به نحوی که دستاندرکاران صنعت فرش با تکذیب این اخبار، ورود برخی فرشهای خارجی را به شیوه قاچاق و از مجاری غیررسمی قلمداد کردند.
تداوم حضور هر چند کمرنگ فرشهای خارجی در بازار داخلی که بیشتر فرشهای ارزان قیمت ماشینی را در بر میگیرد از یک سو و انتشار اخباری مبنی بر تعیین تعرفه 50درصدی برای واردات فرش، واکنش دستاندرکاران غیردولتی این صنعت را بهدنبال داشت به نحوی که برخی این امر را به معنای پایان کار صنعت فرش کشور دانستند. این دیدگاهها موجب شد تا دستاندرکاران صنعت فرش با موضعگیری نسبت به برخی موضوعات مطرح شده، تصویب این تعرفه را مربوط به 2سال قبل قلمداد کنند.
باید فاتحه فرش را خواند
عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی شیراز در واکنش به اعمال تعرفه 50درصدی واردات فرش برای جلوگیری از واردات فرشهای قاچاق خارجی، این موضوع را چندان اثر بخش ندانست و به ایسنا، گفت: با این کار و رسمی کردن واردات، باید فاتحه فرش را خواند.
محمد علی دیدهروشن در مورد اینکه رسمی کردن واردات فرش با تعرفه 50 درصدی چقدر میتواند مانع ورود فرشهای خارجی ارزان قیمت باشد؟ افزود: این واردات را که رسمی کنند، قطعا باید فاتحه فرش را خواند. حالا قاچاق آن به اندازه کافی میآید. وقتی هم که واردات آن را رسمی کنند، چون قیمت آن پایین است، با 50 درصد که هیچ، با 100 یا 150درصد هم، نتیجه نمیدهد.
وی میافزاید: جلوگیری از قاچاق، کار خیلی سخت و نشدنی است. اما از آنجایی که امروز نیاز به فرش منطبق با سلیقه مشتری است، برای همین ما باید با توانمندی که در خودمان ایجاد میکنیم، همان کاری را انجام دهیم که آنها دارند انجام میدهند.
دیدهروشن افزود: دولت میتواند به جای اینکه مخارجی برای جلوگیری از قاچاق صرف کند، یارانهای برای کسانی که توانمند هستند در نظر گیرد تا قیمت تمام شده فرشهای ایرانی پایینتر بیاید. راه مقابله با ورود فرشهای خارجی ارزان قیمت، کاهش قیمت تمام شده فرشهای ایرانی است، البته این موضوع کمکهای دولت را میطلبد. ما میتوانیم بالاخره تورم 20 تا 30 درصدی سالانه را تا حدودی جبران کنیم و بقیه آن را دولت باید جبران کند.
نبود واردات رسمی
از سوی دیگر رئیس مرکز ملی فرش ایران در واکنش به این اظهار نظرها اعلام کرد که از زمان تعیین نرخ تعرفه 50 درصدی واردات فرش دستباف که مربوط به 2سال پیش بوده، تاکنون حتی یک تخته فرش دستباف از طریق گمرکات رسمی ثبت و وارد کشور نشده است. فیصل مرداسی افزود: با توجه به اینکه کمیسیون ماده یک متشکل از چند وزارتخانه است، بنابراین وزارت بازرگانی تنها یک رأی دارد و در آن زمان پیشنهاد بالای نرخ تعرفه این وزارتخانه مورد موافقت قرار نگرفت.
وی با بیان اینکه مرکز ملی فرش ایران با واردات فرش دستباف به هر شیوهای مخالف است، افزود: برای واردات غیرقانونی آن نیز باید از طریق مراجع ذیصلاح راهکارهای مقابلهای در نظر گرفته شود.
مرداسی تصریح کرد: هرگونه واردات فرش دستباف بهصورت رسمی یا غیررسمی موجب به چالش کشاندن بازار حداقلی در داخل و سختتر کردن بازار روانی فرش در عرصه بینالملل میشود.
وی با بیان اینکه تعرفه 50درصدی، هزینه واردکنندگان را افزایش و آنها را نسبت به این تجارت بیرغبت کرده است، افزود: اگر در مواردی فرش خارجی در داخل کشور مشاهده میشود، بهطور عمده از طریق قاچاق یا واردات فرش ماشینی بوده است. گرچه وی بدون ذکر آماری درباره واردات غیرقانونی فرش دستباف، به کشور اعلام کرده است. باید مانع از ایجاد هرگونه واردات فرش شد. اما بر مبنای قانون برنامه چهارم توسعه ایجاد موانع غیر تعرفه برای واردات کالا ممنوع است.
تعرفهای برای حمایت از تولید
از سوی دیگر سازمان توسعه تجارت ایران در واکنش به برخی اظهار نظرها در زمینه تعیین تعرفه 50درصدی واردات فرش با بیان اینکه در سالهای اخیر هیچگونه تصمیم جدیدی برای واردات فرش اتخاذ نشده اعلام کرده است، مطابق برنامه چهارم توسعه موانع غیر تعرفهای برای واردات کالاها باید به موانع تعرفهای تبدیل شود، بنابراین از ابتدای شروع برنامه چهارم توسعه در سال 1383 (قبل از دولت نهم) هیچ مانعی برای واردات انواع کالاها از جمله فرش وجود نداشته است. سیاست پیگیری راهکار تعیین تعرفه 50درصدی واردات فرش دلیل بر مقابله دولت با واردات این کالا با هدف حمایت از تولید داخلی است.
این سازمان همچنین اعلام کرده است که با توجه به اینکه افزایش تعرفه واردات رابطه مستقیمی با افزایش قاچاق کالا دارد، تعیین تعرفه 50 درصدی نهایت مقدورات وزارت بازرگانی در کنترل واردات در این مقوله است، لذا بهتر است تولیدکنندگان داخلی به کاهش قیمت تمام شده کالا اهتمام ورزند تا میزان ناچیز فرش که از مبادی غیررسمی کشور وارد میشود تأثیر نامطلوبی بر بازار فرش داخلی نداشته باشد.