمریکا و چین باعث پیروزی هر دو کشور خواهد بود.
آمریکا در ماه ژانویه فروش 4/6 میلیارد دلار تسلیحات را به تایوان که چین هنوز آن را بخشی از خاک خود می‌داند، تأیید کرد. این اقدام باعث خشم مقام‌های چین شد. پکن اعلام کرده است که برای الحاق مجدد تایوان به خاک این کشور حتی از نیروی نظامی هم استفاده خواهد کرد.
ماه گذشته هم باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا با دالایی‌لاما، رهبر معنوی بودائیان تبت در کاخ سفید ملاقات کرد. مقام‌های چین می‌گویند دالایی لاما در تلاش برای اعلام استقلال تبت است و به همین خاطر این دیدار اختلاف‌ها میان دوطرف را پیچیده‌تر از گذشته کرد. هر چند حدود 3 هفته قبل فرستاده ویژه آمریکا با سفر به پکن تلاش کرد تا قدمی برای بهبود روابط دو طرف بردارد اما به عقیده بسیاری گسترده شدن اختلاف‌ها اکنون این مسیر را بسیار مشکل کرده است.
دولت آمریکا در ماه‌های اخیر از تمام اهرم‌های خود از جمله گزارش حقوق بشر وزارت امورخارجه برای تحت‌فشار قراردادن پکن استفاده کرده است. روز جمعه دولت چین ضمن محکوم کردن این گزارش، آمریکا را متهم کرد که از مسئله حقوق بشر به‌عنوان ابزاری علیه سایر کشورها استفاده می‌کند.
نخست‌وزیر چین روز گذشته همچنین ضمن مخالفت با ارزش‌گذاری مجدد یوان - واحد پول این کشور - اعلام کرد که این اقدام به اصلاح نرخ برابری ارز کمکی نخواهد کرد.
آمریکا و تعدادی از شرکای تجاری این کشور مدت‌هاست که چین را برای افزایش ارزش واحد پولی خود تحت فشار قرار داده‌اند. هفته گذشته هم باراک اوباما بار دیگر از دولت چین خواست برای متعادل شدن اقتصاد جهانی ارزش یوان را در مقابل ارزش دلار آمریکا افزایش دهد.
آمریکا و متحدانش اعتقاد دارند که دولت چین با پایین نگه‌داشتن ارزش یوان، در تجارت جهانی در مقابل آمریکا سود بیشتری از صادرات خود می‌برد و به همین خاطر از موقعیت برتری برخوردار می‌شود.نخست‌وزیر چین تاکید کرد که سیاست نرخ برابری ارز یک کشور به اقتصاد ملی و اوضاع اقتصادی آن کشور وابسته است.
