ماجرای سرقت مهرهای هخامنشی تاییدی بود بر این موضوع. زیرا حدود دو ماه طول کشیده بود تا مسئولان موزه متوجه شوند که برخی اشیاء موزه مفقود شده است!
جالبتر این است که کار سرقت توسط یک نظافتکار پیمانی انجام شده بود. یعنی کارگر بیسوادی که هیچ ارتباط استخدامی با سازمان میراث فرهنگی نداشته، این فرصت را داشته است که با فراغبال دست بکند توی ویترینهای یکی از مهمترین موزههای جهان و هر چه دلش میخواهد بردارد.
در کنار مسائل دیگر، این موضوع همچنین نشان دهنده فقر تکنولوژیهای امنیتی در ایران و اهمیت تجهیز مراکز مهم و حتی خانهها به این تکنولوژی است.
هراس از سرقت همیشه دغدغه دارندگان اشیاء قیمتی و اسناد بهادار است. از افراد متمول گرفته تا بانکها و حتی موزهها و گنجینههای ملی.
در ایام رونق اقتصادی که دوره رغبت مردم به سرمایهگذاری در زمینههای مختلف است، این نیاز به طور محسوستری نمود یافته است و اغلب مردم ترجیح میدهند که اوراق بهادار و اشیای گرانقیمت خود را در محل امن و مطمئنی نگهداری و به پشتوانه آنها از منابع بانک برای سرمایهگذاری استفاده نمایند.
در دوره رکود اقتصادی نیز که همواره با کاهش درآمد سرانه همراه است، بیم از سرقت به شدت تقویت شده و نیاز به مکانی امن و مطمئن برای نگهداری اشیاء و اوراق بهادار بیشتر میشود.
در این شرایط بانکها، محلی امن برای نگهداری دارائیهای با ارزش و کم حجم است، مکانهایی که گاهی خودشان دستخوش ناامنی میشوند و داراییشان به سرقت میرود.
بانکها تنها طعمه درآمدی سارقان مسلح و غیرمسلح برای کسب درآمد نیست.
جواهر فروشیها، آرایشگاههای زنانه؛ فرش فروشیها، موزهها و حتی سوپر مارکتهای بزرگ نیز از دستبردهای روزانه در امان نیستند.
آمار پلیس در خصوص جرایم وقوعی در 8 ماه اول امسال نیز اینها را خاطر نشان میکند. براساس این آمار سرقتهای مهم مانند سرقت منزل، مغازه و وسایط نقلیه، 5 درصد کاهش و سرقتهای خرد شامل جیببری و سرقت داخل خودرو 4 درصد افزایش داشته است.
همچنین در این حال سرقت موتورسیکلت 6 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است و تهران بزرگ 39 درصد کل وقوع سرقتها را در کشور به خود اختصاص داده است.
این آمار بیانگر آن است که جرایم به عنف شامل سرقت مسلحانه، سرقت به عنف، آدمربایی و گروگانگیری 10 درصد با کاهش روبهرو بوده است و سرقت مسلحانه در 8 ماهه سال جاری، 17 درصد و آدمربایی و گروگانگیری نیز 21 درصد کاهش نشان داده است.
اما وقوع یکهزار و 615 فقره قتل در 8 ماه اول امسال بیانگر 1/0 درصد افزایش است و باز هم پایتخت در قتل در راس جدول وقوع قرار دارد.
این آمار هنگامی نگرانکنندهتر میشود که فرمانده پیشین نیروی انتظامی تهران خبر از افزایش جرایم مسلحانه و تجاوز به عنف در تهران داده و اواخر سال گذشته اعلام کرده بود سلاح گرم در تهران صددرصد افزایش داشته است. (فرمانده پیشین نیروی انتظامی سردار مرتضی طلایی).
به هر حال، افزایش سرقتهای مسلحانه و جرایم سازمان یافته به حدی دغدغه مسئولان شد که معاون اول قوه قضاییه اعلام کرد: دستگاه قضایی با سرقت مسلحانه و جرایم سازمان یافته با حساسیت و قاطعیت بیشتری برخورد میکند.
حجتالاسلام ابراهیم رییسی، تاکید کرد: پروندههایی که جنبه امنیتی داشته و موجب ایجاد ناامنی در جامعه شده است، در اولویت قرار گرفته و خارج از نوبت رسیدگی میشوند. وی گفت: احکام صادره در خصوص مرتکبین این نوع جرایم باید در کمترین زمان پس از تایید، اجرا شود و مردم از برخورد قاطع با عوامل ناامنی مطلع شوند.
این دغدغه نه تنها برای قوه قضاییه بود بلکه پلیس را هم بر آن داشت تا با پیشگیری قبل از درمان راهی برای برقراری امنیت و مقابله با این سرقتها پیدا کند. به همین منظور اولین نمایشگاه الکترونیکی، امنیتی و مراقبتی را با هدف تعامل پلیس با دستاندرکاران این تجهیزات برای پرکردن خلاهای حفاظتی در جامعه، برپا کرد.
سرهنگ علی واحدیان مدیر عامل موسسه ناجی پاس وابسته به بنیاد تعاون ناجا و مسئول برپایی این نمایشگاه، گفت: این نمایشگاهها زمینهساز مناسبی است تا با بهرهگیری از دوربینهای مداربسته و وسایل حفاظتی هوشمند در بانکها، طلافروشیها و سایر واحدهای درآمدزا، ملاحظات و مشاهدات را بصورت مستند و کاربردی برای نیروی انتظامی و دستگاه قضایی به هنگام ارتکاب سرقتها و سایر جرایم فراهم کند.
وی با بیان این که روش حفاظت از بانکها از اسفند ماه تغییر کرده است. از هماهنگیهای صورت گرفته بین پلیس و بانک مرکزی جهت حضور ماموران پلیس با لباس شخصی در بانکها خبر داد و خاطر نشان کرد: پلیس در راستای افزایش قدرت مانور در مواجهه با سارقان بانکها از این پس با ماموران لباس شخصی حفاظت این محیط را در نظر میگیرد.
واحدیان با بیان اینکه تمامی بانکهای تهران به سیستم مانیتورینگ و دوربین مدار بسته مجهز شدهاند گفت: با توجه به مشکلات پیشروی ماموران نیروی انتظامی در مواجهه با مجرمانی که در بیش از سه هزار و 500 بانک تهران اقدام به اعمال بزهکارانه میکردند، طی مذاکرات صورتگرفته با رئیس بانک مرکزی از امسال محیط خارج و داخل بانک با سیستم مانیتورینگ و دوربینهای مداربسته تحت کنترل قرار گرفته، از اینرو، امسال شاهد کاهش سرقت در بانکها بودهایم.
وی افزود: شرکت ناجی پاس وابسته به بنیاد تعاون ناجا، هر ساله نمایشگاه تخصصی پلیس و تجهیزات ایمنی را در محل نمایشگاه بینالمللی برگزار میکند.
واحدیان، هدف دیگر برگزاری این نمایشگاهها را که در آنها تجهیزات و لوازم پیشرفته و مدرن حفاظتی به نمایش درمیآید، ارتقای سطح امنیت در جامعه دانست.
وی گفت: کاربردهای این وسایل برای استفاده مدیران عامل بانکها، صنفها و مشاغلی است که به لحاظ شغلی مورد طمع اشرار و سارقین هستند.
مسئول نمایشگاه الکترونیکی، امنیتی، مراقبتی پلیس ادامه داد: امنیت حاصل یک فرایند اجتماعی است که در سایه آن میتوان تحول پایدار و شکوفایی استعدادها را فراهم کرد و پلیس «به هنگام» باید از ابزار و تجهیزات هوشمند برای مواقع تعرض و تهدید استفاده کند.
وی با اشاره به گفتههای چندی پیش معاون عملیات نیروی انتظامی جمهوری اسلامی گفت: با وجود اینکه تهران با آمار 39 درصدی در سرقت پیشتاز در کشور است و عددبالای سرقت را به خود اختصاص می دهد، برپایی این نمایشگاهها و حمایت از دارندگان این تجهیزات جزو الزامات به نظر میرسد.
واحدیان همچنین با اشاره به آمارهای ارائه شده در این نمایشگاه اظهار داشت: تاکنون 90درصد بانکهای کشور به دوربینهای مداربسته مجهز شده و با همکاری نیروی انتظامی امنیت تا حد زیادی در 17 هزار شعبه بانکهای مرکزی در کشور ایجاد شده است.
وی تاکید کرد: بنا به اعتقاد رییس حراست بانک مرکزی این تعامل دوسویه بین بانکها و ناجا ادامه خواهد داشت و در راستای تعامل بین این دو سازمان کلانتریهای هر منطقه بازدیدهای دورهای را از بانکهای آن منطقه به عمل میآورند و در صورت نیاز تذکراتی را در مورد رعایت نکردن نکات ایمنی، فیزیکی و امنیتی به بانکها میدهند.
مسئول برگزاری نمایشگاه الکترونیکی، حفاظتی و امنیتی پلیس گفت: در حال حاضر با همکاری نیروی انتظامی حدود 80درصد مراکز طلافروشی به سیم دوربینهای مداربسته مجهز شدهاند.
واحدیان با اشاره به سخنان رییس اتحادیه صنف طلافروشان و صرافان در مراسم افتتاح اولین نمایشگاه الکترونیکی، حفاظتی و امنیتی افزود: در کل کشور حدود 280 هزار نفر در این صنعت مشغول فعالیت هستند که درصورت ایجاد امنیت بیشتر برای آنان میتوانند در زمینه اشتغالزایی تاثیرات بسزایی داشته باشند.
مدیرعامل ناجی پاس نیاز به برپایی این نمایشگاه را بالا بردن سطح امنیت اجتماعی عنوان کرد و افزود: در حالی که نرخ «سرقت» و «قتل» در کشور به ترتیب «دو و دوونیم درصد» است، پلیس و مراکز مالی نیازمند داشتن تجهیزات امنیتی الکترونیکی پیشرفته هستند تا در مقابل جرمهای پیشرفته و سرقتهای نوین در امنیت باشند.
وی ادامه داد: البته بنا به آمارهای پلیس نرخ جرمخیزی در ایران در مقایسه با سایر کشورها رقم بسیار پایینی را از خود نشان میدهد و به همین دلیل ایران جزو امنترین کشورهای جهان به شمار میآید.
واحدیان با اشاره به سرقتهای نوین بانکی که چندی پیش نیز گریبانگیر یکی از بانکهای کشور شد گفت: با پیشرفت علم و تکنولوژی و تاثیر آن در تمامی امور زندگی انسانها، دیگر سارقان بانکها نیز به جای نقاب بر چهره گذاشتن و با تهدید و گروگانگیری تنها با اکتفا به علم و تکنولوژی روز در کمتر از چند ساعت بدون بهره جستن از هر نوع خشونت فیزیکی در محیطی کاملاً رایانهای، بانکی را سرقت میکنند. پلیس نیز باید به محصولات امنیتی مجهز باشد و در مقابل سرقتها واکنشهای مناسب انجام دهد.
این نکته که نیروی انتظامی تصمیم به توسعه تکنولوژیهای امنیتی گرفته و بانکها از این موضوع استقبال کردهاند بسیار جای خوشوقتی دارد، اما هنوز جای این پرسش وجود دارد که چرا در چنین نمایشگاهی اثری از سازمان میراث فرهنگی مشاهده نمیشود.
البته حفظ امنیت بانکها هم موضوع مهمی است و قطعاً لازم است که حتی خانههای شخصی هم به تکنولوژی مورد اشاره مسئولان نمایشگاه پیشگفته دست یابند، اما قطعاً درخطرترین مکان و نیازمندترین جا برای برخورداری از این فناوری، موزه ایران باستان و دیگر گنجینههای ملی کشور است که ظاهراً برای آنها، در همچنان بر پاشنه سابق میچرخد.