در شرایطی که سینمای این کشور اروپایی تلاش دارد تا صنعت سینمای داخلی را تقویت کند، خبرسازی‌های سینمایی دیگر، این کشور را به صورت تیتر مهم رسانه‌های هنری درآورده است.
این‌بار هم خبرسازی جنجالی از سوی واتیکان بود. منتقد سینمایی و هنری او فرواتور رومانو، روزنامه رسمی واتیکان ، معمولا نقدهایی پر سروصدا روی فیلم‌های سینمایی می‌نویسد. این‌بار نقد سینمایی این روزنامه درباره «آواتار» ساخته جدید جیمز کامرون، باعث بحث و سروصدا شد.
تحلیل‌گران سینمایی تمایل واتیکان برای نقد فیلم‌هایی مثل «رمز داوینچی» و حتی «ماه تازه» را درک می‌کنند (زیرا مضمون این فیلم‌ها به مسائل مربوط به کلیسا هم می‌پردازد) ولی علاقه منتقد روزنامه واتیکان برای بحث درباره فیلمی علمی-تخیلی و فانتزی مثل «آواتار»، کمی عجیب و غریب است.
اهل سینما می‌‌گویند علت چاپ نقد کمی زودتر از نمایش عمومی «آواتار» می‌تواند به معنی آن باشد که واتیکان خواسته برای بینندگان فیلم یک پیش‌زمینه ذهنی خلق کند و جو را علیه آن تحریک کند. این تحلیل می‌تواند تا حد زیادی درست باشد. ولی به صورت همزمان این سؤال مطرح می‌شود که آیا واتیکان می‌تواند تأثیر مورد نظر خود را در این رابطه بگذارد یا خیر.
«آواتار» چند هفته دیرتر از بقیه کشورهای جهان در ایتالیا اکران عمومی شد و زمانی که هفته قبل حدود 900سالن سینمای سراسر خاک ایتالیا آن را اکران عمومی کردند، تماشاگران سینما در این کشور چیزهای زیادی درباره‌اش شنیده بودند. فروش سرسام‌آور فیلم در آمریکای شمالی و دیگر کشورهای جهان، می‌توانست محرک و انگیزه خوبی برای بینندگان ایتالیایی باشد تا بینند این فیلم در خود چه دارد که توانسته حدود یک میلیارد و400میلیون دلار در سطح جهانی فروش کند.
مالکان سینماها در ایتالیا «آواتار» را همزمان با تعطیلات کریسمس (و همراه با آمریکا و بقیه کشورهای جهان) به نمایش عمومی نگذاشتند، زیرا طبق یک سنت قدیمی سالن‌های سینماهای ایتالیا در ایام کریسمس تحت تسلط کمدی درام‌های خانوادگی و جوان‌پسند ایتالیایی است. در چنین اوضاع و احوالی، تماشاگران سینما معمولا استقبال خوبی از محصولات خارجی نمی‌کنند. توزیع‌کنندگان «آواتار» در کمپانی فوکس قرن بیستم هم با وجود آنکه نسبت به موفقیت این فیلم در خاک ایتالیا اطمینان داشتند، اما ترجیح دادند که ریسک نکنند و فیلم خود را در زمان مناسبت‌تری روی پرده سینماهای این کشور بفرستند.
چنین به نظر می‌رسد که نقد منفی روزنامه واتیکان علیه «آواتار» نتوانسته تأثیری بر وضعیت فروش آن و نوع استقبال تماشاگران از آن بگذارد. منتقد سینمایی واتیکان به نوع نگاه کامرون به مسائل زیست‌محیطی در قصه فیلم اشکال گرفته و آن را کاری سست و بی‌پایه و اساس ارزیابی کرده است. این منتقد، خود فیلم را نیز یک کار سطحی ارزیابی کرده است.
نقد «سینمایی» منتقد واتیکان در شرایطی درباره «آواتار» ارائه می‌شود که نقدهای قبلی روزنامه واتیکان به جنبه‌های مذهبی فیلم‌هایی مثل «رمز داوینچی» یا قسمت دوم «گرگ و میش» پرداخته بود. برای مثال، واتیکان «رمز داوینچی» را به این دلیل تحریم کرد که قصه‌اش علیه کلیسا بود و به اعتقاد اهالی واتیکان، تاریخ مذهبی مسیحی را تحریف کرده است. به همین ترتیب، منتقد سینمایی واتیکان در نقد خود بر «فرشتگان و شیاطین» (قسمت دوم «رمز داوینچی») بر نکته‌های مذهبی فیلم تأکید داشت و تلاش اصلی او متوجه افشاکردن تحریف‌هایی است که دن‌براون در قصه کتاب خود به آنها دست زده است.
رسانه‌های گروهی ایتالیا و دیگر کشورهای جهان در همان زمانی که خبر مربوط به نقد روزنامه واتیکان روی «آواتار» را در سطح گسترده‌ای منتشر می‌کردند، از داستین هافمن بازیگر کلاسیک سینمای هالیوود هم غافل نبودند. به گفته رسانه‌های گروهی بازیگر فیلم‌های «فارغ‌التحصیل» و «توتسی» را هم باید به جمع آن دسته از ستارگان سینما اضافه کرد که می‌توانند به صنعت توریسم ایتالیا کمک کنند و پتانسیل زیادی برای جذب توریست‌های خارجی به این کشور قدیمی و سنتی اروپایی دارند. قبل از این جورج کلونی از عشق و علاقه زیاد خود به ایتالیا و لوکیشن‌های زیبا و کلاسیک حرف زده بود و حتی چندین ماه از سال گذشته میلادی را در نقطه‌ای در شمال این کشور گذراند. حالا نوبت داستین هافمن است که به روشی شبیه کلونی، توجه مردم جهان را به سمت ایتالیا جلب کند.
منطقه مورد علاقه هافمن در محدوده کمتر شناخته شده مارچه قرار دارد. هافمن که همین روزها راهی این محل می‌شود، قصد بازی در یک فیلم تبلیغاتی توریستی را هم در این محل دارد. این آگهی تبلیغاتی قرار است از شبکه‌های تلویزیونی ایتالیا پخش شود. در عین حال، اداره توریسم ایتالیا با استقبال از این اقدام هافمن، گفته قصد دارد آگهی فوق را در سطح بین‌المللی هم پخش کند.
در این فیلم تبلیغاتی، هافمن در حال یادگیری کلماتی ایتالیایی از روی یکی از شعرهای چیاکومو لیوپاروی، شاعر اهل مارچه است. اما او در یادگیری این کلمات کمی مشکل دارد و ترجیح می‌دهد به جای این کار، راهی دیدار از مناطق جذاب منطقه شود. این مناطق شامل محل تولد هنرمندان دوران رنسانس ایتالیا یعنی رافائل نقاش و روسینی آهنگساز می‌شود.
در حالی که مسئولان اداره توریسم از حرکت هافمن 72 ساله استقبال خیلی خوبی کرده‌اند و آن را کمک به رونق صنعت توریسم می‌دانند، برخی از اهالی محل و روشنفکران ایتالیایی نگاه مثبتی به این مسئله ندارند. آنها این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا هافمن واقعا عاشق فرهنگ و هنر و جذابیت‌های توریستی ایتالیاست یا اینکه می‌خواهد پولی دریافت و نام خود را در سطح وسیع‌تری مطرح کند؟ برای مثال آنها به این نکته اشاره می‌کنند که کلونی بعد از آنکه گفت ایتالیا خانه دوم اوست، منزلی در این کشور خریداری کرد و آیا هافمن هم همین کار را می‌کند یا خیر؟
بحث مقیم‌شدن یا نشدن هافمن در ایتالیا، مانع از آن نشده که کمپانی فوکس قرن بیستم طرح خود برای شروع همکاری مشترک با صنعت سینمایی ایتالیا را کنار بگذارد. این کمپانی در شرایطی راهی این کشور اروپایی می‌شود که قصد احداث یک واحد تولید فیلم را دارد. این واحد که «بیست‌ویکمین فوکس قرن» نام دارد قصد فعالیت دامنه‌دار در ایتالیا را دارد.
اولین فیلمی که این واحد در ایتالیا تولید می‌کند «والانزا سکا: گل شیطان» نام دارد که براساس افسانه واقعی، ناتو والانزا سکا رهبر گنگستری سرشناس دهه70 ایتالیاست. او در انواع و اقسام کارهای خلافکارانه همچون سرقت از بانک، آدم‌ربایی و جنایت دست داشت و چندبار هم از زندان فرار کرد. این فعالیت‌ها باعث شد تا لقب یک شورشی ضدقانون مرموز را بگیرد. واحد تازه‌تأسیس فوکس این فیلم را با مشارکت مالی یک شرکت ایتالیایی تهیه می‌کند و قرار است کلید فیلمبرداری آن اوایل ماه آینده در شهر میلان زده شود. کیم روسی استوارت بازیگر مشهور ایتالیایی نقش والانزاسکا را بازی می‌کند و پاز وگا همسر اوست.
شرکت بیست‌ویکمین فوکس قرن قصد دارد سالانه حداقل 3فیلم در ایتالیا تولید کند. تمام عوامل تولید و قصه این فیلم‌ها ایتالیایی خواهد بود و تمام صحنه‌های آنها در لوکیشن‌های مختلف این کشور فیلمبرداری می‌شود. مسئول این شرکت می‌گوید: «کمپانی فوکس 30سال قبل فیلم «لونا» اثر برناردو برتولوچی را در سطح بین‌المللی توزیع کرد. از همان زمان تعدادی از محصولات برتر سینمای ایتالیا توسط این کمپانی توزیع شد و مسئولان فوکس همیشه در صدد آن بودند که روی محصولات ایتالیایی سرمایه‌گذاری کنند. این اشتیاق بالاخره پاسخ مثبت خود را در روزهای آغازین سال جدید میلادی دریافت کرد».
تحلیل‌گران اقتصادی سینما پیش‌بینی می‌کنند اقدام این کمپانی، توسط دیگر کمپانی‌های بزرگ فیلمسازی هالیوود دنبال شود. کمپانی‌های بزرگ فیلمسازی با ایتالیا، فرهنگ و صنعت سینمای آن، آشنایی خیلی خوبی دارند. هر سال، تعدادی از محصولات پر سروصدای سینما در لوکیشن‌های مختلف این کشور فیلمبرداری می‌شوند و هنرمندان مطرح سینما هر سال برای چند ماه مهمان شهرهای متفاوت ایتالیا هستند. برخورد اهالی صنعت سینمای ایتالیا و مردم عادی مناطق مختلف کشور با این گروه‌های فیلمبرداری همیشه خوب و مثبت بوده است. همین مسئله گروه‌های بیشتر فیلمسازی را تشویق به حضور در لوکیشن‌های ایتالیایی می‌کند. اجرای سیاست معافیت‌های مالیاتی برای محصولات خارجی، از دیگر چیزهایی است که هنرمندان بین‌المللی را مشتاق به کار در این کشور اروپایی می‌کند.
صنعت سینمای ایتالیا قدر این بده و بستان‌های هنری را می‌داند. سینماهای ایتالیا در سال2009 به مدد نمایش فیلم‌هایی مثل «عصریخی3»، «ماداگاسکار2» موفق به کسب رشد 5درصدی در فروش شدند. البته 65درصد از 99میلیون بلیت سینمایی که در این کشور فروخته شد، اختصاص به محصولات هالیوودی دارد و تولیدات ایتالیایی با یک کاهش 5درصدی فروش، 20درصد از کل فروش جدول گیشه نمایش را به خود اختصاص دادند. اما صنعت سینمای ایتالیا از این بابت چندان نگران نیست. در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی (البته به استثنای فرانسه) محصولات ایتالیایی در جدول گیشه نمایش از موقعیت نسبتا خوبی برخوردار هستند.
ایتالیا فقط در فکر افزایش همکاری خود با هالیوود و دیگر کشورهای پیشرفته اروپا نیست؛ هنرمندان ایتالیایی به کشورهای دیگر همچون هند و آمریکای مرکزی و جنوبی هم نظر دارند. چینه چیتا مرکز معتبر هنری ایتالیا که در شهر رم قرار دارد، قصد همکاری نزدیک با صنعت سینمای بالیوود را دارد. این استودیوی قدیمی امکانات و تجهیزات هنری خود را در اختیار محصولات هندی قرار می‌دهد.
اسکرین
