دکتر مانفرد بوم در سال ۱۹۹۶ از آلمان به آمریکا مهاجرت کرد. وی سالهاست به جای طبابت، در آزمایشگاههای تحقیقات پزشکی مشغول کار است. دکتر بوم ابتدا دو سال در کلینیک تحقیقاتی دانشگاه میشیگان تیمی پژوهشی را همراهی کرد که در زمینه بافتشناسی تحقیق میکرد. این تیم در تحقیق خود تأثیرات منفی جراحی برای گشاد کردن رگهای خونی را بررسی میکرد. این جراحی احتمال سکتههای قلبی را کاهش میدهد، اما اثرات منفی جانبی نیز به همراه دارد.
دکتر بوم میگوید: «وقتی بافتی زخمی میشود، درجه آسیبدیدگی باید به نحوی برای سیستم ترمیمکننده بدن مشخص شود. سپس این سیستم در بافت زخمیشده فعال میشود، اما پروسه ترمیم سلولهای سالم را نیز مانند سلولهای آسیبدیده از نو برنامهریزی میکند.»
برنامهریزی دوباره فعالیت سلولها در پروسه ترمیم
دکتر مانفرد بوم که اکنون مدیریت آزمایشگاه تحقیقاتی ششها، قلب و عروق انستیتو ملی بهداری آمریکا را بر عهده دارد، با تیم هفت نفره خود درباره سلولهای بنیادی تحقیق میکند. او میگوید، اگر مکانیسم پروسه ترمیم سلولی شناخته شود، درک بیماری و در نتیجه درمان موفقتر آن نیز آسانتر میشود.
دکتر بوم توضیح میدهد:«برای شناخت این پروسه، استفاده از سلولهای بنیادی این امکان را در اختیار پژوهشگران قرار میدهد که تأثیر داروهای تازه یا عوامل محیطی را روی سلولهای مشخصی بررسی کنند.»
امید آن میرود که سلولهای بنیادی بتوانند اعضای آسیب دیده را از نو بسازند. در پاسخ به این سوال که آیا میتوان با کاشت سلولهای بنیادی کاری کرد که مثلأ یک دست قطع شده دوباره از نو رشد کند، دکتر بوم میگوید: «انسان موجود پیچیدهای است.»
وی توضیح میدهد:« تصور کنید که قلب من دیگر درست کار نکند. بعد به من گفته شود که از یک سلول جنینی میتوان دوباره قلب تازهای برای تو ساخت. در حیطه نظری، چنین چیزی ممکن است. اما در عمل تا رسیدن به چنین مقصدی راه بسیار بسیار درازی پیشروست.»
"هنوز در آغاز راه هستیم"
مهمترین مسئله هم اینجاست که دانشمندان هنوز نمیدانند سلولهای بنیادی در حال رشد اگر در بدن زنده کاشته شوند، چه واکنشی از خود نشان خواهند داد. نتایج تحقیقاتی که تاکنون در این مورد صورت گرفته هنوز در مراحل بسیار ابتدایی است. در اغلب موارد، سلولهای کاشته شده در بدن انسان نتوانستهاند به حیات خود ادامه دهند. از سوی دیگر، هنوز بسیاری به دلایل مذهبی یا اخلاقی، مخالف استفاده از سلولهای جنین انسان در تحقیقات پزشکی هستند.
البته از یک سال پیش که باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، با تغییر در قوانین تحقیق بر روی سلولهای بنیادی موافقت کرد، امکان پژوهش برای دانشمندان آمریکایی کمی گستردهتر شده است. دکتر بوم میگوید: «سبک گفتگو در این زمینه هم کمی تغییر کرده است. مردم رفتهرفته علاقه بیشتری از خود نشان میدهند. همکاریها بیشتر شده است و پژوهشگران زمینههای مرتبط مقالههای علمیشان را در این زمینه هر از چند گاهی در انستیتوی ما عرضه میکنند.»
به گزارش دویچهوله، در آزمایشگاه تحقیقاتی سلولهای بنیادی که دکتر مانفرد بوم مدیریت آن را برعهده دارد، ارگان یا بافتی ساخته نمیشود. در عوض، او و همکارانش به کمک سلولهای بنیادی در مورد تأثیر فعالیت ژنهای مختلف روی بیماریها تحقیق میکنند.
شناخت عملکرد هر کدام از این ژنها گام بزرگی است در درمان بیماریهایی که میلیونها نفر در سراسر جهان از آن رنج میبرند، مثلأ در درمان سخت شدن جدار رگهای خونی.